پروین‌دخت یزدانیان

پروین‌دخت یزدانیان بازیگر سینما و تلویزیون ایران بود که در اواخر عمرش با نقش «بی‌بی» در سریال «قصه‌های مجید» شناخته شد. فعالیت رسمی او از سال ۱۳۷۰ آغاز گشت و با آثار متعددی در دهه‌های ۱۳۷۰ و ۱۳۸۰، تصویر مادربزرگ‌گونهٔ ایرانی را در ذهن مخاطبان تثبیت کرد. یزدانیان که مادر کارگردان مشهور کیومرث پوراحمد بود، حتی با ورود دیرهنگام به عرصهٔ بازیگری، حضوری تأثیرگذار داشت.

کودکی و نوجوانی پروین‌دخت یزدانیان

او در سال ۱۳۰۶ در نجف‌آباد، استان اصفهان زاده شد. زندگی پیش از بازیگری وی کمتر مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته و مدرک تحصیلی او نیز بر اساس منابع، دورهٔ ششم ابتدایی ذکر شده است. خانهٔ شهرستانی و فضایی سنتی، بستر رشد شخصیت او بود.

فیلم‌ها و سریال‌ها پروین‌دخت یزدانیان

یکی از نخستین نمایش‌های تلویزیونی او، سریال «قصه‌های مجید» در سال ۱۳۷۰ بود که نقش بی‌بی را بازی کرد. در سینما هم فیلم‌هایی مانند صبح روز بعد (۱۳۷۱)، نان و شعر (۱۳۷۲) و مهریهٔ بی‌بی (۱۳۷۳) را در کارنامه دارد. این پروژه‌ها عمدتاً به کارگردانی فرزند او بودند و نوعی ورود دیرهنگام اما موفق را نشان می‌دهند.

زندگی حرفه‌ای پروین‌دخت یزدانیان

به رغم اینکه یزدانیان در سنین میانسالی به عرصهٔ بازیگری قدم گذاشت، با نقش‌های مکمل و تأثیرگذار توانست جایگاه ویژه‌ای بیابد. همکاری او با کیومرث پوراحمد در آثار متعدد، نقطهٔ عطفی برای حرفهٔ‌اش بود. وی همچنین در جشنواره‌ها برای نقش‌هایش نامزد و یا تقدیر شد و حضورش به الگویی از ورود غیرمتعارف به هنر بدل گشت.

جوایز و افتخارات پروین‌دخت یزدانیان

برای بازی در فیلم صبح روز بعد، دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش دوم زن از یازدهمین دورهٔ جشنوارهٔ فیلم فجر دریافت کرد. این افتخار، اگرچه تنها یکی از جوایز حرفه‌ای اوست، اما نشان‌دهندهٔ تأثیرگذاری او در عرصهٔ بازیگری بود. سایر کاندیداها و تقدیرها نیز در منابع ثبت شده‌اند.

حقایق جالب پروین‌دخت یزدانیان

یکی از نکات جالب دربارهٔ او این است که پیش از ورود به بازیگری، زندگی معمولی و دور از صحنه داشت و حضورش در «قصه‌های مجید» با نقش مادربزرگ، به‌نوعی انعکاسی از نقش واقعی او در خانواده بود. همچنین لقب «بی‌بی نجف‌آباد» میان مخاطبان به او داده شد.

حواشی زندگی پروین‌دخت یزدانیان

یزدانیان در سال‌های پایانی عمرش به بیماری آلزایمر مبتلا شد و ۵ فروردین ۱۳۹۱ در تهران درگذشت. مرگ او بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها داشت؛ زیرا بسیاری از نسل کودکان و نوجوانان دههٔ ۱۳۷۰، او را با نقش «بی‌بی» به یاد می‌آورند.

جمع‌بندی پروین‌دخت یزدانیان

اگرچه پروین‌دخت یزدانیان طی دوران کوتاهی در دنیای هنر فعالیت کرد، اما نقشی که ایفا کرد و ارتباطی که با نسل جوان برقرار ساخت، ماندگار شد. او نمونه‌ای از بازیگری بود که دیر وارد شد، اما با تأثیرگذاری، در خاطرهٔ جمعی جای گرفت.