راز عکس متفاوت عباس کیارستمی روی پوستر جشنواره فجر؛ یک ثبت کاملاً اتفاقی

پوستر چهل‌وسومین جشنواره جهانی فیلم فجر امسال با تصویری کمتر دیده‌شده از عباس کیارستمی رونمایی شد؛ عکسی که به‌گفته‌ی جاسم غضبان‌پور، در لحظه‌ای کاملاً طبیعی و بدون هیچ‌گونه چیدمان ثبت شده است. مهدی دوایی طراحی این پوستر را براساس یکی از فریم‌های ثبت‌شده توسط غضبان‌پور انجام داده است.

غضبان‌پور که در زمان ساخت فیلم «زندگی و دیگر هیچ» در مقام عکاس پشت‌صحنه و تا حدی مشاور انتخاب لوکیشن همراه گروه بوده، در گفت‌وگو با ایسنا توضیح می‌دهد که کیارستمی اصولاً اجازه نمی‌داد بدون اطلاع قبلی از او عکسی گرفته شود. او عادت داشت پیش از ثبت تصویر، حالت چهره و وضعیت نشستن یا ایستادنش را اصلاح کند و گرفتن عکس‌های ناگهانی معمولاً با واکنش او روبه‌رو می‌شد؛ موضوعی که نمونه‌هایش در کتاب «زندگی و دیگر هیچ» نیز قابل مشاهده است.

او روایت می‌کند: روزی که این عکس گرفته شد، کیارستمی از کمردرد شدید رنج می‌برد و برای استراحت کوتاه، روی توده‌ای از کاه ـ شبیه تشکی گرم ـ دراز کشیده بود. غضبان‌پور که می‌دانست با شنیدن صدای شاتر احتمالاً حالت کیارستمی تغییر می‌کند، تنها دو فریم گرفت: نخست از سمت پاها و بلافاصله فریم دوم با ترکیب‌بندی بهتر؛ و همان عکس دوم، تصویری شد که اکنون روی پوستر جشنواره دیده می‌شود.

به گفته‌ی او، شدت درد کمر باعث شده بود کیارستمی این‌بار برخلاف همیشه، پس از شنیدن شاتر هیچ تغییری در حالت خود ندهد و حتی با لبخندی شیطنت‌آمیز برای دوربین زبان درآورد. همین ثابت‌ماندن حالت در دو فریم، این عکس را برای غضبان‌پور به ثبت خاطره‌ای خاص تبدیل کرده است.

غضبان‌پور اشاره می‌کند که بسیاری از دوستانش فضای این عکس را شبیه تابلو نقاشی توصیف کرده‌اند؛ از گاو پس‌زمینه گرفته تا بافت کاه‌ها و رنگ تصویر که آن را یادآور ضرب‌قلم‌های ون‌گوگدانسته‌اند. اما او تأکید می‌کند هیچ‌چیز «چیدمان» نشده و این تصویر تنها در یک لحظه اتفاق افتاده است.

درباره اینکه آیا کیارستمی این عکس را دیده بود یا نه، غضبان‌پور می‌گوید اطلاعی ندارد. او توضیح می‌دهد که نگاتیوهای پشت‌صحنه فیلم را تحویل کیارستمی داده و بعد از آن دیگر ارتباط کاری‌شان ادامه پیدا نکرده است.

او همچنین از استفاده این عکس در پوستر جشنواره فیلم فجر ابراز رضایت می‌کند و می‌گوید در سال‌های گذشته نیز تصاویرش ـ به‌ویژه عکس‌های دوران دفاع مقدس ـ بارها در قالب پوستر و بیلبورد استفاده شده است. به‌گفته‌ی او، هرچند دیگر هیجان اولیه برایش تکراری شده، اما خوشحال است که یک تصویر ماندگار از هنرمندی ماندگار دوباره دیده می‌شود.

غضبان‌پور در پایان خاطرنشان می‌کند که طی دو ماه حضور در پشت‌صحنه «زندگی و دیگر هیچ»، حدود ۱۰۰ حلقه فیلم عکاسی شده که تنها ۲۲ حلقه مربوط به پروژه بوده و آن‌ها را تحویل داده است. باقی نگاتیوها، عمدتاً سیاه‌وسفید و متعلق به خودش هستند.

منبع: ایسنا