نوآ وایل

نوآ استراوسر اسپیر وایلی (Noah Strausser Speer Wyle) در ۴ ژوئن ۱۹۷۱ در هالیوود، کالیفرنیا، ایالات متحده آمریکا به دنیا آمد. او بازیگری آمریکایی است که بیشتر به خاطر نقش دکتر جان کارتر در سریال تلویزیونی «ER» (1994–2009) شناخته می‌شود. از دیگر آثار برجسته او می‌توان به مجموعه فیلم‌های «کتابدار» (The Librarian) و سریال علمی-تخیلی «آسمان‌های سقوط کرده» (Falling Skies) اشاره کرد. وایلی همچنین در فیلم‌هایی مانند «چند مرد خوب» (A Few Good Men, 1992)، «دزدان دره سیلیکون» (Pirates of Silicon Valley, 1999)، «دانی دارکو» (Donnie Darko, 2001) و «دبلیو.» (W., 2008) حضور داشته است.​

دوران کودکی و تحصیلات

وایلی در خانواده‌ای با شش فرزند بزرگ شد. مادرش، مارجوری (اسپیر)، پرستار ارشد ارتوپدی، و پدرش، استیون وایلی، کارآفرین و مهندس برق بود. او تحصیلات خود را در مدرسه تاچر (The Thacher School) در اوجای، کالیفرنیا به پایان رساند و در سال ۱۹۸۹ فارغ‌التحصیل شد. در دوران دبیرستان، در برنامه تئاتر دانشگاه نورث‌وسترن شرکت کرد و در نمایش‌های مدرسه‌ای حضور یافت و حتی جایزه‌ای برای نمایشنامه‌ای که نوشته بود، دریافت کرد. پس از فارغ‌التحصیلی، زیر نظر معلم بازیگری، لری ماس، آموزش دید و در آپارتمانی کوچک در بلوار هالیوود سکونت گزید.​

آغاز کار حرفه‌ای

اولین حضور سینمایی وایلی در فیلم «شهوت در غبار» (Lust in the Dust, 1985) به عنوان یک سیاهی‌لشکر بود. در سال ۱۹۹۰، در مینی‌سریالی و فیلم «قلب‌های کج» (Crooked Hearts, 1991) نقش‌آفرینی کرد. در سال ۱۹۹۲، در فیلم پرفروش «چند مرد خوب» (A Few Good Men) نقش یک راننده جیپ نیروی دریایی را ایفا کرد که در دادگاه شهادت می‌دهد. سپس در فیلم «بچه‌های تاب» (Swing Kids) به عنوان امیل لوتز، رهبر جوانان هیتلری، ظاهر شد و در فیلم مستقل «افسانه اثر انگشت‌ها» (The Myth of Fingerprints) با روی شیدر، بلایث دانر و جولیان مور هم‌بازی شد.​

موفقیت با سریال «ER»

نقطه عطف حرفه‌ای وایلی با دریافت فیلمنامه پایلوت سریال «ER» و انتخاب برای نقش دانشجوی پزشکی، جان کارتر، رقم خورد. او جوان‌ترین عضو گروه بازیگران اصلی بود و تنها بازیگری بود که از ابتدای سریال در سال ۱۹۹۴ تا پایان فصل یازدهم در سال ۲۰۰۵ حضور داشت. اجرای او در این سریال، نامزدی در جوایز امی و گلدن گلوب را برایش به ارمغان آورد. وایلی در فصل دوازدهم به عنوان بازیگر مهمان در چهار قسمت بازگشت و در فصل پانزدهم و نهایی در پنج قسمت، از جمله قسمت پایانی، حضور یافت. بر اساس کتاب رکوردهای گینس در سال ۲۰۰۵، او با درآمد تقریبی ۴۰۰٬۰۰۰ دلار در هر قسمت در فصل دهم (۲۰۰۳–۲۰۰۴)، به عنوان پردرآمدترین بازیگر درام تلویزیونی شناخته شد.​

نقش‌های سینمایی و تلویزیونی دیگر

وایلی در فیلم‌های متعددی حضور داشته است، از جمله «اولئاندر سفید» (White Oleander) در کنار رنی زلوگر، «کافی» (Enough) با جنیفر لوپز، و فیلم مستقل «دانی دارکو» (Donnie Darko). او همچنین در فیلم تلویزیونی زنده «Fail Safe» در سال ۲۰۰۰ نقش مترجم رئیس‌جمهور را ایفا کرد و در فیلم مستقل «کالیفرنیایی‌ها» (The Californians) حضور داشت.​

یکی از نقش‌های برجسته وایلی، به تصویر کشیدن استیو جابز در فیلم تلویزیونی «دزدان دره سیلیکون» (Pirates of Silicon Valley, 1999) بود. اجرای او چنان تأثیرگذار بود که جابز او را دعوت کرد تا در افتتاحیه سخنرانی سالانه‌اش در کنفرانس اپل، به جای او روی صحنه ظاهر شود.​

وایلی همچنین در مجموعه فیلم‌های تلویزیونی «کتابدار» (The Librarian) نقش فلین کارسن را ایفا کرد و در سریال «کتابداران» (The Librarians, 2014–2018) این نقش را ادامه داد. در سریال علمی-تخیلی «آسمان‌های سقوط کرده» (Falling Skies, 2011–2015)، او نقش تام میسون، استاد تاریخ دانشگاه بوستون را بازی کرد که پس از حمله بیگانگان به زمین، به عنوان فرمانده دوم گروه شبه‌نظامی ماساچوست دوم فعالیت می‌کند.​