واکنش آریل دورفمن به فیلم جدید جعفر پناهی: انتظار داشتم الهام از اثرم اعلام شود
در ادامه حاشیههای مربوط به فیلم تحسینشده «یک تصادف ساده» ساخته جعفر پناهی، آریل دورفمن، نویسنده و نمایشنامهنویس برجسته شیلیایی، با طرح ادعایی تازه خواستار به رسمیت شناخته شدن تأثیر نمایشنامه مشهورش «مرگ و دوشیزه» بر این فیلم شد؛ ادعایی که واکنشهای گستردهای در محافل سینمایی و فرهنگی به دنبال داشته است.
در روزهای اخیر مطلبی در فضای مجازی منتشر شد که اصالت فیلمنامه «یک تصادف ساده» را زیر سؤال میبرد. این موضوع به نقل از آریل دورفمن مطرح شد؛ نویسندهای که نامش در کنار چهرههایی چون گابریل گارسیا مارکز و کارلوس فوئنتس از ستونهای ادبیات آمریکای لاتین به شمار میرود.
بر اساس این گزارش، دورفمن مدعی است حدود ۱۵ سال پیش، در سال ۲۰۰۹، ایمیلی از سوی الیور دانجی، تهیهکننده بریتانیایی و نماینده جعفر پناهی، برای خرید حقوق اقتباس سینمایی نمایشنامه «مرگ و دوشیزه» دریافت کرده است. به گفته او، هرچند مکاتباتی طولانی میان طرفین صورت گرفت، اما در نهایت به دلیل شرایط خاص و فشارهایی که علیه پناهی وجود داشت، قرارداد رسمی امضا نشد. حالا با ساخته شدن فیلم «یک تصادف ساده»، این نویسنده اعلام کرده است که با مشورت مشاوران حقوقی خود، پیگیر این موضوع شده است.
برای روشن شدن ابعاد ماجرا، مستقیماً با آریل دورفمن مکاتبه شدع و پاسخ او را بهطور کامل منتشر میشود. دورفمن در این پاسخ، ضمن تحسین جعفر پناهی بهعنوان هنرمندی برجسته و مدافع حقوق بشر، از اینکه الهامگیری احتمالی فیلم از اثرش بهطور رسمی ذکر نشده، ابراز ناامیدی کرده است.
او در عین حال تأکید کرده که فیلم «یک تصادف ساده» را هنوز ندیده، اما بر اساس آنچه دربارهاش شنیده، آن را اثری ارزشمند میداند که به مسائلی چون بخشش، مواجهه با گذشتهای آکنده از رنج و تلاش برای پرهیز از بازتولید خشونت میپردازد؛ دغدغههایی که به گفته او، در «مرگ و دوشیزه» و بسیاری از آثار دیگرش نیز حضور پررنگ دارند.
دورفمن نوشته است که قصد ندارد سخنانش به فیلم یا شخص جعفر پناهی آسیبی بزند، اما انتظار دارد شخصیتها، طرح داستان و چشمانداز فکریاش، اگر الهامبخش این اثر بودهاند، به شکلی رسمی از سوی سازندگان فیلم به رسمیت شناخته شوند. او همچنین ابراز امیدواری کرده که این اختلاف نظر، در فضایی محترمانه و در میان هنرمندانی که دغدغه عدالت و حافظه تاریخی دارند، حلوفصل شود.
نمایشنامه «مرگ و دوشیزه» نخستینبار در سال ۱۹۹۰ نوشته شد و اجرای جهانی آن در سال ۱۹۹۱ در تئاتر رویال کورت لندن روی صحنه رفت. این اثر یک سال بعد جایزه معتبر لارنس اولیویه را برای بهترین نمایشنامه جدید از آن خود کرد و در سال ۱۹۹۴ نیز رومن پولانسکی اقتباس سینمایی موفقی از آن ساخت.
فیلم «یک تصادف ساده» در فصل جوایز امسال، یکی از موفقترین آثار سینمای جهان بوده است. این فیلم پس از دریافت نخل طلای جشنواره کن، بهعنوان نماینده سینمای فرانسه در شاخه بهترین فیلم بینالمللی اسکار ۲۰۲۶ نیز به فهرست ۱۵ نامزد اولیه راه یافته و توجه منتقدان و جشنوارهها را به خود جلب کرده است.
منبع: ایسنا
