ریک مورانیس

ریک مورانیس، کمدین، بازیگر و موسیقی‌دان کانادایی، یکی از چهره‌های نمادین سینمای کمدی دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ است. او که با نام کامل فردریک آلن مورانیس (Frederick Allan Moranis) شناخته می‌شود، با ایفای نقش شخصیت‌های دوست‌داشتنی، عینکی و کمی دست‌وپاچلفتی به شهرت رسید. مورانیس با حضور در فیلم‌های پرفروشی مانند «شکارچیان روح» (Ghostbusters)، «توپ‌های فضایی» (Spaceballs) و مجموعه فیلم‌های «عزیزم، بچه‌ها را کوچک کردم» (Honey, I Shrunk the Kids)، به یک نام آشنا در سراسر جهان تبدیل شد. با این حال، او در اوج شهرت خود در سال ۱۹۹۷ تصمیم گرفت تا از بازیگری کناره‌گیری کند و تمام وقت خود را به عنوان یک پدر مجرد به فرزندانش اختصاص دهد؛ تصمیمی که احترام بسیاری را برای او به همراه داشت. 

کودکی و سال‌های ابتدایی

فردریک آلن مورانیس در ۱۸ آوریل ۱۹۵۳ در یک خانواده یهودی در تورنتو، انتاریو، کانادا به دنیا آمد. پدرش، موریس مورانیس (Morris Moranis) و مادرش، آن مورانیس (Ann Moranis) نام داشتند. یکی از نکات جالب دوران کودکی او این است که در مدرسه ابتدایی با گدی لی (Geddy Lee)، خواننده اصلی گروه موسیقی راک مشهور راش (Rush)، همکلاس بود. علاقه او به دنیای سرگرمی از دوران دبیرستان در مدرسه سِر سندفورد فلمینگ (Sir Sandford Fleming Secondary School) آغاز شد، جایی که به صورت پاره‌وقت به عنوان مهندس رادیو کار می‌کرد. پس از دبیرستان، او برای مدتی کوتاه در دانشگاه یورک (York University) به تحصیل در رشته فلسفه پرداخت اما آن را نیمه‌کاره رها کرد تا به دنبال علاقه اصلی خود برود. 

شروع کار حرفه‌ای

مسیر حرفه‌ای مورانیس در اواسط دهه ۱۹۷۰ به عنوان یک دی‌جی رادیو با نام هنری «ریک آلن» (Rick Allan) در ایستگاه‌های رادیویی تورنتو آغاز شد. این تجربه به او کمک کرد تا مهارت‌های کمدی خود را پرورش دهد و خیلی زود به تلویزیون راه یافت. اولین حضور تلویزیونی جدی او در برنامه کمدی «۹۰ دقیقه زنده» (90 Minutes Live) از شبکه CBC بود. با این حال، نقطه عطف کارنامه او در سال ۱۹۸۰ رقم خورد، زمانی که به جمع بازیگران برنامه کمدی محبوب «تلویزیون شهر دوم» (Second City Television) یا به اختصار SCTV پیوست. 

موفقیت بزرگ بعدی او به شکلی غیرمنتظره رقم خورد. برای پر کردن زمان و رعایت قوانین محتوای کانادایی در برنامه SCTV، مورانیس به همراه همکارش دیو توماس (Dave Thomas)، شخصیت‌های کمدی «باب و داگ مک‌کنزی» (Bob and Doug McKenzie) را خلق کردند. این دو شخصیت که دو برادر کلیشه‌ای کانادایی و عاشق آبجو بودند، به سرعت به پدیده‌ای فرهنگی تبدیل شدند. این موفقیت منجر به تولید یک آلبوم کمدی پرفروش به نام «شمال بزرگ سفید» (The Great White North) و یک فیلم سینمایی به نام «آبجوی عجیب» (Strange Brew) در سال ۱۹۸۳ شد که مورانیس و توماس نویسندگی، کارگردانی و بازی در آن را بر عهده داشتند و همین فیلم، سکوی پرتاب او به هالیوود شد. 

مهمترین سریال‌های ریک مورانیس

بخش بزرگی از شهرت تلویزیونی ریک مورانیس مدیون برنامه SCTV و شبکه SCTV است که برای آن برنده جایزه معتبر امی (Emmy Award) برای نویسندگی شد. در این برنامه، او با تقلید شخصیت‌های معروفی چون وودی آلن (Woody Allen) و خلق کاراکترهایی مانند جری تاد (Gerry Todd)، استعداد کمدی خود را به نمایش گذاشت. او همچنین در برنامه‌های ویژه‌ای مانند «سالگرد دو-چهار باب و داگ مک‌کنزی» (Bob & Doug McKenzie's Two-Four Anniversary) در نقش باب مک‌کنزی ظاهر شد. آخرین حضورهای تلویزیونی او شامل صداپیشگی شخصیت لرد دارک هلمت (Lord Dark Helmet) در قسمتی از سریال «گلدبرگ‌ها» (The Goldbergs) در سال ۲۰۱۸ و حضور در نقش خودش در سریال «فرهنگ ابزار صحنه» (Prop Culture) از شبکه دیزنی پلاس در سال ۲۰۲۰ بود که به فیلم «عزیزم، بچه‌ها را کوچک کردم» می‌پرداخت. 

مهمترین فیلم‌های ریک مورانیس

کارنامه سینمایی ریک مورانیس مملو از کمدی‌های کلاسیک و به‌یادماندنی است. پس از موفقیت «آبجوی عجیب»، او با نقش لوئیس تالی (Louis Tully)، حسابدار دست‌وپاچلفتی در فیلم «شکارچیان روح» (۱۹۸۴) و دنباله آن «شکارچیان روح ۲» (۱۹۸۹)، به شهرت جهانی رسید. از دیگر نقش‌های برجسته او می‌توان به سیمور کرلبورن (Seymour Krelborn) در فیلم موزیکال «فروشگاه کوچک ترسناک» (Little Shop of Horrors) (۱۹۸۶)، لرد دارک هلمت در فیلم کمدی-تخیلی «توپ‌های فضایی» (۱۹۸۷) به کارگردانی مل بروکس (Mel Brooks) و نیتن هافنر (Nathan Huffner) در کمدی خانوادگی «پدر و مادری» (Parenthood) (۱۹۸۹) اشاره کرد. با این حال، یکی از محبوب‌ترین نقش‌های او، وین سالینسکی (Wayne Szalinski)، پدر مخترع در سه‌گانه دیزنی «عزیزم، بچه‌ها را کوچک کردم» (۱۹۸۹)، «عزیزم، بچه را بزرگ کردم» (Honey, I Blew Up the Kid) (۱۹۹۲) و «عزیزم، خودمان را کوچک کردیم» (Honey, We Shrunk Ourselves) (۱۹۹۷) بود. آخرین فیلم بلند سینمایی او که در آن به صورت زنده حضور داشت، همین فیلم آخر در سال ۱۹۹۷ بود. جدیدترین فعالیت سینمایی او صداپیشگی در انیمیشن «برادر خرس» (Brother Bear) (۲۰۰۳) و دنباله آن بوده است. اخیراً اعلام شده که او قرار است در فیلم «توپ‌های فضایی ۲» دوباره در نقش لرد دارک هلمت ظاهر شود. 

جوایز و افتخارات

ریک مورانیس در طول فعالیت هنری خود جوایز و افتخارات متعددی کسب کرده است. او در سال ۱۹۸۲ به همراه تیم نویسندگان SCTV برنده جایزه امی ساعات پربیننده (Primetime Emmy Award) برای نویسندگی برجسته شد. در سال ۱۹۹۰، برای بازی در فیلم «پدر و مادری»، جایزه کمدی آمریکا (American Comedy Award) را به عنوان خنده‌دارترین بازیگر نقش مکمل مرد دریافت کرد. او همچنین در سال ۱۹۹۵ به همراه دیگر بازیگران SCTV جایزه جمینای (Gemini Award) را برای مجموعه آثارشان دریافت نمود. علاوه بر این، مورانیس دو بار نامزد جایزه گرمی (Grammy Award) برای بهترین آلبوم کمدی شده است؛ یک بار برای آلبوم «شمال بزرگ سفید» و بار دیگر برای آلبوم کانتری «کابوی آگورافوبیک» (The Agoraphobic Cowboy). 

زندگی شخصی

زندگی شخصی ریک مورانیس عمیقاً تحت تأثیر خانواده‌اش قرار گرفته است. او در سال ۱۹۸۶ با آن بلسکی (Ann Belsky)، طراح گریم و لباس، ازدواج کرد و حاصل این ازدواج دو فرزند به نام‌های ریچل (Rachel) و میچل (Mitchell) بود. متأسفانه، همسرش در فوریه ۱۹۹۱ بر اثر سرطان درگذشت. این اتفاق تراژیک، مسیر زندگی و حرفه مورانیس را برای همیشه تغییر داد. او به تدریج از هالیوود فاصله گرفت و در سال ۱۹۹۷ رسماً اعلام کرد که برای بزرگ کردن فرزندانش به عنوان یک پدر مجرد، بازیگری را کنار می‌گذارد. او در مصاحبه‌هایش تأکید کرده که از این تصمیم هیچ‌گاه پشیمان نیست و زندگی فوق‌العاده‌ای دارد. این انتخاب، که در تضاد با فرهنگ شهرت‌محور هالیوود قرار دارد، او را به شخصیتی قابل احترام در میان عموم تبدیل کرده است. از دیگر اتفاقات زندگی او، رد کردن نقش در فیلم «کلاهبرداران شهری» (City Slickers) برای مراقبت از همسر بیمارش و مورد حمله قرار گرفتن توسط یک غریبه در نیویورک در سال ۲۰۲۰ بود.