کیلین مورفی

کیلین مورفی یکی از تحسین‌شده‌ترین و پرشورترین بازیگران ایرلندی نسل خود است که با بازی خیره‌کننده‌اش در نقش جی. رابرت اوپنهایمر، به شهرت جهانی و تحسین منتقدان دست یافت و جایزه اسکار را از آن خود کرد. او که برای توانایی آفتاب‌پرست‌گونه‌اش در تغییر چهره برای نقش‌ها، چشمان آبی نافذ و همکاری طولانی‌مدتش با کارگردان کریستوفر نولان (Christopher Nolan) شناخته می‌شود، کارنامه‌ای درخشان از نقش‌های نمادین دارد؛ از شخصیت شرور مترسک در سه‌گانه «شوالیه تاریکی» (The Dark Knight) گرفته تا ضدقهرمان فراموش‌نشدنی، توماس شلبی، در پدیده جهانی «پیکی بلایندرز» (Peaky Blinders).

کودکی و سال‌های ابتدایی

کیلین مورفی در ۲۵ مه ۱۹۷۶ در داگلاس، کورک، ایرلند، در خانواده‌ای از فرهنگیان به دنیا آمد. پدرش، برندان، در وزارت آموزش ایرلند کار می‌کرد و مادرش معلم زبان فرانسه بود. او که فرزند ارشد از میان چهار فرزند خانواده بود، در بالین‌تمپل به همراه برادرش پائیدی و خواهرانش سیله و اورلا بزرگ شد. اولین علاقه او موسیقی بود؛ از ۱۰ سالگی شروع به نوشتن آهنگ کرد و به همراه برادرش گروهی به نام «پسران آقای گرین جینز» تشکیل داد. آن‌ها حتی یک پیشنهاد قرارداد برای پنج آلبوم دریافت کردند که آن را رد کردند. او در دانشگاه کورک در رشته حقوق تحصیل کرد اما در امتحاناتش مردود شد، زیرا پس از دیدن یک اجرای تئاتری از «پرتقال کوکی» (A Clockwork Orange)، متوجه شد که هیچ علاقه‌ای به وکالت ندارد. رد کردن قرارداد موسیقی، تصمیمی حیاتی بود که درِ یک مسیر هنری را بست و او را وادار کرد تا با تمام وجود به مسیر دیگر، یعنی بازیگری، متعهد شود.   

شروع کار حرفه‌ای

کار حرفه‌ای مورفی از تئاتر آغاز شد. پس از دیدن نمایشی از گروه تئاتر کورکادورکا، او با اصرار فراوان توانست یک فرصت آزمون بازیگری به دست آورد و در سال ۱۹۹۶ نقش اصلی نمایش «خوک‌های دیسکو» (Disco Pigs) را از آن خود کند. نمایش به موفقیتی بزرگ دست یافت، به مدت دو سال در تورهای مختلف اجرا شد و در نهایت به یک فیلم سینمایی در سال ۲۰۰۱ تبدیل شد که مورفی در آن نیز نقش خود را تکرار کرد. موفقیت بین‌المللی او با فیلم ترسناک پساآخرالزمانی «۲۸ روز بعد» (28 Days Later) به کارگردانی دنی بویل (Danny Boyle) در سال ۲۰۰۲ رقم خورد که او را به مخاطبان گسترده‌ای معرفی کرد. انرژی و شور خام مورد نیاز برای نقش صحنه‌ای در «خوک‌های دیسکو»، زمینه را برای ایفای نقش پر از اضطراب و بقا در این فیلم فراهم کرد و نشان داد که صحنه تئاتر چگونه او را برای تبدیل شدن به یک ستاره سینما آماده کرده است.   

تئاترهای کیلین مورفی

او پس از دیدن نمایش صحنه ای کورکادورکا از پرتقال ساعتی به کارگردانی Kiernan، جذب بازیگری شد. اولین نقش مهم او در تولید آماتور انجمن درام UCC، مشاهده پسران اولستر در حال حرکت به سوی سام بود، که در آن کمدین ایرلندی-آمریکایی دس بیشاپ بازی کرد. مورفی همچنین نقش اصلی را در تولید آنها Little Shop of Horrors که در خانه اپرای کورک اجرا شد، بازی کرد. او بعد اعتراف کرد که انگیزه اصلی او در آن زمان دنبال کردن حرفه بازیگری نبود، بلکه رفتن به مهمانی ها و ملاقات با زنان بود.

مورفی Kiernan را تحت فشار قرار داد تا اینکه در شرکت تئاتر کورکادورکا تست داد و در سپتامبر 1996، اولین بازیگری حرفه‌ای خود را روی صحنه انجام داد و نقش یک نوجوان را در فیلم خوک‌های دیسکوی اندا والش بازی کرد. خوک های دیسکو که در ابتدا قصد داشت به مدت سه هفته در کورک اجرا شود، در نهایت به مدت دو سال در سراسر اروپا، کانادا و استرالیا تور برگزار کرد و مورفی هم دانشگاه و هم گروه خود را ترک کرد. اگرچه او قصد داشت دوباره به نواختن موسیقی بازگردد، اما پس از اولین بازی در اجرای خوک های دیسکو، حرفه بازیگری او شروع به اوج گرفتن کرد. او در بسیاری از تولیدات تئاتری دیگر، از جمله هیاهوی شکسپیر در مورد هیچ (1998)، پسر روستایی و جونو و پیکاک (هر دو 1999) بازی کرد.

در سال 2010، وی به برادوی و دوباره به تئاتر بازگشت که یک نمایش صحنه ای بود و تولد 35 سالگی کمپانی تئاتر دروید را جشن گرفت. در سال 2011، مورفی در مونودرام صحنه ای مسترمن را به نویسندگی و کارگردانی اندا والش که قبلا در خوک های دیسکو با او کار کرده بود، اجرا کرد. اجرای او مورد تحسین منتقدان قرار گرفت و جایزه تئاتر آیریش تایمز و جایزه میز درام را به دست آورد.

مهمترین فیلم‌های کیلین مورفی

مهم‌ترین بخش کارنامه سینمایی مورفی، همکاری‌های او با کارگردان کریستوفر نولان است. این همکاری شامل نقش شرور دکتر جاناتان کرین/مترسک در «بتمن آغاز می‌کند» (Batman Begins) محصول ۲۰۰۵ و دنباله‌های آن، و همچنین نقش‌های کلیدی در «تلقین» (Inception) محصول ۲۰۱۰ و «دانکرک» (Dunkirk) محصول ۲۰۱۷ می‌شود. اوج این همکاری، فیلم «اوپنهایمر» (Oppenheimer) محصول ۲۰۲۳ بود که مورفی برای اولین بار نقش اصلی یک فیلم از نولان را ایفا کرد و برای آن برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد شد. این مسیر ۲۰ ساله از یک نقش مکمل شرور تا یک نقش اصلی برنده‌ی اسکار، نشان‌دهنده یک رابطه حرفه‌ای مبتنی بر صبر، اعتماد و احترام متقابل است. دیگر فیلم‌های مهم او شامل «بادی که در مرغزار می‌وزد» (The Wind That Shakes the Barley) برنده نخل طلای کن و تریلر «چشم قرمز» (Red Eye) است. آخرین فیلم او «چیزهای کوچک این‌چنینی» (Small Things Like These) محصول ۲۰۲۴ است و قرار است در فیلم «استیو» (Steve) برای نتفلیکس نیز بازی کند.   

مهمترین سریال‌های کیلین مورفی

کارنامه تلویزیونی کیلین مورفی با یک نقش عظیم و ماندگار تعریف می‌شود: توماس شلبی در سریال «پیکی بلایندرز» (۲۰۱۳-۲۰۲۲) محصول بی‌بی‌سی و نتفلیکس. این سریال که داستان یک خانواده تبهکار در بیرمنگام پس از جنگ جهانی اول را روایت می‌کند، به یک پدیده فرهنگی جهانی تبدیل شد و مورفی را از یک بازیگر محترم به یک نماد بین‌المللی ارتقا داد. بازی او در نقش این رهبر باهوش، رنج‌دیده و جاه‌طلب، به طور گسترده به عنوان یکی از بهترین نقش‌آفرینی‌های تلویزیونی قرن بیست و یکم شناخته می‌شود. قرار است او این نقش را در یک فیلم سینمایی با عنوان «مرد جاودان» (The Immortal Man) تکرار کند.   

فعالیت های هنری کیلین مورفی

مورفی از سال 2013 در نقش توماس شلبی در سریال تلویزیونی بی‌بی‌سی Peaky Blinders، سریالی درباره یک باند جنایتکار در بیرمنگام در دوران پس از جنگ جهانی اول بازی کرد. در سال 2013، مورفی اولین کارگردانی خود را با موزیک ویدیویی برای تک آهنگ گروه Money Hold Me Forever انجام داد. در سال 2015، او در آهنگ‌های «8:58» و «ساعت» از آلبوم 8:58 پل هارتنول همکاری کرد. مورفی در فیلم اوپنهایمر به کارگردانی نولان که در 21 ژوئن 2023 اکران شد، نقش جی رابرت اوپنهایمر را بازی کرد. این فیلم ششمین همکاری نولان و مورفی است و اولین همکاری با مورفی به عنوان بازیگر اصلی است. مورفی در سال 2007 در کمپین Rock the Vote Ireland شرکت کرد و رای دهندگان جوان را برای انتخابات عمومی هدف قرار داد و با سازمان Focus Ireland برای حقوق بی خانمان ها مبارزه کرد.

در سال 2011، او حامی مرکز تحقیقات کودک و خانواده یونسکو شد. دانشگاه ملی ایرلند گالوی او از نزدیک با کار پروفسور پت دولان، مدیر UCFRC و کرسی یونسکو در کودکان، جوانان و مشارکت مدنی در ارتباط است. در فوریه 2012، او پیامی در حمایت از کارگران سابق ویتا کورتکس نوشت که در تحصن در کارخانه آنها شرکت داشتند و به آنها تبریک گفت. مورفی از حامیان همه پرسی سال 2018 ایرلند برای لغو هشتمین متمم قانون اساسی بود که دسترسی به سقط جنین را محدود می کرد. او در سال ۲۰۰۲ برای بازی در خوک‌های دیسکو برنده جایزه جشنواره فیلم مستقل اورنسه برای بهترین بازیگر شد.

جوایز و افتخارات

بازی کیلین مورفی در «اوپنهایمر» باعث شد تا او تمام جوایز مهم فصل جوایز ۲۰۲۴ را درو کند، از جمله جایزه اسکار، جایزه گلدن گلوب، جایزه بفتا و جایزه انجمن بازیگران فیلم (SAG) برای بهترین بازیگر مرد. این افتخارات نه تنها برای یک نقش‌آفرینی، بلکه به عنوان قدردانی از دو دهه کار مداوم، درخشان و تحول‌آفرین او تلقی شد. او پیش از این برای فیلم «صبحانه در پلوتون» (Breakfast on Pluto) نامزد جایزه گلدن گلوب شده بود و جوایز متعدد فیلم و تلویزیون ایرلند را، به ویژه برای «پیکی بلایندرز»، کسب کرده بود.   

زندگی شخصی

کیلین مورفی به شدت به حریم خصوصی خود اهمیت می‌دهد و به ندرت در مورد زندگی شخصی‌اش صحبت می‌کند. او در سال ۲۰۰۴ با دوست‌دختر قدیمی خود، هنرمندی به نام ایوان مک‌گینس (Yvonne McGuinness)، ازدواج کرد. آن‌ها در سال ۱۹۹۶ در یکی از اجراهای گروه موسیقی او با یکدیگر آشنا شده بودند. این زوج به مدت ۱۴ سال در لندن زندگی کردند و سپس در سال ۲۰۱۵ به همراه دو پسرشان، مالاکی و آرون، به دوبلین بازگشتند. این حریم خصوصی آگاهانه به او کمک کرده تا مخاطبان، شخصیت‌های روی پرده را ببینند، نه یک سلبریتی را، که این امر به تحولات آفتاب‌پرست‌گونه او در نقش‌هایش کمک شایانی کرده است. او به مدت ۱۵ سال گیاهخوار بود، اما برای ایفای نقش در «پیکی بلایندرز» دوباره گوشت خوردن را آغاز کرد و پس از آن مجدداً به گیاهخواری روی آورد.