فیلم حضور (Presence 2024)

هیچ‌چیز به اندازه‌ی حس نامرئی بودن در یک خانه پر از راز، نمی‌تواند مخاطب را بی‌صدا به دل تاریکی بکشد. فیلم حضور (Presence 2024) ساخته‌ی تازه‌ی استیون سودربرگ، فیلمساز بی‌قرار و همیشه تجربه‌گرا، نه‌تنها قواعد ژانر وحشت را به چالش می‌کشد، بلکه ما را وادار می‌کند تا دوربین را نه به‌عنوان یک ابزار، بلکه به‌مثابه یک روح ببینیم؛ یک حضور شناور که آرام و بی‌صدا از میان زندگی یک خانواده عبور می‌کند.

سودربرگ، کارگردانی که پیش‌تر با Traffic، s3x, lies, and videotape (رابطه، دروغ‌ها و نوار ویدئویی) و فیلم تجربی Unsane (که تماماً با آیفون فیلمبرداری شده بود) مرزهای فرم را جابه‌جا کرده، در این فیلم هم شخصاً فیلمبرداری را انجام داده تحت نام مستعار همیشگی‌اش، پیتر اندروز. دوربین اینجا چشم‌های یک روح است؛ روحی که نه تنها می‌بیند، بلکه حس می‌کند: کنجکاوی، اضطراب، ترس. این رویکرد بی‌سابقه که با ترکیب حرکات پهپاد و فیلمبرداری دستی اجرا شده، باعث شده حضور به‌جای یک تماشاگر، یک شخصیت باشد و این همان نقطه‌ای‌ست که فیلم به یک تجربه‌ حسی منحصربه‌فرد تبدیل می‌شود.

در مرکز این خانه پرتنش، بازیگران حضور به‌زیبایی نقش خود را ایفا می‌کنند. لوسی لیو، که از فرشتگان چارلی تا بیل را بکش در طیف گسترده‌ای از نقش‌ها درخشیده، در اینجا در قالب مادری گرفتار با احساسی به شدت خاموش ظاهر می‌شود. کریس سالیوان از سریال This Is Us با اجرای محکم خود، پدر خانواده را زنده می‌کند؛ شخصیتی که میان منطق و پریشانی معلق است. اما نقطه‌ی درخشان فیلم، کالینا لیانگ است بازیگر جوانی که پیش‌تر در Bad Genius (نابغه بد) و Tell Me Everything (به من همه‌چیز را بگو) دیده شده بود و این‌بار در نقش کلوئی، دختر نوجوان خانه، در مرکز توجه هنرپیشه‌های حضور قرار می‌گیرد. 

فیلم به‌طور کامل در یک خانه‌ی واقعی فیلمبرداری شده؛ بدون استفاده گسترده از جلوه‌های ویژه، بدون جامپ‌اسکرهای کلیشه‌ای، فقط با اتکا به فرم و ریتم. جالب اینکه سودربرگ بیشتر صحنه‌ها را به ترتیب زمانی فیلمبرداری کرده تا تکامل احساسی روح قابل لمس شود. این شیوه‌ی خلاقانه، که برای اولین بار در خانه‌ای تسخیرشده متعلق به خود او شکل گرفت، باعث شده هر برداشت نه فقط بخشی از داستان، بلکه بخشی از تجربه‌ی زیستن این حضور باشد.

بازخوردها تاکنون نشان داده‌اند که فیلم با وجود داستانی نسبتاً ساده، به دلیل فرم منحصربه‌فردش تحسین شده است. حضور در جشنواره‌هایی چون ساندنس و تورنتو با استقبال روبه‌رو شد و در نظرسنجی‌های منتقدان، جایگاهی در میان بهترین آثار اکران‌شده سال آینده پیدا کرد.