تا سال ۱۴۰۴، سینمای ایران شاهد جابهجاییهای چشمگیر در جدول پرفروشترین فیلمها بوده است. آنچه در یک نگاه مشخص است، غلبهی ژانر کمدی و خانوادگی بر گیشه است؛ ژانری که بیشترین توانایی را در جذب تماشاگر عام داشته و تقریباً همهی رکوردهای فروش را از آنِ خود کرده است.
در صدر فهرست پرفروشترینها، فیلم «هفتاد سی» (بهرام افشاری – ۱۴۰۳) قرار دارد که با فروش چندصد میلیارد تومانی، رکوردهای قبلی را پشت سر گذاشت. این فیلم نشان داد که ترکیب بازیگران محبوب با فضای طنز و اجتماعی همچنان فرمولی تضمینشده برای موفقیت در گیشهی ایران است.
در کنار آن، فیلم «فسیل» (۱۴۰۲) توانست مخاطبان بسیار زیادی را به سالنهای سینما بکشاند و برای مدتی صدرنشین جدول فروش شود. موفقیت این فیلم بار دیگر ثابت کرد که کمدیهای خوشساخت در سالهای اخیر اصلیترین موتور محرک فروش سینمای ایران بودهاند.
آثاری مانند «انفرادی» (۱۴۰۱) و «سگبند» (۱۴۰۰) نیز در همین مسیر، جزو پرمخاطبترین فیلمهای اوایل دههی ۱۴۰۰ شدند. این آثار اگرچه نگاه چندان پیچیدهای ندارند، اما بهخوبی توانستهاند با ذائقهی عمومی تماشاگر ایرانی ارتباط برقرار کنند و سینماها را پر از مخاطب سازند.
در این میان، برخی فیلمهای اجتماعی هم توانستهاند فروش قابل توجهی داشته باشند، هرچند نه در سطح کمدیها. آثاری چون «قهرمان» (اصغر فرهادی – ۱۴۰۰) و «برادران لیلا» (سعید روستایی – ۱۴۰۱) نشان دادند که حتی فیلمهای جدی و دغدغهمند نیز میتوانند در گیشه بدرخشند، بهخصوص زمانی که با نام کارگردانان شناختهشده همراه باشند.
از فیلمهای تازهتر هم میتوان به «دایناسور»، «کوکتل مولوتف» و «رها» اشاره کرد که در سال ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ به جمع آثار پرفروش اضافه شدند و روند موفقیت فیلمهای کمدی را ادامه دادند.
بهطور کلی، فهرست پرفروشترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران تا سال ۱۴۰۴ ترکیبی از این آثار است:
هفتاد سی – صدرنشین فعلی و رکورددار فروش.
فسیل – یکی از مهمترین پدیدههای گیشه در سالهای اخیر.
انفرادی و سگبند – کمدیهایی که در اوایل دههی ۱۴۰۰ پرفروش شدند.
مجموعهی گشت ارشاد و اخراجیها – که در دهههای گذشته رکورددار بودند و همچنان در بین پرمخاطبترینها جای دارند.
فیلمهایی مثل مطرب و هزارپا – که هر دو تا پیش از سال ۱۴۰۰ عنوان پرفروشترین تاریخ سینمای ایران را در اختیار داشتند.
این روند نشان میدهد که سینمای ایران در گیشه همچنان بیش از هر چیز به کمدی متکی است؛ ژانری که تماشاگران را جذب میکند و چراغ سالنها را روشن نگه میدارد. در کنار آن، هرچند تعدادشان کمتر است، اما فیلمهای اجتماعی و هنری نیز در صورت برخورداری از نامهای بزرگ و قصههای پرکشش میتوانند به موفقیت مالی چشمگیری برسند.