ادی مورفی

ادی مورفی یک بازیگر، کمدین، نویسنده و تهیه‌کننده افسانه‌ای آمریکایی است که در دهه ۱۹۸۰ به یک ستاره جهانی تبدیل شد. او کار خود را به عنوان یکی از برجسته‌ترین اعضای برنامه تلویزیونی پخش زنده شنبه شب (Saturday Night Live) آغاز کرد و سپس با فیلم‌های نمادینی مانند پلیس بورلی هیلز (Beverly Hills Cop) و سفر به آمریکا (Coming to America) به یک پدیده گیشه تبدیل شد. مورفی با انرژی کاریزماتیک، خنده مسری و تطبیق‌پذیری باورنکردنی خود، تأثیری پاک‌نشدنی بر کمدی و سینما گذاشته و الهام‌بخش نسل‌های متعددی از هنرمندان بوده است.

کودکی و سال‌های ابتدایی

ادوارد ریگان مورفی (Edward Regan Murphy) در ۳ آوریل ۱۹۶۱ در بروکلین، نیویورک به دنیا آمد. پدرش، چارلز ادوارد مورفی، افسر پلیس حمل و نقل و یک کمدین آماتور بود و مادرش، لیلیان، اپراتور تلفن بود. پدرش زمانی که او کودک بود درگذشت. در سن ۱۵ سالگی، پس از گوش دادن به آلبوم کمدی ریچارد پرایر (Richard Pryor)، تصمیم گرفت که یک کمدین شود. او شروع به نوشتن و اجرای برنامه‌های کمدی خود در کافه‌ها و مراکز جوانان محلی کرد و به سرعت استعداد خود را در این زمینه پرورش داد.

شروع کار حرفه‌ای

مورفی در سال ۱۹۸۰، زمانی که تنها ۱۹ سال داشت، به جمع بازیگران پخش زنده شنبه شب پیوست. بسیاری معتقدند که او به تنهایی این برنامه را در یک دوره بحرانی پس از خروج بازیگران اصلی، از لغو شدن نجات داد. او شخصیت‌های نمادینی مانند گامبی (Gumby)، آقای رابینسون (Mr. Robinson) و باک‌ویت (Buckwheat) را خلق کرد. موفقیت چشمگیر او در این برنامه، سکوی پرتابی برای ورود به سینما بود و او در سال ۱۹۸۲ با فیلم اکشن-کمدی موفق 

۴۸ ساعت (48 Hrs.) اولین قدم خود را در هالیوود محکم برداشت.

مهم‌ترین سریال‌های ادی مورفی

میراث اصلی ادی مورفی در تلویزیون، حضور چهار ساله‌اش در پخش زنده شنبه شب از سال ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۴ است. او تنها عضو تاریخ این برنامه است که در حین عضویت، میزبانی یک قسمت را نیز بر عهده گرفت. بازگشت او به عنوان میزبان در سال ۲۰۱۹، برایش یک جایزه امی (Primetime Emmy Award) برای بهترین بازیگر مهمان در یک سریال کمدی به ارمغان آورد. جدیدترین پروژه تلویزیونی او مستند خانم‌ها و آقایان... ۵۰ سال موسیقی اس‌ان‌ال (Ladies & Gentlemen... 50 Years of SNL Music) است که در سال ۲۰۲۵ پخش می‌شود.

مهم‌ترین فیلم‌های ادی مورفی

کارنامه سینمایی مورفی مملو از فیلم‌های پرفروش است. آثار دهه هشتادی او مانند سه‌گانه پلیس بورلی هیلز، اماکن تجاری (Trading Places) (۱۹۸۳) و سفر به آمریکا (۱۹۸۸) ژانر اکشن-کمدی را بازتعریف کردند. در دهه‌های بعد، او با فیلم‌های خانوادگی مانند پروفسور دیوانه (The Nutty Professor) (۱۹۹۶) و صداپیشگی شخصیت الاغ (Donkey) در مجموعه انیمیشن‌های شرک (Shrek) به موفقیت‌های جدیدی دست یافت. او برای بازی درام خود در فیلم دختران رؤیایی (Dreamgirls) (۲۰۰۶) نامزد جایزه اسکار شد. جدیدترین فیلم او پیک آپ (The Pickup) است که در سال 2025 منتشر شد.

جوایز و افتخارات ادی مورفی

مورفی جوایز متعددی را در کارنامه خود دارد، از جمله جایزه گلدن گلوب (Golden Globe Award) و جایزه انجمن بازیگران فیلم برای بهترین بازیگر نقش مکمل برای دختران رؤیایی، که برای آن نامزد جایزه اسکار نیز شد. او در سال ۱۹۸۴ جایزه گرمی (Grammy Award) را برای بهترین آلبوم کمدی دریافت کرد. در سال ۲۰۱۵، او جایزه معتبر مارک تواین برای طنز آمریکایی (Mark Twain Prize for American Humor) را که بالاترین نشان افتخار کمدی در آمریکا است، دریافت کرد.

زندگی شخصی

ادی مورفی پدری متعهد برای ده فرزندش از روابط مختلف است. او از سال ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۶ با نیکول میچل (Nicole Mitchell) ازدواج کرده بود که حاصل آن پنج فرزند است. او در حال حاضر با پیج بوچر (Paige Butcher) نامزد است و از او دو فرزند دارد. فرزندان دیگر او حاصل روابطش با پالت مک‌نیلی (Paulette McNeely)، تامارا هود (Tamara Hood) و ملانی براون (Melanie Brown) هستند. مورفی در سال ۲۰۱۹ پدربزرگ شد. او به عنوان فردی شناخته می‌شود که زندگی خصوصی خود را از انظار عمومی دور نگه می‌دارد و خانواده‌اش را در اولویت قرار می‌دهد. یکی از ویژگی‌های جالب کارنامه او، ادای احترام به بازیگر مورد علاقه‌اش، پیتر سلرز (Peter Sellers)، با ایفای چندین نقش در یک فیلم است. این تضاد بین شخصیت جسور و پر سر و صدای کمدی‌های اولیه‌اش و زندگی آرام و خانواده‌محور امروزش، نشان‌دهنده یک تحول شخصیتی عمیق است.