بهترین فیلم های اجتماعی ایرانی از نگاه مردم و منتقدان
0/10
0 نفر
انسان را بیش از هرچیزی با عنوان موجودی اجتماعی می‌شناسند. از آنجایی که بسیاری از تعاملات انسان‌ها در اجتماع رخ می‌دهد، بدیهی است که مسائل اجتماعی بیش از آنچه که فکر می‌کنیم اهمیت داشته باشند. با این حال وقتی صحبت از دنیای سینما و تلویزیون می‌شود، شاهد نمایش‌های فوق‌العاده‌ای هستیم که این پیچش‌های اجتماعی را در کنار خواسته‌های شخصی هر فردی به خوبی نمایش می‌دهد. سینمای ایران به عنوان بخشی از دنیای روایت‌های رسانه‌ای، نقشی مهم را در به تصویر کشیدن مسائل اجتماعی ایفا می‌کند و بسیاری از فیلم‌های آن را میتوان در فهرست موثرترین فیلم های اجتماعی ایرانی قرار داد.
لیست بهترین فیلم‌های ایرانی اجتماعی
مطابق تمامی این گفته‌ها، لیست بهترین فیلم های ایرانی در ژانر اجتماعی را برای شما آماده کرده‌ایم تا اگر به سینمای اجتماعی ایران علاقه‌مند هستید، بتوانید شروع خود را با برترین فیلم‌ها رقم بزنید.
7/10
6/10
فیلم کلید یک اثر خاص و جالب از سال 1364 است که بعد از تماشای آن، یک دوره بازگشت به دوران قدیم خواهید داشت. این فیلم روایت تنها ماندن امیرمحمد 5 ساله و برادر چندماهه‌اش است. مادری که بدون توجه به خطراتی که ممکن است فرزندانش را تهدید کند، درب خانه را روی آنها قفل کرده و به قصد انجام کاری به بیرون می‌رود. شاید تصور اولیه از تنها ماندن دو کودک در خانه، فیلم تنها در خانه را به ذهن مخاطب بیاورد اما این فیلم یک داستان کاملاً ایرانی با داستانی پر از فرهنگ‌های اجتماعی کشورمان را به تصویر می‌کشد.
این اثر 76 دقیقه‌ای یکی از قدیمی‌ترین فیلم‌نامه‌های عباس کیارستمی و یک داستان اجتماعی برای نگاهی بهتر و دقیق‌تر به خطرات کوچک و بزرگ پیرامون است و تلنگری به والدین برای مراقبت از فرزندان خود و تنها نگذاشتن آنها در سن و سال پایین است. وقتی که شخصیت اصلی داستان یک کودک است، ناخودآگاه مخاطب نسبت به شرایط حساس‌تر می‌شود و ساخت این فیلم در دوره‌ای که سیر بازیگری کودکان هم در یک غالب طبیعی و بدون روتوش شکل می‌گیرد، فضا را جدی‌تر و قابل درک می‌کند.
این فیلم یک محیط اجتماعی با کمترین حضور مردان را نشان می‌دهد که بخاطر شرایط کاری و خالی بودن محله از مرد در طول روز، چه شرایطی ممکن است بوجود بیاید. مشکلاتی که یک مادر با فرزندان خود می‌تواند داشته باشد، ارتباط اهالی و دغدغه فکری همه که در یک برهه نجات امیرمحمد و برادرش از خانه است، این فیلم را تبدیل به یک اثر ماندگار و دیدنی حتی پس از گذشت نزدیک به 4 دهه کرده است.
7.1/10
6/10
یکی از فیلم های سینمایی اجتماعی ایرانی جذاب در بخش اجتماعی که کمتر ایرانی را میتوان پیدا کرد که این فیلم را ندیده باشد، فیلم مهمان مامان است. این فیلم با همان فضای نوستالژی محله‌های قدیمی و زندگی چند همسایه در یک حیاط و خانه ساخته شده‌است. وقتی به لیست بازیگران این فیلم نگاه کنید، از حضور این تعداد بازیگر برجسته شوکه خواهید شد. پارسا پیروزفر، امین حیایی، حسن پورشیرازی، ملیکا شریفی‌نیا، ژاله علو و نسرین مقانلو از جمله بازیگرانی هستند که در این فیلم به ایفای نقش می‌پردازند.
این فیلم اجتماعی خانوادگی ایرانی با یک فضای ساده و در عین‌حال صمیمی، ابعاد متنوعی از زندگی‌های مختلف را در غالب همسایگی به تصویر می‌کشد. داستان حول محور مادری است که با آمدن مهمان در تکاپوی تهیه و تدارک شام می‌افتد اما وضع مالی ضعیف خانواده باعث می‌شود تا اضطراب و دردسرهای زیادی در راه تهیه یک شام مناسب متحمل شود. مهمان مامان یک تصویر دوست داشتنی از مهمان‌نوازی و اهمیت پذیرایی و احترام به مهمان است که در فرهنگ ایرانی جایگاه خاصی دارد.
مهمان مامان در نهایت موفق به کسب رقم 485/000 میلیونی در گیشه شده و حتی در کشورهایی همچون سوئد و استرالیا هم به نمایش درآید و یکی از رقبای اصلی فیلم اجاره‌نشین‌ها محسوب می‌شود که حدود دو دهه پس از ساخت آن توانست موفقیتی در حد و اندازه آن را تکرار کند.
7.5/10
7/10
یکی از فیلم‌های محبوبی که راه سختی را برای به نمایش گذاشته شدن طی کرد، فیلم سنتوری بود. تاثیری که یک قلم خوب می‌تواند بر تاریخ بگذارد بر همگان ثابت شده و یک کتاب می‌تواند درون مایه فیلم، کتابی دیگر و یا حتی رقم‌زننده زندگی افرادی باشد. این فیلم هم با برداشت آزادی از کتاب عقاید یک دلقک نوشته و تولید شد.
فیلم سنتوری از تفاوت‌ها می‌گوید و اینکه انتخاب افراد چقدر در شکل گرفتن آینده آنها تاثیرگذار است. شخصیت اصلی این فیلم یک جوان با استعداد به نام علی است که به نوعی یک نابغه موسیقی محسوب می‌شود. این فرد که در خانواده‌ای مذهبی به دنیا آمده و بزرگ شده، در نهایت مجبور می‌شود بین ماندن در خانواده و انتخاب علاقه‌اش، موسیقی را انتخاب کند.
استعداد بالایی که علی در نواختن سنتور و خواندن دارد، خیلی زود او را به شهرت می‌رساند، اما همین شهرت بزودی گریبانش را خواهد گرفت. عشق و عاشقی علی و هانیه در ادامه داستان یکی از نقاط دیدنی فیلم است که البته با انتخاب‌های اشتباه سنتوری و کشیده شدن به دام اعتیاد، به هر آنچه کاشته بود آفت می‌زند.
سنتوری در سال 1385 ساخته شد، اما دردسرهای حول محور پخش باعث شد که این فیلم مسیری 4 ساله را برای اکران بپیماید و در نهایت در سال 1389 اکران شد. جالب است بدانید که علاوه بر الهاماتی که نویسنده این فیلم از کتاب نام‌برده هاینریش بل گرفته است، یک پرونده کیفری در سال 1382 در شیراز، جرقه دیگری بود که باعث ساخت این فیلم شد.
6.5/10
5/10
به زنان و بانوانی که درگیر اتهامات و جرائمی مختلفی می‌شوند در کمتر فیلمی پرداخته می‌شود و این تصور که شخصیت یک زن فضای زندان و جرم و جنایت را برنمی‌تابد در پس ذهن افراد زیادی است. به همین دلیل فیلم زندان زنان با نگاهی متفاوت و توجه به قشری کمتر دیده شده، داستانی متفاوت و عمیق را روایت می‌کند. فیلم زندان زنان تصور افراد از فضای زندانی که مجرمینش زن هستند را کاملاً تغییر می‌دهد و این موضوع که یک انسان با هر جنسیتی می‌تواند خطرناک باشد را ترسیم می‌کند.
این فیلم با اشاره به مشکلاتی که در یک زندان وجود دارد، 3 برهه زمانی متفاوت را روایت می‌کند. مشکلاتی که یک زن در غالب مجرم با آن روبرو می‌شود، رنج سالهای بی‌پایان زندانی بودن و داستان یک دوستی که به مرور زمان شکل می‌گیرد و محکم می‌شود، زندان زنان را تبدیل به یک فیلم دیدنی در ژانر اجتماعی کرده است. پگاه آهنگرانی، رویا تیموریان و رویا نونهالی، شخصیت‌های اصلی هستند که پیرنگ‌های این فیلم 100 دقیقه‌ای را تشکیل می‌دهند.
7.3/10
7/10
فیلم دایره مینا یک فیلم تلخ اجتماعی است که با توقیف و و تاخیر در پخش همراه بود اما داستانی که دارد محدود به دوره خود نیست. شاید تماشای این فیلم در این روزها برای مخاطبان بهتر قابل درک باشد. داستان این فیلم درباره پدر و پسری است که به دنبال پیدا کردن راه درمان برای پدر به بیمارستانی بزرگ می‌روند اما علی نمی‌تواند پدرش را بستری کند. در گیر و دار انتظار برای پیدا کردن راه‌حل، با مردی به نام سامری آشنا می‌شوند که به آنها پیشنهاد بدست آوردن پول از راهی آسان را می‌دهد.
این فیلم که در دوره خود محکوم به سیاه نمایی و زیاده‌روی شده بود، در جامعه امروزی کاملاً باورپذیر است و دلالی که تبدیل به شغلی جاافتاده در صنف‌های مختلف شده را به‌خوبی نمایش می‌دهد. با این اثر شما درد بی‌پولی و به هر دری زدن برای کسب پول را درک می‌کنید و پیوستن به مشاغل کاذب و سیاه تا حدودی قابل درک می‌شود. فیلم دایره مینا دومین اقتباس داریوش مهرجویی از داستانهای غلامحسین ساعدی است که متاسفانه به علت درگیری‌های برهه اکران آن، نتوانست به خوبی خودش را نشان بدهد و تنها موفق به کسب رقم 1.6 میلیون تومانی در سینما شد.
فیلم دایره مینا که با اقتباسی از داستان آشغالدونی از مجموعه داستانهای گور و گهواره ساخته شده، با تاثیر از قلم غلامحسین ساعدی تبدیل به یک اثر بی‌نظیر با نگاهی عمیق بر مشکلات اجتماعی شد. در این فیلم تاثیر محیط، ثروت و اطرافیان بر تغییرات شخصیتی یک فرد کاملاً به تصویر کشیده می‌شود و تبدیل علی اول داستان به شخصیتی که در پایان با آن روبرو هستیم، غیرممکن نیست.
7.7/10
8/10
یکی از آثار بسیار تاثیرگذار با نگاهی متفاوت در سینمای فیلم های اجتماعی ایرانی، فیلم فروشنده است. فروشنده با بازی شهاب حسینی و ترانه علیدوستی، درباره یک زندگی زناشویی است که با درگیر شدن در یک اتفاق ناخوشایند، رابطه‌شان دستخوش تغییر می‌شود. فضای خصوصی‌ای که نقض می‌شود و تبعاتی که به دنبال دارد در کنار زاویه دید چندگانه و داستانی که از دید چند نفر روایت شده و حرف‌های ضد و نقیضی که در طول داستان گفته می‌شود، شما را با واقعیت بسیاری از روابط امروزه جامعه آشنا می‌کند.
اینکه یک خانه آرام و رویایی هم می‌تواند با تلنگر تبدیل به ویرانه شود پایه بسیاری از فیلم‌های اصغر فرهادی است و فروشنده هم از این قضیه مستثنی نیست. این فیلم بعد از اکران با نظرات مثبت بسیاری همراه بود که جوایز مهمی را هم از جشنواره‌های بزرگ فیلم دریافت کرد. فروشنده در سایت راتن تومیتوز با 196 نقدی که گرفته بود توانست نمره 96 را دریافت کند. همچنین پیتر برادشو منتقد گاردین هم با تعریف و تمجید از هوش اصغر فرهادی در ساخت این فیلم را یک اثر زیرکانه معرفی کرد.
همچنین این فیلم موفق به دریافت تندیس زرین بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه و تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین بازیگر مرد نقش مکمل، بهترین تدوین و بهترین طراحی صحنه از نوزدهمین دوره جشن خانه سینما شد.
7.5/10
8/10
یکی از آثار سراسر غم سینمای ایران که بطور قطع با آن اشک میریزید، فیلم میم مثل مادر است. در تاریخ سینمای ایران فیلم‌های احساسی زیادی ساخته شده اما در غالب پرداختن به شخصیت مادر، این فیلم یکی از آثار قدیمی و ارزشمند داخلی است. رنج و مشکلاتی که یک مادر برای بزرگ کردن فرزند معلول خود می‌کشد و تلفیق احساساتش مادر و فرزند با موسیقی، یک فضای خاص از عشق خالص مادر و از خودگذشتگی‌های مخصوص مادرانه را ساخته است.
دیدن رنج مادری آسیب دیده و تلاش برای بهتر کردن زندگیشان، دست و پنجه نرم کردن‌های پسری کوچک و دوست داشتنی با مشکلات جسمی مختلف و عشق بی‌نظیری که فقط بین مادر و فرزند دیده می‌شود، قلب شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد به شکلی که از تماشای چند باره این فیلم خسته نمی‌شوید. میتوان به جرات گفت که موسیقی این فیلم، داستان را تاثیرگذارتر می‌کند و غمی که مخاطب از تماشای داستان متحمل می‌شود را تسکین می‌دهد.
7.7/10
8/10
یک فیلمنامه خوب یک اثر به‌یاد ماندنی خلق می‌کند که با گذشت سالها همچنان ارزش دیدن را داشته باشد. فیلم اجاره نشین‌ها هم از این دست کارهای سینمایی است. یک فیلم اجتماعی و کمدی که بر اساس نظرسنجی ماهنامه فیلم در بین آثار برتر تاریخ سینمای ایران قرار گرفته است. این فیلم زمانی ساخته شد که ژانر و نگاه کارگردانان در ساخت فیلم یک نگاه متفاوت و بعضاً تکراری بود و اجاره نشین‌ها یک انقلاب در دوره خود به حساب می‌آید و پس از گذشت سالهای سال، بدون شک در فهرست بهترین فیلم اجتماعی ایرانی قرار خواهد داشت.
داستان این فیلم درباره یک آپارتمان فرسوده در حاشیه شهر تهران است که نیاز به تعمیر و بازسازی اساسی دارد. این خانه که بعد از فوت صاحبش بدون وارث و صاحب مانده، به دست مباشر مالک اداره می‌شود که از قضا قصد تصاحب ملک را دارد. از درگیری اهالی برای به کرسی نشاندن حرف خود گرفته تا تلاش‌های بعضی ساکنین برای تعمیر خانه که راه به‌جایی نمی‌برد. حتی توافقی که بعد از یک شام دورهمی بین اهالی ساختمان صورت می‌گیرد هم روز بعد بهم می‌خورد و ساختمان در معرض تخریب و سقوط است.
این فیلم از سالهای 1366 تا 1374 در سینماهای مختلف سراسر کشور به نمایش گذاشته شد و به‌حدی برای تماشاگران جذاب بود که با 5 میلیون مخاطب، تبدیل به محبوب‌ترین فیلم سینمایی اجتماعی ایرانی با درون‌مایه طنز در دوران خود شد. اجاره نشین‌ها در هفت بخش در پنجمین جشنواره فیلم فجر نامزد دریافت جایزه بود که در بخش بهترین صدابرداری موفق به دریافت سیمرغ بلورین شد.
7.8/10
8/10
فیلم متری شیش و نیم یکی از فیلم‌های گریز زننده به فضای حاکم در بخشی از جامعه امروز ایران است. درگیری جوانان و اقشار مختلف با مواد مخدر مسئولان و افراد زیادی را که دغدغه آینده کشور را دارند به این موضوع وا داشته که با نگاهی دقیق‌تر به این مشکل گسترده، به‌دنبال رفع آن باشند. متری شیش و نیم یک نمای غم‌انگیز از پایتخت هزار رنگ ایران را به تصویر می‌کشد که کمی آن‌طرف‌تر از شلوغی و دنیای مدرنیته، هنوز هم زاغه نشینانی هستند که در بدبختی دست و پا می‌زنند.
یکی از ویژگی‌های خوب در ساخت متری شیش و نیم، بازی فوق‌العاده بازیگران و تبحر کارگردان در ترسیم فضای جامعه با حداقل افراد است. همانطور که تعداد شخصیت‌های اصلی داستان معدود است اما نمایی کامل از یک جامعه در نزدیکی باتلاق را نشان می‌دهد. این فیلم یک حس اضطراب بی‌نظیر را با تعقیب و گریزهای مامورین مبارزه با مواد مخدر که به دنبال سردسته اصلی پخش شیشه در تهران هستند، به شما القا می‌کند. نام این فیلم برگرفته از خاطرات ناصر خاکزاد، متهم پرونده مواد مخدر است که در یک سکانس دادگاه می‌گوید کفن برادرش را متری شیش و نیم خریده‌است. این فیلم با بودجه حدود 7 میلیارد تومن ساخته شد و توانست به مبلغ قابل توجه 27/700 میلیاردی در سینما دست یابد.
بازخورد این فیلم در بین منتقدین بین‌الملل نشان از جذابیت بالای داستان و واقع گرایانه بودن آن در بین فرهنگ‌های مختلف است. تقریباً همه منتقدین شروع فیلم را نقطه جذاب و نفس گیر آن معرفی کردند که در ادامه و با رفتن به دل داستان، این جذابیت بیشتر می‌شود و مخاطب را تا لحظه آخر درگیر و نگران نگه می‌دارد.
فیلم متری شیش و نیم در یازده بخش از سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر کاندید شد که در سه بخش بهترین تدوین، بهترین صدابرداری و بهترین فیلم از نگاه تماشاگران موفق به دریافت سیمرغ بلورین شد. همچنین در نوزدهمین دوره جشن حافظ هم موفق به کسب تندیس حافظ در بخش‌های بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر مرد برای پیمان معادی و بهترین فیلمبرداری شد.
7.9/10
8/10
فیلم درباره الی یکی از بهترین فیلم های اجتماعی ایرانی و دربرگیرنده مسائل و مشکلات کوچک و بزرگی است که اخلاقیات افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این فیلم نمای زشت دوستی‌های ظاهری و تغییر رویه افراد، برداشت‌های غلط و قضاوت کردن دیگران به‌خوبی به تصویر کشیده شده و جای خالی محبت واقعی در روابط احساس می‌شود. فیلمی که شروعش با آغاز سفر به شمال است و لذت و خوشی خانواده‌ها که دوام چندانی ندارد و ناپدید شدن الی علاوه بر شوک و نگرانی، درهای جدیدی از برخورد افراد را به‌روی هم باز می‌کند.
درباره الی فهرستی از بازیگران شناخته شده را در خودش دارد که شنیدن نام هریک از آنها می‌تواند هرمخاطبی را به دیدن این فیلم ترغیب کند. گلشیفته فراهانی، احمد مهران‌فر، ترانه علیدوستی، رعنا آزادی‌ور، پیمان معادی و صابر ابر از بازیگرانی هستند که این نمایش ویژه را ترتیب می‌دهند.
این فیلم یکی از نمادهای خوب سینما در موضوع فیلم اجتماعی و مثالی ممتاز در بهترین فیلم اجتماعی ایرانی است که جوایز داخلی و بین‌المللی زیادی را هم دریافت کرده. از مهمترین جوایز داخلی فیلم درباره الی میتوان به سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی، سیمرغ بلورین بهترین صداگذاری و سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران از بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر، تندیس زرین بهترین فیلم، بهترین کارگردان، بهترین بازیگر نقش اول مرد ،بهترین بازیگر نقش مکمل مرد، بهترین بازیگر نقش مکمل زن و بهترین تدوین از چهاردهمین جشن خانه سینما اشاره کرد.
سخن پایانیفیلمهای اجتماعی، همه دارای ویژگی هستند که باعث می‌شود بیش از هرچیزی، بازتاب دهنده واقعیت‌های جامعه باشند و این گزینه در مورد تمامی 10 فیلم نام‌برده در مورد بهترین فیلم اجتماعی ایرانی صادق است. مشاهده فهرستی که تا بدین‌جا معرفی شدند بدون شک می‌تواند به رسیدن دیدگاه بهتر در خصوص مسائل اجتماعی حاضر در جامعه خودمان سودمند باشد. چرا که هر کدام یک از این فیلم ها برای رساندن پیغامی به مخاطب ساخته شده‌اند و این پیام بیش از هرچیزی اهمیت دارد و این امید وجود دارد که با نمایش این مسائل اجتماعی، بسیاری از مشکلات حال حاضر در این حوزه در سیر بهتر شدن قرار بگیرند.
