ویگو مورتنسن

ویگو مورتنسن، بازیگر، کارگردان و هنرمند چندرشته‌ای، بیشتر برای ایفای نقش نمادین «آراگورن» در سه‌گانه سینمایی «ارباب حلقه‌ها» شناخته می‌شود؛ نقشی که او را به یک ستاره جهانی تبدیل کرد. او که به زبان‌های اسپانیایی و دانمارکی نیز مسلط است، کار خود را با نقش‌های مکمل در فیلم‌هایی چون «شاهد» و «راه کارلیتو» آغاز کرد.

پس از موفقیت جهانی «ارباب حلقه‌ها»، او با انتخاب‌های هنری هوشمندانه، سه بار نامزد جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد برای فیلم‌های «وعده‌های شرقی»، «کاپیتان خارق‌العاده» و «کتاب سبز» شد. مورتنسن که به غرق شدن کامل در نقش‌هایش شهرت دارد، اخیراً با فیلم «مردگان آسیب نمی‌بینند» (۲۰۲۳) به نویسندگی، کارگردانی و بازیگری پرداخته و به عنوان یک هنرمند مؤلف و به دور از حواشی هالیوود شناخته می‌شود.

کودکی و سال‌های ابتدایی

ویگو پیتر مورتنسن جونیور (Viggo Peter Mortensen, Jr) در ۲۰ اکتبر ۱۹۵۸ در نیویورک از پدری دانمارکی به نام ویگو پیتر مورتنسن سنیور (Viggo Peter Mortensen, Sr) و مادری آمریکایی به نام گریس گمبل اتکینسون (Grace Gamble Atkinson) متولد شد. کودکی او به دلیل شغل پدرش در مزارع، با جابجایی‌های مداوم همراه بود و او سال‌های ابتدایی زندگی خود را در ونزوئلا، دانمارک و آرژانتین گذراند. این تجربه باعث شد تا او در همان کودکی به زبان اسپانیایی مسلط شود. در ۱۱ سالگی، پس از جدایی والدینش، به همراه مادر و دو برادر کوچکترش، چارلز (Charles) و والتر (Walter)، به شهر واترتون (Watertown) در نیویورک بازگشت. او پس از اتمام دبیرستان، وارد دانشگاه سنت لارنس (St. Lawrence University) شد و در سال ۱۹۸۰ با مدرک لیسانس در رشته‌های زبان اسپانیایی و دولت فارغ‌التحصیل شد. 

شروع کار حرفه‌ای

مورتنسن پس از فارغ‌التحصیلی، چند سالی را در اروپا به کارهای مختلفی از جمله رانندگی کامیون و گل‌فروشی پرداخت تا اینکه در سال ۱۹۸۲ به نیویورک بازگشت تا در کلاس‌های بازیگری وارن رابرتسون (Warren Robertson) شرکت کند. اولین نقش سینمایی او، یک نقش کوتاه به عنوان کشاورز آمیش در فیلم «شاهد» (Witness) (۱۹۸۵) بود. برای بیش از یک دهه، او به عنوان یک بازیگر نقش مکمل، کارنامه‌ای پربار اما کم‌حاشیه ساخت و اغلب در نقش مردان سرسخت یا آسیب‌دیده ظاهر می‌شد. از فیلم‌های مهم او در این دوره می‌توان به «دونده سرخپوست» (The Indian Runner) (۱۹۹۱) به کارگردانی شان پن (Sean Penn)، «راه کارلیتو» (Carlito's Way) (۱۹۹۳) و «جی.آی. جین» (G.I. Jane) (۱۹۹۷) اشاره کرد. این دوره طولانی به او اجازه داد تا هنر خود را بدون فشارهای ستاره بودن پرورش دهد و اعتباری از جنس اصالت و تعهد برای خود بسازد. 

مهمترین سریال‌های ویگو مورتنسن

کارنامه ویگو مورتنسن عمدتاً بر سینما متمرکز است و او حضور پررنگی در سریال‌های تلویزیونی نداشته است. در ابتدای فعالیت حرفه‌ای خود، او در چند مجموعه تلویزیونی نقش‌های کوتاهی ایفا کرد، از جمله یک قسمت از سریال محبوب «میامی وایس» (Miami Vice) در سال ۱۹۸۷ و نقشی کوتاه در سریال «در جستجوی فردا» (Search for Tomorrow) در سال ۱۹۸۵. در سال‌های اخیر، او بیشتر به عنوان راوی در پروژه‌های مستند تلویزیونی حضور داشته است، مانند مینی‌سریال «انقلاب تلویزیونی» (The Revolution Televised) (۲۰۱۶). آخرین حضور او در یک سریال به عنوان بازیگر، به صداپیشگی در نقش نیکولای واویلوف (Nikolai Vavilov) در یک قسمت از سریال مستند «کیهان: دنیاهای ممکن» (Cosmos: Possible Worlds) (۲۰۲۰) بازمی‌گردد. 

مهمترین فیلم‌های ویگو مورتنسن

نقطه عطف کارنامه ویگو مورتنسن، ایفای نقش آراگورن در سه‌گانه سینمایی «ارباب حلقه‌ها» (۲۰۰۱-۲۰۰۳) به کارگردانی پیتر جکسون (Peter Jackson) بود که او را به یک ستاره بین‌المللی تبدیل کرد. او پس از این موفقیت جهانی، مسیر هنری خود را با دقت انتخاب کرد و با کارگردان صاحب‌سبک، دیوید کراننبرگ (David Cronenberg)، در سه فیلم تحسین‌شده «تاریخچه خشونت» (A History of Violence) (۲۰۰۵)، «وعده‌های شرقی» (۲۰۰۷) و «جنایات آینده» (Crimes of the Future) (۲۰۲۲) همکاری کرد. نقش‌آفرینی او در «وعده‌های شرقی» اولین نامزدی اسکار بهترین بازیگر مرد را برایش به ارمغان آورد. او برای بازی در نقش پدری که فرزندانش را دور از جامعه مدرن بزرگ می‌کند در «کاپیتان خارق‌العاده» (۲۰۱۶) و نقش یک راننده ایتالیایی-آمریکایی در فیلم برنده اسکار «کتاب سبز» (۲۰۱۸) نیز نامزد این جایزه شد. آخرین فیلم او وسترن «مردگان آسیب نمی‌بینند» (The Dead Don't Hurt) (۲۰۲۳) است که نویسندگی، کارگردانی و آهنگسازی آن را نیز خود بر عهده داشته است. 

جوایز و افتخارات ویگو مورتنسن

اگرچه ویگو مورتنسن هنوز برنده جایزه اسکار نشده، اما سه بار نامزدی در بخش بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم‌های «وعده‌های شرقی»، «کاپیتان خارق‌العاده» و «کتاب سبز» نشان از احترام عمیق اعضای آکادمی به هنر او دارد. او همچنین برای همین نقش‌ها نامزد سه جایزه بفتا و چهار جایزه گلدن گلوب شده است. یکی از مهم‌ترین افتخارات او، دریافت جایزه انجمن بازیگران فیلم (SAG) به همراه گروه بازیگران فیلم «ارباب حلقه‌ها: بازگشت پادشاه» (The Lord of the Rings: The Return of the King) در سال ۲۰۰۴ است. در سال ۲۰۲۰، جشنواره بین‌المللی فیلم سن سباستین با اهدای جایزه افتخاری دونُستیا (Donostia Award) از یک عمر دستاورد هنری او تقدیر کرد. 

زندگی شخصی

ویگو مورتنسن به دلیل سبک زندگی آرام و به دور از حاشیه‌اش شناخته می‌شود و ترجیح می‌دهد به جای هالیوود، در اسپانیا یا مناطق روستایی آیداهو زندگی کند. او هنرمندی چندرشته‌ای است که به طور جدی به شعر، نقاشی، عکاسی و موسیقی می‌پردازد و در سال ۲۰۰۲ انتشارات مستقل خود به نام «پرسیوال پرس» را برای حمایت از هنرمندان کمتر شناخته‌شده تأسیس کرد. مورتنسن به تعهد و غرق شدن کامل در نقش‌هایش شهرت دارد؛ او برای نقش‌هایش زبان‌های جدیدی یاد گرفته، تحقیقات گسترده‌ای انجام داده و بسیاری از بدلکاری‌های فیلم‌هایش را خود اجرا کرده است. او از سال ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۸ با اکسین سرونکا (Exene Cervenka)، خواننده گروه پانک X، ازدواج کرده بود و حاصل این ازدواج پسری به نام هنری (Henry) است. جالب است که پسرش، هنری، که از طرفداران کتاب‌های تالکین (Tolkien) بود، نقش مهمی در متقاعد کردن او برای پذیرفتن نقش آراگورن داشت.