عباس کیارستمی(Abbas Kiarostami)

عباس کیارستمی، کارگردان و فیلمساز ایرانی، در تاریخ 1 تیر 1319 در تهران متولد شد. اصل و نسب وی به کیارستمی‌های شهرستان میگون، در شمیرانات، برمی‌گردد. او در محله قلهک بزرگ شد و در دوران مدرسه با بزرگانی نظیر آیدین آغداشلو همکلاس بود. عباس کیارستمی از همان دوران کودکی با نقاشی به هنر روی آورد و در 18 سالگی توانست در یک مسابقه نقاشی، برنده شود. در همان سال برای ادامه تحصیل به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران رفت.

آقای کیارستمی در کنار تحصیل نقاشی و طراحی گرافیک در دانشگاه، برای تامین هزینه‌های زندگی به عنوان پلیس راهنمایی و رانندگی مشغول به کار شد. در سال 1340 فعالیت خود به عنوان نقاش تبلیغاتی را آغاز کرد و به طراحی جلد کتاب، پوستر و آگهی بازرگانی مشغول شد. در سال 1346 کار خود در سازمان تبلیغاتی نگاره را، با ساخت عنوان‌بندی فیلم‌ها و طراحی پوستر آغاز کرد. اولین کار او در این حوزه عنوان‌بندی فیلم وسوسه شیطان (1346) بود.

عباس کیارستمی فیلمسازی را از سال 1349 با فیلم کوتاه نان و کوچه، برای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آغاز کرد. او امروزه به عنوان کارگردان، فیلمساز، عکاس، تهیه‌کننده، نقاش و شاعر شناخته می‌شود. در حیطه فیلمسازی، کیارستمی پایه‌گذار سینمایی نو در ایران پس از انقلاب اسلامی شد که پیروان بسیاری دارد. او طی بیش از 3 دهه فعالیت، افتخارات بسیاری کسب کرد که نخل طلای جشنواره کن برای فیلم طعم گیلاس (1376) را می‌توانیم مهم‌ترین آنها بدانیم.

عباس کیارستمی در سال 1348 با خانم پروین امیرقلی ازدواج کرد. ثمره این ازدواج، که در سال 1361 با طلاق این زوج به پایان رسید، دو پسر به نام‌های احمد و بهمن است. بهمن کیارستمی یکی از کارگردانان سینمای ایران است.

در سال 1395 خبر رسید که آقای کیارستمی مبتلا به سرطان دستگاه گوارش شده است. او مدتی را در بیمارستانی در تهران تحت نظر بود. پس از گذران دوره نقاهت، برای ادامه درمان به فرانسه رفت ولی متاسفانه درمان جواب نداد. عباس کیارستمی در روز 14 تیر 1395 در فرانسه دار فانی را وداع گفت. پیکر او در منطقه لواسان تهران به خاک سپرده شده است.

زندگی شغلی عباس کیارستمی

عباس کیارستمی به دعوت فیروز شیروانلو به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان رفت و فیلمسازی را از همانجا، با ساخت فیلم کوتاه 12 دقیقه‌ای نان و کوچه (1349) آغاز کرد. دو سال بعد فیلم کوتاه زنگ تفریح را ساخت و سپس در سال 1353 با فیلم سینمایی مسافر مطرح شد. با نگاهی به کارنامه فعالیت‌های آقای کیارستمی درمی‌یابیم که تمرکز ایشان بر فیلم‌های سینمایی و فیلم کوتاه بوده است. او هیچگاه برای تلویزیون سریال نساخت، گرچه بیش از 150 آگهی بازرگانی برای تلویزیون ساخته است. ایشان در طول دوران حرفه‌ای خود 59 فیلم ساخت که در این میان 20 عنوان از آنها فیلم کوتاه است.

نام عباس کیارستمی با فیلم مسافر (1353) و سپس فیلم لباسی برای عروس (1355)، که برنده دیپلم افتخار جشنواره بین‌المللی فیلم مسکو شد، مطرح شد. فیلمسازی وی ادامه داشت تا اینکه در سال 1365 با فیلم خانه دوست کجاست؟ همه نگاه‌ها به سوی این کارگردان چرخید. آقای کیارستمی موفقیت خود را، که با فیلم خانه دوست کجاست؟ آغاز شده بود، در سال‌های بعد با آثاری نظیر فیلم کلوزآپ (1368) و فیلم زیر درختان زیتون (1373) ادامه داد. فیلم طعم گیلاس در سال 1376 منتشر شد و با برد نخل طلای جشنواره کن، شهرت بین‌المللی را برای عباس کیارستمی به ارمغان آورد. آثار بی‌نظیری چون فیلم باد ما را خواهد برد (1378)، فیلم ده (1380)، فیلم کپی برابر اصل (1389) و فیلم مثل یک عاشق (1391) از دیگر کارهای این کارگردان پیشکسوت سینمای ایران است. آخرین فیلم وی، فیلم 24 فریم، پس از فوت آقای کارگردان تکمیل، و در سال 1396 اکران شد.

جوایز و افتخارات عباس کیارستمی

آقای عباس کیارستمی در سطح ملی و بین‌المللی افتخارات بسیاری کسب کرده است. اولین بار با فیلم کوتاه همسرایان (1362) در جشنواره فیلم فجر شرکت کرده و برنده عنوان بهترین فیلم کوتاه شد. فیلم خانه دوست کجاست؟ نیز برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی و جایزه هیات ویژه داوران شد و نامزدی بهترین فیلمنامه را نیز در جشنواره فیلم فجر کسب کرد. دیگر اثر آقای کیارستمی در جشنواره فیلم فجر فیلم کلوزآپ بود که در کنار برد جایزه ویژه هیئت داوران، نامزد بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه نیز شد. فیلم اولی‌ها (1364) جایزه ویژه هیئت داوران را کسب کرد و فیلم بادکنک سفید (1373) نیز نامزد بهترین فیلمنامه شد.

در سطح بین‌المللی، بزرگترین افتخار آقای کیارستمی را می‌توان کسب نخل طلای جشنواره کن برای فیلم طعم گیلاس دانست. کارهای دیگری از این کارگردان نظیر فیلم مثل یک عاشق، فیلم کپی برابر اصل، فیلم ده و فیلم زیر درختان زیتون نیز نامزد نخل طلای جشنواره کن شده‌اند. اقای کیارستمی در کنار همه جوایزی که به واسطه فیلم‌هایش کسب کرده و شمار آنها بسیار است، افتخاراتی نظیر مدال افتخار دولت ژاپن، نشان افتخار اتریش برای علم و هنر، عضویت در آکادمی علوم و هنرهای سینمایی اسکار، دکترای افتخاری دانشگاه پاریس، جایزه سینمایی کنراد ولف و بسیاری افتخارات دیگر را نیز در کارنامه هنری درخشان خود دارد.

دیگر فعالیت‌های عباس کیارستمی

آقای کیارستمی در کنار فیلمسازی فعالیت‌های بی‌شماری در زمینه‌های گوناگون هنر داشتند. به عنوان نویسنده، چندین کتاب از جمله کتاب سعدی از دست خویشتن فریاد (1386)، از وی منتشر شده است. او به عکاسی نیز بسیار علاقه داشت و به صورت حرفه‌ای آن را دنبال میکرد. نمایشگاه عکس وی در پکن و دو نمایشگاه نیز در گالری گلستان تهران برگزار شد. برف نقش مهمی در عکس‌های آقای کیارستمی دارد.

عنوان‌بندی و طراحی پوستر فیلم‌ها نیز یکی از حیطه‌های فعالیت آقای کیارستمی بود و از کارهای او در این حوزه می‌توانیم عنوان‌بندی فیلم یک حبه قند (1389)، و ساخت تیتراژ فیلم قیصر (1348) و فیلم رضا موتوری (1349) را نام ببریم.

اقای کیارستمی کارگاه‌های آموزشی بسیاری در نقاط مختلف دنیا نظیر ایران، انگلستان، فرانسه و اسپانیا برگزار می‌کرد. او در موسیقی نیز دستی بر آتش داشت و رهبری چند گروه اپرا در پاریس و لندن را تجربه کرده بود. اطلاعات آقای کیارستمی درباره معماری نیز عالی بود و همراه چند معمار دیگر نمایشگاه آثار معماری هفتم را برگزار کردند. مجموعه شعر دوزبانه عباس کیارستمی به نام "همراه با باد" نیز توسط انتشارات دانشگاه هاروارد به چاپ رسیده است.