واکنش تند فراستی به «غریزه»: فیلمی نابود و متظاهر
-
«غریزه»، چهارمین فیلم بلند سیاوش اسعدی که سه سال پیش ساخته شده و تاکنون رنگ پرده را ندیده بود، سرانجام برای اهالی رسانه نمایش داده شد. این فیلم با بازی امین حیایی و پانته‌آ پناهی‌ها و با حضور ساینا روحانی و مهدیار شاه‌محمدی در نقش نوجوانی شخصیت‌های اصلی، روایتگر عشقی است که در میانه زندگی شعله می‌کشد اما یک حادثه تلخ، مسیر قهرمانان داستان را به‌طور ناگهانی تغییر می‌دهد.
پس از اولین نمایش، شباهت ساختاری و فضایی فیلم به «سینما پارادیزو» جوزپه تورناتوره و همچنین حال‌وهوای سینمای مسعود کیمیایی، موضوع اصلی گفتگوهای منتقدان بود. در برنامه اخیر «کات»، مسعود فراستی و سعید قطبی‌زاده این فیلم را زیر ذره‌بین بردند.
مسعود فراستی: «غریزه» فیلمی هدررفته و متظاهر
فراستی با انتقاد صریح از فیلم گفت:
«وقتی فیلمی می‌بینید باید ردی از کارگردان در آن باشد، اما اینجا هیچ نشانی از فیلمساز دیده نمی‌شود. انگار کار یک فیلم‌اولی است؛ فیلمی خوش‌رنگ و لعاب اما بی‌دنیای شخصی.»
او ادامه داد:
«امین حیایی ستاره‌ای شناخته‌شده است، اما در فیلم تقریباً هیچ کارکردی ندارد؛ فقط یک سکانس کوتاه در خودرو با زن سابقش. داستان نوجوان‌ها هم با لکنت روایت می‌شود و اصلاً شکل نمی‌گیرد.»
فراستی «غریزه» را فیلمی «ابتر، پاره‌پاره و خسته‌کننده» توصیف کرد و گفت:
«فیلم بعد از ده دقیقه مخاطب را فراری می‌دهد. رابطه عاشقانه شخصیت‌ها باورپذیر نیست و کل اثر شبیه مجموعه‌ای از تکه‌های نامرتبط است که به هم نمی‌چسبند.»
در پایان نیز جمله تند خود را تکرار کرد:
«فیلم نابودِ متظاهرِ خوش‌آب‌ورنگ.»
سعید قطبی‌زاده: فیلم مثل گریم امین حیایی، تصنعی است
قطبی‌زاده دیدگاه متفاوتی داشت اما نتیجه‌گیری‌اش چندان متفاوت نبود:
«غریزه ادامه منطقی مسیر کارگردان است، اما ضعف‌های همیشگی او در این فیلم برجسته‌تر شده؛ از جمله دیالوگ‌های مصنوعی و موقعیت‌های نمایشی بیش از حد.»
او درباره گریم حیایی گفت:
«این میزان گریم فراتر از ضرورت است؛ انگار همه فیلم مثل همین گریم، مصنوعی و تصنعی شده.»
در ادامه، قطبی‌زاده ترکیبی از الهامات پراکنده فیلم را برشمرد:
«داش‌آکل، روزی روزگاری در آمریکا، کیمیایی، لولیتا و کمی هم درخت گلابی… انگار همه اینها را ریخته‌اند در چرخ‌گوشت.»
وی با اشاره به تلاش‌های قابل احترام گروه سازنده — از لوکیشن‌ها تا قاب‌بندی‌ها — گفت:
«زحمت کشیده شده، اما نتیجه نگرفته. هر زحمتی الزاماً فیلم خلق نمی‌کند. اسعدی بعد از چند فیلم، باید به فردیت خودش برسد نه اینکه شبیه امروزِ کیمیایی باشد.»
قطبی‌زاده ضعف منطق در فیلمنامه را مسئله‌ای اساسی دانست:
«اگر دختر می‌داند باردار است و به او تجاوز شده، چرا این‌قدر خوشحال است؟ این سن‌وسال طاقت چنین شوکی را ندارد. رفتار امین حیایی هم با اصول ابتدایی منطق موقعیت نمی‌خواند.»
به گفته او، فیلم بیش از حد گرفتار «زیبایی بصری» است؛ از کرین و باران و اورکت آمریکایی گرفته تا ارجاعات بی‌ربط تاریخی و سینمایی:
«اینها چشم‌نواز هستند اما با جان فیلم ارتباط ندارند.»
او در جمع‌بندی گفت:
«تماشاگر نمی‌تواند با کاراکترها همذات‌پنداری کند. نه حیایی قابل باور است، نه دختر نوجوان. فیلم بیش از آنکه اثری ماندگار باشد، چشم‌اندازی زیبا و سطحی است.»
منبع: همشهری آنلاین
غریزه 1404