چرا «تهران کنارت» اکران نمی‌شود؟ روایت تازه علی بهراد از ممیزی‌ها و بلاتکلیفی سه‌ساله

علی بهراد، کارگردان «تصور» و «تهران کنارت»، این روزها در حالی مشغول ساخت سومین فیلمش با نام «بن‌سای» است که همچنان از بلاتکلیفی نمایش «تهران کنارت» گلایه دارد؛ فیلمی که سه سال از پایان تولید آن گذشته اما هنوز وضعیت اکرانش مشخص نشده است.

بهراد اخیراً اعلام کرده بود برای حضور «تهران کنارت» در جشنواره جهانی فجر پیشنهادی دریافت کرده و مشروط بر نمایش نسخه کامل، با آن موافقت کرده است؛ اما به گفته او، ماجرا دوباره به موضوع ممیزی گره خورده و عملاً امکان حضور فیلم در جشنواره فراهم نشد.

او با مرور روند ساخت این فیلم توضیح داد که «تهران کنارت» ابتدا با نام «سرندی‌پیتی» ساخته شد، اما پس از پایان مراحل فنی، وزارت ارشاد اعلام کرد که فیلم اجازه نمایش داخلی و خارجی ندارد. این محدودیت‌ها باعث شد فیلم فرصت حضور در چند جشنواره معتبر را نیز از دست بدهد.

به گفته بهراد، پس از یک سال پیگیری، تنها مجوز نمایش خارجی صادر شد و همین موضوع امکان حضور فیلم در جشنواره کارلووی‌واری را فراهم کرد. او سپس برای اکران داخلی اقدام کرد، اما با وجود تغییر دولت و اظهارات اولیه مبنی بر نبود مشکل جدی، در نهایت همان چند سکانس مورد بحث مانع صدور پروانه نمایش شد؛ صحنه‌هایی که به گفته او، حذفشان به دلیل ساختار غیرخطی فیلم ممکن نیست.

بهراد تاکید می‌کند که «تهران کنارت» نه مسئله حجاب دارد و نه موضوع سیاسی، اما همچنان با ممیزی مواجه است؛ در حالی که نمونه‌هایی بسیار صریح‌تر در سریال‌های شبکه نمایش خانگی وجود دارد. به گفته او، همین سیاست دوگانه موجب سردرگمی فیلمسازان شده است.

این کارگردان با انتقاد از عدم تعیین‌تکلیف قطعی، می‌گوید سال‌هاست تلاش کرده در چهارچوب قوانین داخلی کار کند، اما مواجهه با این حجم از سانسور و بلاتکلیفی او را نسبت به ادامه مسیر مأیوس کرده است. او تأکید می‌کند که برایش مهم‌ترین هدف، نمایش فیلم برای مردم داخل ایران است، اما در عمل فیلمی که به زبان فارسی و درباره تهران ساخته شده، تنها مجوز نمایش خارج از کشور دارد.

پس از انتشار این اظهارات، دبیر جشنواره جهانی فجر در نشست خبری اعلام کرد که دلیل عدم حضور «تهران کنارت» در جشنواره سانسور نبوده، بلکه به دلیل بسته شدن جدول نمایش امکان اضافه شدن فیلم وجود نداشته است. او همچنین گفت نسخه فیلم متعلق به سال ۲۰۲۲ است و با وجود تدوین مجدد، امکان قرار گرفتن آن در برنامه امسال فراهم نشده است.