کارگاه متفاوت آلفرد یعقوب‌زاده در جشنواره فجر؛ از هالیوود تا خط مقدم
-
تالار حافظ شیراز در دومین روز برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، میزبان کارگاه آموزشی آلفرد یعقوب‌زاده، عکاس برجسته ایرانی ـ فرانسوی، با عنوان «عکاسی جنگ از نگاه آلفرد یعقوب‌زاده» بود؛ نشستی که با استقبال پرشور عکاسان حرفه‌ای، دانشجویان و علاقه‌مندان به عکاسی مستند همراه شد.
در آغاز برنامه، ویدئویی از مسیر حرفه‌ای و زندگی شخصی این عکاس کهنه‌کار پخش شد؛ تصاویری از جنگ، رنج انسان‌ها، چهره سربازان، آوارگان، شهدا و همچنین چند فریم از زندگی خانوادگی او. همین مقدمه، فضای صمیمانه و واقعی برای ورود به بحث اصلی فراهم کرد؛ ۴۵ سال ایستادن بر حقیقت، حتی به قیمت دوری از زندگی شخصی.
میان کار و خانواده؛ انتخابی که همیشه آسان نیست
یعقوب‌زاده سخنانش را با اشاره به تأثیر سنگین حرفه‌اش بر زندگی خانوادگی آغاز کرد و گفت که در بسیاری از مواقع، کار را بر هر چیز دیگری مقدم دانسته است؛ اعترافی صریح درباره شکاف میان عشق به خانواده و تعهد به ثبت واقعیت‌های تلخ جهان.
عکاس جنگ؛ چشم مردم در دل بحران
او با تأکید بر اینکه وظیفه عکاس، قضاوت نیست، بازگو کردن حقیقت است، بیان کرد: «برای انجام کارم آماده‌ام جانم را هم بدهم. مردم از بسیاری واقعیت‌ها بی‌خبرند و ما موظفیم آنچه می‌بینیم، منتقل کنیم.»
به گفته او، هر تصویر باید خود روایت‌گر باشد: «وقتی مخاطب عکس را می‌بیند، باید بدون توضیح اضافه، داستان را بفهمد.»
انسانیت؛ مرزی که از خط مقدم مهم‌تر است
یعقوب‌زاده تأکید کرد عکاسی جنگ محدود به میدان نبرد نیست؛ سرنوشت آوارگان، خانواده‌های داغدار، اسرا و مجروحان جنگ نیز بخش اصلی مأموریت او بوده است. او گفت: «وقتی جان یک انسان در خطر است، دوربین باید کنار گذاشته شود.»
او بسیاری از لحظه‌های ناب عکاسی را فقط برای کمک به انسان‌ها ثبت نکرده است.
از رؤیای هالیوود تا واقعیت میدان جنگ
یعقوب‌زاده درباره شروع کارش گفت که در ابتدا تنها تصویری که از جنگ داشت، فیلم‌های هالیوودی بود. اما حضور در میدان، نخستین درس‌های واقعی را جلوی چشمانش گذاشت.
او همچنین از مخالفت مادرش با انتخاب مسیر عکاسی گفت؛ مادری که پزشک شدن را برای فرزندش مناسب‌تر می‌دانست.
همراهی با دکتر چمران و خوش‌شانسی دائمی
یعقوب‌زاده تجربه همراهی با دکتر مصطفی چمران در میدان جنگ را یکی از نقاط مهم زندگی حرفه‌ای‌اش دانست و گفت حمایت چمران به او اجازه داد آزادانه‌تر عکاسی کند.
او همچنین اضافه کرد که هرگز در جریان عکاسی جنگ آسیب ندیده است: «این را خوش‌شانسی می‌دانم؛ چون هیچ وقفه‌ای در کارم ایجاد نشد.»
انتقاد تند از عکاسی خبری امروز
این عکاس سرشناس وضعیت عکاسی خبری در جهان امروز را نگران‌کننده توصیف کرد: «حرفه ما آسیب دیده است. همه با یک موبایل خود را عکاس می‌دانند و رسانه‌ها دیگر حاضر نیستند برای عکس حرفه‌ای هزینه کنند.»
به گفته او، جنگ‌های مدرن نیز شکل دیگری به خود گرفته‌اند: «همه‌چیز موشک و پهپاد است؛ دیگر آن حرکت و حضور خط مقدم گذشته وجود ندارد.»
استادان و مشوقان؛ از عباس عطار تا دان مک‌کالین
یعقوب‌زاده از عباس عطار به عنوان دوستی صمیمی و بی‌حسادت یاد کرد و گفت بیشترین تأثیر را از دان مک‌کالین، عکاس مشهور جنگ ویتنام، گرفته است.
یادگیری تا آخرین لحظه
او تأکید کرد که فناوری، هر لحظه تغییر می‌کند و یک عکاس حرفه‌ای باید هر روز چیزی بیاموزد؛ «هیچ‌کس به پایان یادگیری نمی‌رسد.»
شاخصه‌های یک عکس خبری ماندگار
یعقوب‌زاده گفت: «در یک روز ممکن است صدها عکس گرفته شود، اما تنها یک تصویر باید بتواند پیام، زیبایی‌شناسی و ترکیب‌بندی درست را یک‌جا در خود داشته باشد.»
منبع: ایرنا
