همایون اسعدیان: حذف پروانه ساخت، راه ورود فیلمهای زیرزمینی به سینما
همایون اسعدیان، مدیرعامل خانه سینما، با اشاره به طرح جدید این نهاد صنفی برای جایگزینی پروانه ساخت و نمایش، گفت که این رویکرد باعث میشود فیلمهای زیرزمینی نیز بتوانند مسیر قانونی خود را پیدا کنند و وارد چرخه رسمی سینما شوند.
طرح «آییننامه تنظیمگری تولید و نمایش هنرصنعت فیلم و سینما» اخیراً به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال شده است. این طرح در حقیقت جایگزینی برای پروانه ساخت و نمایش سازمان سینمایی است و در حال حاضر تنها کلیات آن منتشر شده است.
اسعدیان در توضیح چرایی این بازنگری گفت: «بسیاری از آییننامهها و مقررات سینمایی ایران بیش از ۳۰ سال قدمت دارند، در حالی که ابزارها و شرایط تولید فیلم به کلی تغییر کرده است. از سینمای آنالوگ به دیجیتال، و حالا با ورود هوش مصنوعی، تحولات به سرعت در حال وقوع است و شیوههای قدیمی نظارت پاسخگو نیستند.»
وی با اشاره به مشکلات سیستم فعلی اظهار داشت: «نسل جدید فیلمسازان با قواعد گذشته ارتباط برقرار نمیکند و نتیجه آن رشد روزافزون سینمای زیرزمینی است. اگر پروانه ساخت حذف شود و نظارت پیشینی سختگیرانه برداشته شود، فیلمسازان مسئولیت اثر خود را برعهده خواهند گرفت و چیزی به نام سینمای زیرزمینی باقی نخواهد ماند.»
مدیرعامل خانه سینما تاکید کرد که حذف کامل نظارت مطرح نیست، بلکه شکل آن تغییر میکند و به سمت نظارت پسینی و مسئولانه حرکت خواهد کرد. در این مدل، فیلمساز میتواند اثر خود را بسازد و در صورت تخلف یا عدم رعایت ضوابط، پس از تولید با محدودیت مواجه شود. این رویکرد شبیه سازوکار حوزه نشر کتاب است؛ کتاب منتشر میشود و اگر قوانین رعایت نشده باشد، توزیع آن محدود میشود.
وی در پاسخ به نگرانیها درباره حواشی و اختلافات حقوقی گفت: «تهیهکننده از ابتدا میداند مسئولیت کامل اثر بر عهده خودش است و نمیتواند استدلال کند که «فیلمنامه تأیید شده بود». این آگاهی به خودکنترلی و دقت بیشتر در تولید کمک میکند.»
اسعدیان همچنین به اهمیت توجه به سینمای اجتماعی اشاره کرد و افزود: «مشکل اصلی سینمای ما نه در آثار اجتماعی یا سیاسی، بلکه در سینمای تجاری فاقد اندیشه است. تکرار فرمولهای گذشته، مانند شوخیهای جنسی یا ارجاعات نوستالژیک، دیگر جواب نمیدهد و مخاطب از این آثار دلزده شده است.»
او با اشاره به اهمیت بهروزرسانی قوانین افزود: «نسل جوان فیلمساز اساساً به قوانین قدیمی پایبند نیست. اگر اصلاحات به موقع انجام نشود، آنها راه خود را پیدا میکنند و قوانین قدیمی کارکرد خود را از دست میدهند. این طرح تلاش دارد جایگزینی کارآمد برای پروانه ساخت فراهم کند، اما همانطور که تحولات سریع هستند، ممکن است شش ماه دیگر نیاز به اصلاح داشته باشد.»
اسعدیان در پایان با اشاره به تحولات تکنولوژیک و ورود هوش مصنوعی گفت: «با سرعت پیشرفت فناوری، نگرانی اصلی من آینده اشتغال اعضای خانه سینما است. اگر برنامهریزی نشود، ممکن است بخش بزرگی از هفت هزار عضو خانه سینما در آینده نزدیک شغل خود را از دست بدهند.»
منبع: تسنیم
