ماهایا پتروسیان

ماهایا پطروسیان (Mahaya Petrossian)، بازیگر و کارگردان ایرانی-ارمنی، یکی از چهره‌های متفاوت و ماندگار سینمای ایران از اواخر دهه شصت تا به امروز است. او که فارغ‌التحصیل رشته تئاتر از دانشگاه تهران است، با استعداد و گزیده‌کاری خود توانست در فیلم‌های کارگردانان برجسته‌ای چون بهرام بیضایی، محسن مخملباف و تهمینه میلانی نقش‌آفرینی کند. پطروسیان با توانایی در ایفای نقش‌های متنوع، از کمدی تا درام، دو بار موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن از جشنواره فیلم فجر شده و کارنامه‌ای قابل تأمل از خود به جای گذاشته است.

کودکی و سال‌های ابتدایی

ماهایا پطروسیان در ۱۳ دی ۱۳۴۸ (۳ ژانویه ۱۹۷۰) در تهران و در خانواده‌ای ارمنی به دنیا آمد. علاقه او به هنر از همان دوران کودکی شکل گرفت و پس از دریافت دیپلم، وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد و در رشته تئاتر به تحصیل پرداخت. تحصیلات آکادمیک در این رشته، پایه‌های محکمی برای فعالیت حرفه‌ای او در آینده فراهم کرد و به او درک عمیقی از هنر نمایش بخشید. او پیش از ورود به سینما، تجربه بازی بر روی صحنه تئاتر را نیز کسب کرد که در پرورش توانایی‌های بازیگری‌اش تأثیر بسزایی داشت.

شروع کار حرفه‌ای

فعالیت هنری ماهایا پطروسیان در سال ۱۳۶۸ با بازی در تئاتر خواستگاری آغاز شد. یک سال بعد، او با فیلم عشق و مرگ (۱۳۶۹) به کارگردانی محمدرضا اعلامی، اولین قدم خود را در سینما برداشت. اگرچه این نقش کوتاه بود، اما زمینه‌ساز حضور بعدی او شد. موفقیت بزرگ و شناخت استعداد او با دومین فیلمش، پرده آخر (۱۳۶۹) به کارگردانی واروژ کریم‌مسیحی (Varuzh Karim-Masihi)، رقم خورد. او برای بازی در این فیلم توانست سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن را از نهمین جشنواره فیلم فجر دریافت کند و به این ترتیب، شروعی طوفانی در سینمای حرفه‌ای داشت.

مهم‌ترین سریال‌ها

کارنامه ماهایا پطروسیان بیشتر بر سینما متمرکز بوده و او حضور کمتری در تلویزیون داشته است. یکی از معدود و شاخص‌ترین تجربه‌های تلویزیونی او، بازی در سریال تاریخی شیخ مفید (Sheikh Mofid) (۱۳۷۴) بود. این سریال به او فرصت داد تا در مدیوم تلویزیون نیز توانایی‌های خود را به نمایش بگذارد. با این حال، انتخاب‌های بعدی او نشان داد که تمرکز اصلی‌اش همواره بر پرده نقره‌ای سینما بوده است. به دلیل عدم حضور گسترده در سریال‌های تلویزیونی، آخرین اثر سریالی او در منابع معتبر به روشنی مشخص نشده است.

مهم‌ترین فیلم‌ها

ماهایا پطروسیان در طول فعالیت خود در فیلم‌های مهمی از کارگردانان صاحب‌سبک سینمای ایران ایفای نقش کرده است. پس از موفقیت پرده آخر، او در فیلم‌های دیگه چه خبر؟! (What is Up?) (۱۳۷۰) به کارگردانی تهمینه میلانی (Tahmineh Milani) و ناصرالدین شاه آکتور سینما (Once Upon a Time, Cinema) (۱۳۷۰) و هنرپیشه (The Actor) (۱۳۷۱) هر دو به کارگردانی محسن مخملباف، ظاهر شد. این همکاری‌ها جایگاه او را به عنوان یک بازیگر جدی تثبیت کرد. از دیگر آثار برجسته او می‌توان به هفت پرده (Seven Acts) (۱۳۷۹)، عروس خوش‌قدم (The Lucky Bride) (۱۳۸۱)، اسب حیوان نجیبی است (Horses Are Noble Animals) (۱۳۸۹) و مجرد ۴۰ ساله (40-Year-Old Single) (۱۳۹۳) اشاره کرد. آخرین فیلم سینمایی که از او در منابع ثبت شده، خفه‌گی (Asphyxia) (۱۳۹۶) به کارگردانی فریدون جیرانی (Fereydoun Jeyrani) است.

جوایز و افتخارات

ماهایا پطروسیان در طول دوران فعالیت هنری خود توانسته است جوایز معتبری را کسب کند. او دو بار برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن از جشنواره فیلم فجر شده است:

• برای فیلم پرده آخر (۱۳۶۹) در نهمین دوره جشنواره.

• برای فیلم هفت پرده (۱۳۷۹) در نوزدهمین دوره جشنواره.

علاوه بر این، او برای بازی در فیلم دیگه چه خبر؟! در دهمین دوره جشنواره فیلم فجر مورد تقدیر قرار گرفت. این جوایز نشان‌دهنده توانایی بالای او در ایفای نقش‌های مکمل و تأثیرگذار در سینمای ایران است.

زندگی شخصی

ماهایا پطروسیان از اقلیت ارمنی‌های ایران است. او پس از ازدواج با یک مرد مسلمان، به دین اسلام گروید. پطروسیان علاوه بر بازیگری، در زمینه کارگردانی نیز فعالیت داشته و فیلم یک روز برفی قشنگ (A Beautiful Snowy Day) اولین تجربه کارگردانی او محسوب می‌شود. او همواره تلاش کرده تا زندگی شخصی خود را از حواشی دور نگه دارد و بیشتر بر فعالیت‌های هنری‌اش متمرکز باشد.