سامانتا مورتون

سامانتا مورتون (Samantha Morton) بازیگر تحسین‌شده انگلیسی است که به خاطر نقش‌آفرینی‌های قدرتمندش در فیلم‌های مستقل، به ویژه آثاری با مضامین تاریک و درام‌های تاریخی، شهرت دارد. او متولد ۱۳ مه ۱۹۷۷ در ناتینگهام انگلستان است. مورتون دو بار نامزد جایزه اسکار شده است: یک بار برای بهترین بازیگر نقش مکمل زن در فیلم «شیرین و پست» (Sweet and Lowdown) ساخته وودی آلن در سال ۱۹۹۹ و بار دیگر برای بهترین بازیگر نقش اول زن در فیلم «در آمریکا» (In America) به کارگردانی جیم شریدان در سال ۲۰۰۳. کارنامه او شامل فیلم‌های برجسته‌ای چون «گزارش اقلیت» (Minority Report) و سریال «مردگان متحرک» (The Walking Dead) می‌شود. او همچنین به عنوان کارگردان فعالیت داشته و جوایز معتبری چون بفتا و گلدن گلوب را دریافت کرده و مفتخر به دریافت فلوشیپ بفتا شده است.   

کودکی و نوجوانی

سامانتا مورتون دوران کودکی بسیار پرفراز و نشیبی را در ناتینگهام پشت سر گذاشت. والدینش، پاملا و پیتر مورتون، زمانی که او تنها سه سال داشت از هم جدا شدند. او تا هشت سالگی نزد پدرش زندگی کرد، اما به دلیل ناتوانی والدین در مراقبت از فرزندان تحت سرپرستی دادگاه قرار گرفت. سامانتا نه سال بعد را در مراکز نگهداری کودکان و خانواده‌های سرپرست موقت سپری کرد و هرگز دوباره با والدینش زندگی نکرد. این دوران با تجربیات تلخی چون آزار جنسی و جسمی در یکی از مراکز همراه بود. او در ۱۳ سالگی مدرسه را ترک کرد و مدتی بی‌خانمانی را نیز تجربه نمود. در همین سن به کارگاه تلویزیونی نوجوانان سنترال (Central Junior Television Workshop) پیوست که نقطه عطفی در زندگی او بود و مسیر بازیگری را برایش هموار کرد. با وجود این سختی‌ها، این تجربیات دشوار به نظر می‌رسد منبعی برای نقش‌آفرینی‌های عمیق و همدلانه او در آینده شده باشد.   

زندگی حرفه‌ای

سامانتا مورتون فعالیت حرفه‌ای خود را از طریق کارگاه تلویزیونی نوجوانان و با ایفای نقش در سریال‌های تلویزیونی بریتانیایی مانند «سرباز سرباز» (Soldier Soldier) و «بون» (Boon) آغاز کرد. او با بازی در سریال «گروه طلایی» (Band of Gold) در سال‌های ۱۹۹۵-۹۶ توجه بیشتری را به خود جلب کرد. نقش‌آفرینی برجسته او در فیلم مستقل «زیر پوست» (Under the Skin) در سال ۱۹۹۷ تحسین گسترده منتقدان را به همراه داشت و جایزه بهترین بازیگر زن را از انجمن منتقدان فیلم بوستون برایش به ارمغان آورد. نقطه عطف بین‌المللی او، بازی در نقش هتی در فیلم «شیرین و پست» (Sweet and Lowdown) وودی آلن بود که علیرغم نداشتن دیالوگ، نامزدی اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن را برای او به همراه داشت. او با نقش‌های چالش‌برانگیز در فیلم‌هایی چون «پسر عیسی» (Jesus' Son) و «مورورن کالار» (Morvern Callar) به تثبیت جایگاه خود ادامه داد. حضور در فیلم پرفروش «گزارش اقلیت» (Minority Report) استیون اسپیلبرگ در کنار تام کروز، او را به مخاطبان گسترده‌تری معرفی کرد. او همچنین در تلویزیون با نقش مایرا هیندلی در «لانگفورد» (Longford) و نقش آلفا در «مردگان متحرک» (The Walking Dead) درخشید. آخرین پروژه‌های او شامل بازی در سریال‌های «ملکه مار» (The Serpent Queen) (۲۰۲۲-۲۰۲۴)  و «دختران سوزان» (The Burning Girls) (۲۰۲۳)  و همچنین انتشار اولین آلبوم موسیقی‌اش با نام «Daffodils & Dirt» تحت عنوان گروه Sam Morton با همکاری ریچارد راسل در سال ۲۰۲۴ است. 

جوایز

سامانتا مورتون برای نقش‌آفرینی‌هایش دو بار نامزد جایزه اسکار شده است: بهترین بازیگر نقش مکمل زن برای «شیرین و پست» (Sweet and Lowdown) و بهترین بازیگر نقش اول زن برای «در آمریکا» (In America). او جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش مکمل زن را برای فیلم تلویزیونی «لانگفورد» (Longford) دریافت کرد  و همچنین برنده جایزه بفتا برای همین نقش شده. در سال ۲۰۲۴، آکادمی فیلم بریتانیا با اهدای فلوشیپ بفتا از کارنامه درخشان او تقدیر کرد. علاوه بر این، او برای کارگردانی فیلم «نامحبوب» (The Unloved) برنده جایزه بفتای بهترین درام تک قسمتی شد.   

حقایق جذاب، فعالیت‌های دیگر و زندگی شخصی

سامانتا مورتون به دلیل تجربیات شخصی‌اش، یکی از حامیان جدی بهبود سیستم مراقبت از کودکان در بریتانیا است و فیلم «نامحبوب» (The Unloved) را با الهام از همین تجربیات کارگردانی کرد. او از کودکی خود را فردی توصیف می‌کند که به دقت رفتار دیگران را مشاهده می‌کرده است. مورتون در سال ۱۹۹۹ با چارلی کرید-مایلز وارد رابطه شد و از او دختری به نام اِزمی کرید-مایلز دارد که او نیز بازیگر است. شریک زندگی فعلی او هری هولم، فیلمساز و پسر بازیگر فقید، ایان هولم است و آن‌ها دو فرزند به نام‌های ادی و تئودور دارند. در سال ۲۰۰۶، مورتون بر اثر حادثه‌ای در صحنه فیلمبرداری دچار سکته مغزی شدیدی شد که به طور موقت فعالیت حرفه‌ای او را تحت تأثیر قرار داد. او به خاطر جدیت در کارش شناخته می‌شود و گاهی به عنوان فردی "سخت‌گیر" در صحنه توصیف شده است، امری که خود آن را ناشی از استانداردهای بالای حرفه‌ای‌اش می‌داند. او برای نقش‌هایش در «گزارش اقلیت» و «مردگان متحرک» موهای سر خود را تراشید.