جودی دنچ

دام جودیت اولیویا دنچ (Dame Judith Olivia Dench CH, DBE, FRSA)، که در سراسر جهان با نام جودی دنچ (Judi Dench) شناخته می‌شود، یکی از برجسته‌ترین و مورد احترام‌ترین بازیگران بریتانیایی در تاریخ سینما، تئاتر و تلویزیون است. او در تاریخ ۹ دسامبر ۱۹۳۴ در هیوورث، یورک، انگلستان متولد شد. دنچ به واسطه استعداد بی‌نظیر و تطبیق‌پذیری فوق‌العاده‌اش در ایفای نقش‌های متنوع، از شخصیت‌های کلاسیک شکسپیری گرفته تا نقش‌های معاصر، شهرت جهانی کسب کرده است. از جمله درخشان‌ترین آثار او می‌توان به نقش ملکه الیزابت اول در فیلم «شکسپیر عاشق» (Shakespeare in Love 1998) که برای آن موفق به دریافت جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن شد، و همچنین ایفای نقش ماندگار رئیس سازمان MI6، در هشت فیلم از مجموعه سینمایی جیمز باند اشاره کرد.   

کودکی و سال‌های ابتدایی زندگی

جودی دنچ در شهر یورک انگلستان در خانواده‌ای رشد یافت که با دنیای تئاتر بیگانه نبود. پدرش، رجینالد آرتور دنچ، پزشک بود و همزمان به عنوان پزشک عمومی تئاتر یورک رویال نیز فعالیت می‌کرد و مادرش، الینورا اولیو دنچ مسئول بخش لباس همان تئاتر بود. این ارتباط نزدیک خانوادگی با تئاتر، محیطی هنری را برای جودی جوان فراهم آورد. او دو برادر بزرگتر به نام‌های پیتر و جفری داشت که جفری دنچ نیز بعدها به بازیگری روی آورد. جودی دنچ تحصیلات خود را در مدرسه کوئیکر مونت در یورک گذراند. 

شروع کار حرفه‌ای

جودی دنچ فعالیت حرفه‌ای خود در عرصه بازیگری را بلافاصله پس از فارغ‌التحصیلی از مدرسه مرکزی سخنرانی و نمایش لندن در سال ۱۹۵۷ آغاز کرد. اولین نقش‌آفرینی او بر صحنه، ایفای نقش اوفلیا در نمایش «هملت» با کمپانی معتبر اولد ویک بود. او به سرعت توانست با استعداد درخشان خود در ایفای نقش‌های کلاسیک شکسپیری، جایگاه ویژه‌ای در تئاتر بریتانیا کسب کند. اولین تجربه سینمایی او به سال ۱۹۶۴ و بازی در فیلم «راز سوم» (The Third Secret) بازمی‌گردد، هرچند در دهه‌های ابتدایی فعالیتش، تمرکز اصلی او بر روی صحنه تئاتر بود. دنچ در دهه ۱۹۸۰ با حضور در سریال کمدی محبوب «یک عاشقانه خوب» (A Fine Romance) به همراه همسرش مایکل ویلیامز، به شهرت گسترده‌ای در تلویزیون نیز دست یافت. از جدیدترین پروژه‌های تلویزیونی او می‌توان به برنامه ویژه «یک الاغ برای کریسمس» (A Donkey for Christmas) اشاره کرد که در سال ۲۰۲۴ پخش شد.   

فیلم‌های جودی دنچ

کارنامه سینمایی جودی دنچ مجموعه‌ای از نقش‌آفرینی‌های قدرتمند و متنوع در آثار تحسین‌شده جهانی است. او برای ایفای نقش کوتاه اما تاثیرگذار ملکه الیزابت اول در فیلم «شکسپیر عاشق» (Shakespeare in Love 1998)  بسیار تخسین شد.از دیگر فیلم‌های مهم و به‌یادماندنی او می‌توان به «خانم براون» (Mrs Brown 1997) که در آن نقش ملکه ویکتوریا را ایفا کرد و برای آن نامزد اسکار شد، «شکلات» (Chocolat 2000)، «آیریس» (Iris 2001) در نقش آیریس مرداک، «غرور و تعصب» (Pride & Prejudice 2005) در نقش لیدی کاترین دوبورگ، «یادداشت‌هایی بر یک رسوایی» (Notes on a Scandal 2006)، «فیلومنا» (Philomena 2013) و «بلفاست» (Belfast 2021) اشاره کرد. همچنین، ایفای نقش M، رئیس MI6، در هشت فیلم از مجموعه جیمز باند، از «چشم‌طلایی» (GoldenEye 1995) تا حضور افتخاری در «اسپکتر» (Spectre 2015)، از دیگر نقاط برجسته کارنامه سینمایی اوست.   

سریال‌های جودی دنچ

جودی دنچ علاوه بر دستاوردهای چشمگیر در تئاتر و سینما، کارنامه تلویزیونی درخشانی نیز دارد. او با ایفای نقش لورا دالتون در سریال کمدی رمانتیک «یک عاشقانه خوب» (A Fine Romance)، که بین سال‌های ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۴ از تلویزیون بریتانیا پخش شد و در آن با همسر فقیدش، مایکل ویلیامز، همبازی بود، به محبوبیت گسترده‌ای در میان تماشاگران تلویزیون دست یافت و برای این نقش برنده جایزه بفتا شد. از دیگر آثار تلویزیونی مهم او می‌توان به سریال محبوب «همچنان که زمان می‌گذرد» (As Time Goes By) که از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۰۵ ادامه داشت، فیلم تلویزیونی «آخرین بمب‌های بلوند» (The Last of the Blonde Bombshells 2000) که برای آن جایزه گلدن گلوب و بفتا را کسب کرد، و مینی‌سریال تحسین‌شده «کرانفورد» (Cranford 2007) اشاره کرد.   

جوایز و افتخارات جودی دنچ

جودی دنچ یکی از پرافتخارترین و مورد تقدیرترین بازیگران در تاریخ هنر نمایش است. کارنامه درخشان او با جوایز متعددی از معتبرترین نهادهای سینمایی، تلویزیونی و تئاتری جهان آراسته شده است. او موفق به دریافت یک جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن برای فیلم «شکسپیر عاشق» (Shakespeare in Love 1998) شده و در مجموع هشت بار نامزد دریافت این جایزه معتبر بوده است. دنچ با دریافت هفت جایزه اولیویه، رکورددار بیشترین تعداد جایزه اولیویه برای یک بازیگر است که نشان از تسلط بی‌چون و چرای او بر صحنه تئاتر بریتانیا دارد. علاوه بر این، او شش جایزه فیلم بفتا، چهار جایزه تلویزیونی بفتا، دو جایزه گلدن گلوب و یک جایزه تونی را نیز در کارنامه خود دارد. جودی دنچ همچنین عناوین افتخاری متعددی از جمله لقب دِیم (DBE - Dame Commander of the Order of the British Empire) در سال ۱۹۸۸ و نشان همراهان افتخار (CH - Companion of Honour) در سال ۲۰۰۵ را از سوی سلطنت بریتانیا دریافت کرده است.   

زندگی شخصی و حواشی

جودی دنچ در سال ۱۹۷۱ با مایکل ویلیامز، بازیگر هموطنش، ازدواج کرد. این پیوند عاشقانه و هنری تا زمان مرگ مایکل ویلیامز بر اثر سرطان ریه در سال ۲۰۰۱ ادامه داشت. حاصل این ازدواج، یک دختر به نام تارا کرسیدا ویلیامز، معروف به فینتی ویلیامز، است که او نیز راه والدین خود را در پیش گرفته و به بازیگری مشغول است. یکی از چالش‌های بزرگ زندگی دنچ، بیماری تباهی لکه زرد (دژنراسیون ماکولا) است که بینایی او را به شدت تحت تأثیر قرار داده و فعالیت‌های روزمره و حرفه‌ای او، از جمله خواندن فیلمنامه و حتی بیرون رفتن به تنهایی را با دشواری مواجه ساخته است.