دههی ۲۰۲۰ برای ژانر کمدی دههای سرنوشتساز بود؛ دورهای که طنز از سطح شوخی و موقعیتهای ساده فراتر رفت و به ابزاری برای تأمل، نقد اجتماعی و بازنمایی احساسات انسانی تبدیل شد. در میان صدها فیلم تولیدشده، برخی آثار توانستند با خلاقیت در روایت، لحن چندلایه و بازیهای درخشان، در فهرست بهترین کمدیهای این دهه جای بگیرند.
از میان آنها، فیلم «Palm Springs (پالم اسپرینگز) – ۲۰۲۰» یکی از خلاقانهترین آثار آغاز دهه بود. داستان دو نفر که در یک روز تکراری گیر افتادهاند، با ترکیب طنز، فلسفه و رمانس روایت میشود. فیلم با استفاده از موقعیتهای تکرارشونده اما تازه، نگاهی طنازانه و عمیق به مفهوم رهایی و عشق در زمان ارائه میدهد.
اثر بعدی، «Another Round (یک دور دیگر) – ۲۰۲۰» ساختهی توماس وینتربرگ، نمونهای درخشان از طنز تلخ اروپایی است. فیلم داستان چهار معلم است که تصمیم میگیرند برای تغییر حال خود، همیشه مقداری الکل در خونشان نگه دارند. در پس شوخیها و لحظات بامزه، تأملی جدی دربارهی زندگی، بحران میانسالی و شادی واقعی شکل میگیرد.
در سال ۲۰۲۱، فیلم «Don’t Look Up (به بالا نگاه نکن)» ساختهی آدام مککی به پدیدهای جهانی تبدیل شد. این کمدی سیاسی و انتقادی، با زبانی تند و کنایهآمیز، بیتفاوتی جامعه و رسانهها را در برابر خطر نابودی زمین به تصویر میکشد. فیلم با حضور بازیگران بزرگ و فیلمنامهای هوشمندانه، از خنده برای بیان بحران واقعی جهان معاصر بهره میگیرد.
در ادامه، «Glass Onion: A Knives Out Mystery (پیمان شیشهای) – ۲۰۲۲» با تلفیق طنز، معما و نقد اجتماعی، به یکی از تحسینشدهترین دنبالههای سینمایی دهه تبدیل شد. داستان گروهی از شخصیتهای ثروتمند که در جزیرهای لوکس گرد هم آمدهاند، در دل خود شوخیهایی تند دربارهی طبقه، قدرت و فریب دارد.
در نهایت، فیلم «Poor Things (موجودات بیچاره) – ۲۰۲۳» ساختهی یورگوس لانتیموس، مرزهای کمدی را تا حد سورئالیسم پیش برد. این اثر فانتزی و جسورانه، داستان زنی را روایت میکند که پس از تولدی دوباره، در جستوجوی آزادی و هویت خویش، جهان را با نگاهی طنزآلود تجربه میکند. ترکیب طراحی بصری چشمنواز، شوخیهای تلخ و فلسفهی اجتماعی، آن را به یکی از خاصترین فیلمهای کمدی سالهای اخیر بدل کرده است.
این پنج فیلم – از طنز موقعیتی «پالم اسپرینگز» تا کمدی فلسفی «موجودات بیچاره» – نمایانگر گسترهی واقعی ژانر کمدی در دههی ۲۰۲۰ هستند. آثاری که نشان میدهند خنده، وقتی با تفکر همراه شود، میتواند یکی از جدیترین زبانهای بیان در سینمای امروز باشد.