دههی ۲۰۲۰ برای دنیای انیمیشن، دورانی بود که مرز میان تخیل و واقعیت بیش از همیشه محو شد. استودیوها با جسارت بیشتری سراغ روایتهایی رفتند که هم از نظر بصری خیرهکننده بودند و هم از نظر احساسی پیچیدهتر از قبل. دیگر انیمیشن صرفاً برای کودکان ساخته نمیشد؛ بلکه به بستری برای گفتوگو دربارهی هویت، مرگ، امید، و معنا در دنیایی پر از تغییر تبدیل شد. این دهه را میتوان عصری دانست که در آن فناوری و انسانیت، رنگ و فلسفه، در کنار هم داستان گفتند.
در میان آثار شاخص، «K-Pop Demon Hunters» (۲۰۲۴) یکی از متفاوتترین انیمیشنهای آسیایی این دهه است. فیلم با تلفیق فرهنگ پاپ کرهای و عناصر فانتزی، داستان گروهی از دختران K-Pop را روایت میکند که در پشت صحنهی شهرتشان، به شکار دیوها و ارواح میپردازند. انرژی بصری، طراحی پویا و پیامش دربارهی دوگانگی درخشش و فشار، آن را به یکی از کنجکاویبرانگیزترین آثار سالهای اخیر بدل کرده است.
در نقطهای احساسیتر، «روح» (Soul – ۲۰۲۰) از استودیوی پیکسار و به کارگردانی پیتر داکتر، نگاهی فلسفی به مفهوم زندگی و هدف ارائه میدهد. داستان نوازندهای که در آستانهی مرگ درمییابد معنای واقعی زیستن در چیزهای کوچک نهفته است، با موسیقی جاز و طراحی شاعرانهاش، به اثری انسانی و عمیق تبدیل شد. در همان مسیر، «لوکا» (Luca – ۲۰۲۱) با لحنی گرمتر، به روایت دوستی، هویت و پذیرش میپردازد؛ داستان پسرکی دریایی که برای شناخت خود پا به دنیای انسانها میگذارد. فیلم با رنگهای آفتابی و روح ایتالیاییاش، یکی از دلنشینترین آثار این دهه شد.
از سوی دیگر، «چگونه اژدهای خود را تربیت کنید» (How to Train Your Dragon) با نسخههای جدیدش در این دهه، همچنان نمادی از پیوند میان انسان و طبیعت باقی ماند. رابطهی میان هیکاپ و اژدهای سیاه، استعارهای از دوستی و اعتماد در جهانی پر از ترس و تفاوت است؛ احساسی که حتی در تماشای چندبارهی فیلم هم تکراری نمیشود. در همین مسیر بصری و فنی، «مرد عنکبوتی: در سراسر دنیای عنکبوتی» (Spider-Man: Across the Spider-Verse – ۲۰۲۳) استانداردهای جدیدی در طراحی و روایت خلق کرد. فیلم با تلفیق سبکهای گرافیکی گوناگون و روایتی چندجهانی از هویت و مسئولیت، مرز میان کمیک و سینما را شکست و به یکی از تحسینشدهترین انیمیشنهای تاریخ بدل شد.
و در نهایت، «IF» (۲۰۲۴) ساختهی جان کرازینسکی، یکی از صمیمیترین و انسانیترین آثار اخیر است. داستانی دربارهی دختری که میتواند دوستان خیالیِ فراموششدهی دیگران را ببیند. فیلم با ترکیب طنز و احساس، مفاهیمی چون تنهایی، خیال و بزرگسالی را از دریچهی نگاه کودکانه بازگو میکند.
انیمیشنهای دههی ۲۰۲۰ بیش از هر زمان دیگر به تماشاگر یادآوری کردند که تخیل، یک فرار نیست — بلکه راهی برای فهم دوبارهی زندگی است. از فلسفهی لطیف «Soul» تا هیجان چندجهانی «Spider-Verse» و خیال شاعرانهی «IF»، این آثار ثابت کردند که دنیای انیمیشن امروز نه در خدمت رؤیاپردازی ساده، بلکه در خدمت کشف عمیقترین احساسات انسانی است؛ جایی که رنگ، صدا و معنا، همزمان نفس میکشند.