بهترین فیلم های کمدی ایرانی؛ خنده دارترین فیلم های تاریخ سینمای ایران

سینمای کشور ایران در ساخت آثار کمدی عملکرد موفقی دارد. خصوصا اینکه پس از انقلاب مفهوم طنز در سینما با تغییراتی روبهرو و تماشای آثار طنز برای طیف وسیعتری میسر شد. آثار طنز امروزه جز پرفروشترینها و پرطرفداترین فیلمهای ایرانی هستند. در ادامه به سراغ معرفی بهترین فیلم های کمدی ایرانی میرویم.
سینمای ایران پس از انقلاب با تغییرات گسترده فرهنگی روبهرو شد و فضای آن نیز کاملا تغییر پیدا کرد. اگر تا پیش از انقلاب ژانر اکشن و عاشقانه بسیار مورد پسند قرار میگرفت، پس از انقلاب علاقه مردم به آثار درام یا کمدی بیشتر شد تا جایی که امروز ژانر کمدی یکی از پرطرفدارترین ژانرهای دنیاست. ساخت کمدی برای فیلمسازان کار چندان آسانی نیست. از طرفی باید مواردی را برای گرفتن مجوز و خارج نشدن از چهارچوبها رعایت کنند و از طرف دیگر بتوانند از راه صحیح مردم را بخندانند. به همین دلیل است که تعدادی از پروژههای طنز با شکست روبهرو میشوند.
امروزه پرفروشترین فیلمهای ایرانی آثار کمدی هستند. یعنی اکثرا مردم با این دید به سینما میآیند که با دیدن یک اثر کمدی ساعاتی مفرح داشته باشند. اما طنز نیز اگر درست به آن پرداخته نشود میتواند با شکست روبهرو شود. چنان که برخی از آثار کمدی که این روزها نه تنها در ایران بلکه در کل دنیا ساخته میشوند، زننده و سخیف هستند. در این مطلب پاراج قصد داریم تعدادی از بهترین فیلم های کمدی ایرانی را معرفی کنیم.
بهترین فیلم های کمدی ایرانی
در ادامه 15 عنوان از بهترین فیلم های کمدی سینمای ایران را در سینمای پس از انقلاب مشاهده میکنیم و با بررسی آنها همراه شما هستیم.




اولین فیلم این فهرست، اجاره نشینها است. این فیلم یکی از مهمترین آثار طنز ایران شناخته میشود که مرحوم داریوش مهرجویی ان را ساخت. فیلم در دهه شصت ساخته شده و بیانگر دغدغه افراد در این دهه است. چیزی به پایان جنگ تحمیلی ایران و عراق نمانده اما در اجاره نشینها برخااف اثار یگر آن زمان تمرکز بر روی جنگ نیست و فیلم کاملا مستقل روایت میشود. این فیلم در زمان خود 8 سال اکران و حدود 5 میلیون مخاطب داست که نه تنها فیلمی پرفروش بود، بلکه یکی از پربینندهترین فیلمهای سینمای ایران محسوب میشد. اجاره نشینها در زمانهای اکران شده بود که بسیاری مخالف آت بودند اما به لحاظ منتقدان این اثر یکی از خوشساختترین آثار دهه 60 سینمای ایران بود.
داریوش مهرجویی برای خنداندن مردم نمیتوانست پای خود را فراتر از مرزها بگذارد. او به مانند بندبازی که بلید روی یک طناب نازک تعادل خود را حفظ کند و هر لحظه امکان سقوطش وجود دارد، باید جلو میرفت. اجاره نشینها باید کمدی میبود اما مخاطب را زیاد نمیخنداند که شور آن به در شود یا اینکه خدای نکرده مردم را یاد سینمای پیش از انقلاب بیاندازد. داستان فیلم درباره یک آپارتمان در حاشیه شهر است که صاحب آن درگذشته و نیاز به تعمیرات اساسی دارد. اما عباس آقا که یک جورهایی خود را مالک خانه میداند و خبر فوت صاحبخانه را از همسایگان پنهان کرده، مانع از آن میشود.




آدم برفی یک فیلم طنز ایرانی است که کارگردانی و نویسندگی آن برعهده داوود میرباقری بود. این فیلم مربوط به دهه هفتاد است که دیگر سختگیریهای ساخت کمدی در زمان فیلم به اندازه دهه شصت نبود. اما آدم برفی نیز کم چالش نداشت و حدود سه سال در توقیف ماند. این اثر در واقع در جشنواره فجر توقیف شد و شانس برنده شدن جایزه را نیز از دست داد اما مخاطبان ایرانی از تماشای آن لذت زیادی بردند. فیلم حدودا 5 میلیون مخاطب جذب کرد و دو سال اکران داشت. در حقیقت آدم برفی در فهرست پرمخاطبترین کمدیهای ایرانی قرار میگیرد. اما آدم برفی نیز دچار حواشی شد و عدهای در اعتراض به پخش آن حتی به سینما آفریقای تهران حمله کردند. منتقدان نیز در ابتدای اکران فیلم بنا به فضای کشور معترض برخی از صحنههای آن بودند اما بعدها آدم برفی در شمار خوشساختترین آثار ایرانی طنز قرار گرفت.
در حقیقت این فیلم جز اولین آثاری بود که توانست به مخاطب مفهوم بازیگری که نقش جنسیت مخالف خود را بازی کند، بفهماند. اکبر عبدی اگرچه هویت واقعی وی در فیلم مرد بود اما نقشآفرینی منحصر به فردی داشت. داستان فیلم درباره مردی به نام عباس است که قصد دارد با پوشیدن لباس زنانه با مردی آمریکایی ازدواج کرده و ویزای آمریکا بگیرد. اما با دیدن دنیا، زنی که در ترکیه گیر کرده و قصد بازگشت به ایران را دارد، نظرش عوض میشود.
در زمان لیلی با من است، تا به آن روز هیچکس شهامت این را نداشته بود که با ژانر دفاع مقدس شوخی کند. ساختن یک فیلم کمدی در فضلی منگ کار هر کسی نبود اما کمال تبریزی استاد فیلمسازی در موقعیتهای خاص است. این فیلم هنوز که بیش از سه دهه از اکران آن در سینما تلقی میشود، از سوی منتقدان بهترین فیلم کمدی ایرانی دفاع مقدس شمرده میشود. پرویز پرستویی برای نقشآفرینی در لیلی با من است برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول مرد و کمال تبریزی و رضا مقصودی برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه شدند. بعدها آقای تبریزی از این فیلم به عنوان یکی از سختترین فیلمهایی که ساخته بود، یاد کرد و خاط نشان کرد که فیلم مخالفان سرسختی داشت.
پرویز پرستویی نقش اصلی فیلم بود و تعادل بسیار خوبی را در نقشِآفرینی خود به عنوان بازیگر یک اثر کمدی در فضای ملتهب جنگ ایفا کرد. این فیلم به دور از شوخیهای سخیف و صحنههای بیش از حد کمدی توانست بسیار پرمخاطب شود. داستان لیلی با من است، حول محور شخصیت صادق مشکینی یک فیلمبردار در تلویزیون است که بخاطر وام گرفتن از صندوق مجبور میشود برای تهییه یک مستند به جبهه برود. او به شدت از جنگ و کشته شدن میترسد اما تلاشهای او برای فرار از فضا موجب نزدیکتر شدن وی به خط مقدم میشود.
فیلم بعدیای که باید معرفی کنیم، مومیایی ۳ است. این فیلم نیز متعلق به اواخر دهه هفتاد است و محمدرضا هنرمند کارگردانی و نویسندگی آن را برعهده داشت. مومیایی ۳ یک کمدی جنایی است که در زمانهای که اکران آن صورت میگرفت، یک ژانر نو در سینمای ایران محسوب میشد. فیلم در جشنواره فیلم فجر نامزد چندین عنوان مهم شد. این اثر تنها یک کمدی سرگرمکننده نیست، بلکه در عین مفرح بودن پیامهای زیادی با خود به همراه دارد که جالب تماشاست. از سوی دیگر، کلیشههایی که پیش از این در کمدی وجود داشتند در این فیلم چندان دیده نمیشوند و از همه مهمتر فیلم یک جورهایی به افراد حس سورئال بودن نیز میدهد.
متاسفانه بعد از مومیایی ۳ چنین فیلمهایی در سینمای ایران کمتر دیدیم. به علاوه از جمله نکات مثبت فیلم نقشآفرینی دیدنی پرویز پرستویی، مهتاب کرامتی و رامبد جوان بود. داستان مومیایی ۳ از بهترین فیلم های کمدی ایرانی درباره سروان قربانی یک افسر وظیفهشناس است که باید هر چه زودتر ملک کلانتری محلهاش را تخلیه کند اما نمیتواند ملک جدیدی پیدا کند. از سوی دیگر او درگیر پرونده مومیایی میشود و دو فرد به نامهای کبری و بهروز با او همراه میشوند.




پیش از این به این مسئله اشاره کردیم که کمال تبریزی شهامت زیادی در ورود به مناطق ممنوعه در حوزه سینما دارد. او در فیلم مارمولک این بار به سراغ جامعه روحانیت رفته و گریزی بر آنچه در این جامعه میگذرد و ورود شخصیت دغل باز داستان در نقش یک روحانی تقلبی دارد. پیمان قاسمخانی یکی از بهترین نویسندگان حال حاضر ایران نگارش فیلمنامه مارمولک را برعهده داشت. پرویز پرستویی نیز باز هم نقش اول این اثر از برترین فیلم های کمدی ایران را بازی کرد. مارمولک یک کمدی درام به شمار میآید که اقتباسی از دو فیلم ما فرشته نیستیم (We're No Angels) و زائر (The Pilgrim) محسوب میشود. مارمولک تنها یک اثر کمدی نیست، بلکه درونمایههای اجتماعی، سیاسی و حتی اقتصادی نیز دارد که جالب تماشاست.
این فیلم پس از اکران اعتراضات زیادی، از جمله اعتراض روحانیان، را برعهده داشت و خواستار توقیف آن شدند. البته نباید از استقبال مختطبان از این فیلم غافل شویم. مارمولک در زمان خود فروش خوبی داشت. داستان این اثر درباره شخصیتی به نام رضا مارمولک یک دزد سابقهدار است که بر حسب اتفاقاتی از زندان فرار میکند و با پیدا کردن یک لباس روحانیت، از دستگیر شدن مصون میماند. او با امام جماعت یک روستا اشتباه گرفته میشود و مسبر زندگیاش تغییر میکند.
مهمان مامان از جمله فیلم های کمدی که ارزش دیدن دارند است. این اثر به کارگردانی داریوش مهرجویی ساخته شد. مدحکممهرجویی فیلمنامه ابن اثر را با کمک زندهیاد وحیده محمدیفر و هوشنگ مرادی کرمانی نوشتند. مهمان مامان یک کمدی متفاوت در زمانه خود بود که این بار جبههگیریهایی که برای فیلم کمدی پیشین کارگردان انجام شد، برای این فیلم نبود. در نتیجه این اثر برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم شد. از این مسئله گذشته مهمان مامان در شمار فیلمهای پرفروش زمانه خود قرار گرفت و استقبالها از آن تا حد زیادی بود.
مهمان مامان تنها یک کمدی نیست. این فیلم مسائل مختلف اخلاقی، اجتماعی و اقتصادی را با بیانی ظریف به مخاطب خود منتقل میکند. این اثر فبلمی بازیگر محور است و به تیم بازیگری بیشتر از حضور یک بازیگر اهمیت میدهد. همچنین احساساتی مانند همدلی و یکرنگی در فیلم گورد بحث قرار میگیرند. داستان از جایی شروع میشود که مادر خبردار میشود که خواهرزادهاش به همراه نوعروس خود قرار است نزد او بیاید. مادر از لحاظ ارزاق در مضیقه است و به دلیل تعارفهای نابهجا پدر خوانده مهمانان عزم ماندن میکنند. حال مادر مضطرب است که چگونه میتواند آبروداری کند. به همین دلیل همسایهها به یاری آنان میآیند.
کمدی درام دایره زنگی از جمله بهترین فیلم های کمدی ایرانی است که پریسا بختآور کارگردانب آن را برعهده داشت. فیلمنامه این اثر را اصغر فرهادی نوشت. این اثر یک فیلم متفاوت در دهه هشتاد بود که بر تیم بازیگران متکی شده و فیلمی پر از بازیگران تاپ بود. دایره زنگی مورد استقبال قرار گرفت و توانست پرفروشترین فیلم سال شود. این اثر روایتگر نکات و مسائلی بود که فقط از قلم اصغر فرهادی برمیآمد که آن را بیان کند. فیلمهای آپارتمانی باید المانهای خاصی را برای موفقیت رعایت کنند و دایره زنگی با موفقیت از پس این کار برآمد.
داستان این فیلم درباره محمد و شیرین است که وقتی میفهمند پدر شیرین نیاز به پول دارد، راهی آپارتمانی میشوند که برای نصب ماهواره به آنها زنگ زدهاند. اما این آپارتمان اصلا یک مکان معمولی نیست که آنها کار خود را انجام دهند و به راحتی برگردند. بلکه درگیر مسائل مختلفی در این مکان میشوند.




فیلم کمدی سن پطرزبورگ اولین حضور پررنگ پیمان قاسم خانی و محسن تنابنده در هیبت یک بازیگر در سینمای ایران بود که تبدیل به یکی از خاطرهانگیزترین فیلمهای ایرانی شد. بهروز افخمی کارگردان این اثر و آقایان پیمان و مهراب قاسم خانی نویسندگان آن بودند. این اثر در اواخر دهه هشتاد ساخته شد و تغییر سبک فیلمهای کمدی ایرانی که رفته رفته وارد دهه جدیدی میشدند را نشان داد. سن پطرزبورگ فروشی معقول موفق داشت و برخی از مخاطبان ادعا میکنند این فیلم را بارها و بارها مشاهده کردهاند.
علاوه بر همه اینها پیمان قاسم خانی و محسن تنابنده زوج بسیار خوبی در فیلم بودند که بازی آنها بسیار مورد توجه قرار گرفت. داستان فیلم درباره دو خلافکار به نامهای کریم و فرشاد است که محکومیت زندان آنها به پایان رسیده است. روزی کریم مردی به نام آرشیدوک که از هم محلهایهای آنان است را پس از تصادف به بیمارستان میرساند. او به صورت اتفاقی از فرشاد کمک میخواهد. آرشیدوک پیش از مرگ چیزهایی درباره میراث تزار روسیه میگوید که هر دو آنها را کنجکاو کرده و ردهی یک ماجراجویی کامل میکند.




این روزها که در سیستم جهانی و فضای مجازی درگیریهایی برای حقوق و مساوات خانمها و آقایان برقرار است، دیدن ورود آقایان ممنوع چندان خالی از لطف نیست. رامبد جوان به کمک فیلمنامه پیمان قاسمخانی این اثر را ساخت. این فیلم در زمان اکران خود بسیار ساختار شکنانه عمل کرد و خیلی زود توانست به فردش بسیار بالایی برسد. در حقیقت ورود آقایان ممنوع با نگاهی بر جوامع مردسالار و فمینیسم مدرن ساخته شده بود. به علاوه، فیلم مفاهیم آموزندهای نیز داشت که چه به نوجوانان و چه به افراد با سن بالاتر نیز پندهایی میداد.
رضا عطاران به عنوان نقش اول فیلم بازی بسیار زیبایی داشت اما این خانم ویشکا آسایش بود که به عنوان نقش اول زن جذابیت این فیلمنامه را چندین برابر کرد. داستان فیلم درباره بیتا دارابی مدیر مدرسه نمونهای است که چندین دانشآموز المپیادی دارد. اما دبیر شیمی او پا به ماه است و نمیتواند برای تدریس به مدرسه بیاید. به همین دلیل خانم دارابی ناچار میشود که برخلاف قانون همیشگیاش این بار یک مرد را به عنوان دبیر شیمی وارد مدرسه کند.




فیلم سینمایی خنده دار نهنگ عنبر یکی از کمدی عاشقانههای معدود موفق در سینما است که به کارگردانی سامان مقدم ساخته شد. نگارش فیلمنامه این اثر با مانی باغبانی و مونا زاهد بود. نهنگ عنبر برخلاف انتظارات با حواشی چندانی روبهرو نشد و توانست فیلم پرفروشی شود. این اثر همچنین در شمار آثار محبوب از نظر مخاطبان قرار گرفت. برخی از منتقدان معتقد بودند که نهنگ عنبر اقتباسی آزاد از فیلم فارست گامپ است. به هر حال این فیلم بسیار خوشساخت بود و محبوبیت آن باعث شد که یک دنباله به اسم نهنگ عنبر ۲: سلکشن رویا نیز داشته باشد.
داستان این فیلم حول محور مردی به نام ارژنگ میگردد که در سن 50 سالگی خود به سر میبرد. ارژنگ از زمان کودکی عاشق همبازی خود، زنی به نام رویا بود اما به دلایلی رویا به آمریکا مهاجرت میکند. این مرد در مقطعهای مختلف زندگی خود با رویا روبهرو میشود اما هر بار ناکام میماند.




در دهه نود یکی از بهترین فیلم های کمدی یعنی بارکد اکران شد. این فیلم به کارگردانی و نویسندگی مصطفی کیایی ساخته شد و مهیار شاهرخی به عنوان فیلمنامه نویس به آقای کیایی در نگارش فیلمنامه کمک کرد. بارکد طنز جدیدی را به سینمای ایران نشان داد. در حقیقت با دیدن فیلم بارکد میتوانید ببینید که چگونه میتوان در دل یک داستان کمدی، هیجانات بسیاری قرار داد. این اثر در بخش سودای سیمرغ جشنواره فیلم فجر نیز قرار داشت. به علاوه بارکد با حواشیای روبهرو شد و سازندگان مجبور به حذف صدای خواننده فیلم شدند.
داستان این فیلم سینمایی به صورت معکوس روایت میشود و این خود یک حرکت جدید در زمان خود بود. در فیلم شاهد شخصیتهای حامد و میلاد هستیم که برای دستیابی به پول دست به هرکاری میزنند. تلاشهای آنها در چند خرده داستان خلاصه میشود و هر داستان هیجانات خاص خودش را دارد.




اکسیدان فیلم کمدی برتر سال اکران خود بود که به کارگردانی و نویسندگی حامد محمدی ساخته شد. این فیلم به کمو فیلمنامه خوب و بازیکران قوی خود توانست مورد توجه قرار گیرد. در حقیقت میتوان اکسیدان را الهام گرفته از فیلم مشهور مارمولک خواند که با جرعت وارد منطقه ممنوعهای برای شوخی و طنز میرود. این فیلم از جانب منتقدان دارای فیلمنامه قوی و لحظات کمدی جالبی بود. به علاوه، اکسیدان شوخیهایی انجام میداد که مبتنی برمشکلات جوانان و جامعه بودند و از این جهت اثر خوبی بود. این فیلم اما با حواشی مختلفی روبهرو شد و به دلایلی همچون شوخی بیش از حد و توهین به کلیسا و ادیان مقدس مورد انتقاد قرار گرفت.
جواد عزتی و امیر جعفری به عنوان یک زوج بازی قابل قبولی را ارائه میدهند. داستان فیلم اکسیدان درباره مردی به نام اصلان است که نامزد وی نگار با وام پنجاه میلیونی متعلق به او از ایران میرود. اصلان نیز درمانده به دنبال پیدا کردن راهی برای رفتن به خارج با بهمن اشنا میشود و آشنایی آنها منجر به خلق لحظاتی کمدی خواهد شد.
هزارپا یک کمدی خالص به کارگردانی ابوالحسن داوودی است که نگارش فیلمنامه آن با امیر برادران، پیمان جزینی و مصطفی زندی بود. این فیلم با فردش بالای خود پرفروشترین فیلم سال و البته پرمخاطبترین فیلم دهه نود سینمای ایران شد. هزارپا از کمدی موقعیت بهره میبرد و دیگر فاصله زیادی با سینمای دهه هشتاد و اوایل دهه نود گرفته بود. این اثر از دیدگاه مخاطبان با استقبال روبهرو شد اما برای منتقدان یک فیلم آس نبود. عمده کمری این فیلم بردوش بازیگران و موقعیتهای آن است. هزارپا بدون شک یک فیلم خوشساخت محسوب میشود که در میاته خود گریزی به مسائل دهه شصت دارد.
داستات فیلم هزارپا حول محور شخصیت رضا نیازی معروف به رضا هزارپا میگردد که یکی از پاهایش را بر اثر حادثهای از دست داده است. او بارها بخاطر این پا از بیمه و سازمانهای مختلف خسارت گرفته است تا اینکه روزی از طریق مادر دوستش، منصور، متوجه میشود که دختر صاحبکار وی تمایل دارد تا با یک جانباز ازدواج کند. رضا به همراه منصور برای عاشق کردن دختر و تصاحب اموال وی نقشه میکشد. او به عنوان جانباز خودش را جا میزند و به آسایشگاهی که دختر رئیس آن است میرود.
فسیل فیلم کمدی جدید ایرانی است که کریم امینی آن را کارگردانی کرد. این فیلم بر اساس فیلمنامه حمزه صالحی ساخته شد و خیلی زود توانست به استقبال زیادی برسد. فسیل در دوران پسا کرونا اکران شد و یک شوک کامل برای گیشه ایران بود. این اثر توانست پرفروشترین و البته پرمخاطبترین فیلم سینمایی کمدی تاریخ ایران شود. البته فسیل با انتقادهایی مواجه شد و از نظر منتقدان فیلمی نبود که تا به این حد از آن استقبال شود. اما استقبال مخاطبان نشانگر چیز دیگری بود.
فسیل در در دهههای مختلف ایران روایت میشود. داستان درباره مردی به نام اسی خواننده اصلی گروه بلک داگز است. او ا شرایطی بالاخره موفق میشود که برای اجرا به کاخ شاه برود اما پیش از آن تصادف کرده و به کما میرود تا اینکه ده سال بعد در زمان جمهوری اسلامی به هوش میآید. اسی اما باز هم با اینکه سعی میکند همه چیز را درست کند، دچار مصیبت میشود.
فیلم هفتاد سی به کارگردانی بهرام افشاری و نویسندگی حمزه صالحی ساخته شده است. این اثر بر اساس طرحی از بهرام افشاری ساخته شد و جز پرفروشترین آثار سال اکران خود به شمار میآمد. هفتاد سی یک داستان کمدی خالص است که برخلاف فیلمهای روز کمدی کمتر دچار ابتذال شده و البته در دل فقر روایت میشود. اگرچه درونمایه اصلی این اثر فقر است اما فیلم دچار سیاه نمایی نشده است. هفتاد سی یک کمدی خوشساخت است که تعادل خوبی بین روایت داستان و پرداختن به مسئله کمدی در آن رعایت شده است. به علاوه این فیلم زوج بازیگری خوب بهرام افشاری و هوتن شکیبا که در ارائه طنز موفق هستند نیز دارد. این اثر فروش بسیار خوبی دارد و بسیار پرمخاطب شد.
داستان این اثر درباره مردی به نام یعقوب است که هیچکس را در دنیا ندارد و در یک منطقه فقیرنشین زندگی میکند. روزی یعقوب میفهمد که برنده جایزه بزرگی شده است. برات و پرویز که همسایگان یعقوب هستند، این خبر را میشنوند و از طرفی میفهمند که یعقوب زمان زیادی زنده نیست. آنهادنقشه میکشند تا در اواخر عمر وی با او باشند و صاحب جایزه یعقوب شوند اما مسائلی برای آنها پیش میآید.
کلام پایانی
در این مطلب بهترین فیلم های کمدی ایرانی را از پس از انقلاب تا کنون بررسی کردیم و یک گلچین از بهترینهای آن در اختیار شما گذاشتیم. به نظر شما بهترین عنوان لیست بالا کدام فیلم بود؟ ویژگیهای یک کمدی خوب چیست؟ جای چه فیلمی در این لیست خالی بود؟ لطفا نظرات خود را با ما و سایر خوانندگان به اشتراک بگذارید. از همراهی شما متشکریم.