جان ویت

جان ویت، یکی از بازیگران کهنه‌کار و قدرتمند هالیوود، با بیش از شش دهه فعالیت هنری، کارنامه‌ای پر از نقش‌های چالش‌برانگیز و به‌یادماندنی از خود به جای گذاشته است. او با بازی در نقش جو باک (Joe Buck) در فیلم ساختارشکن «کابوی نیمه‌شب» (Midnight Cowboy) به شهرت رسید و با ایفای نقش یک سرباز معلول جنگ ویتنام در «بازگشت به خانه» (Coming Home)، جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد را از آن خود کرد. ویت با توانایی منحصربه‌فردش در به تصویر کشیدن شخصیت‌های پیچیده، از قهرمانان آسیب‌دیده تا شرورهای کاریزماتیک، همواره مورد تحسین منتقدان قرار گرفته است. او پدر دو بازیگر سرشناس، آنجلینا جولی (Angelina Jolie) و جیمز هیون (James Haven) است و حضورش بر پرده سینما و تلویزیون همچنان پرقدرت ادامه دارد.

کودکی و سال‌های ابتدایی

جاناتان وینسنت ویت (Jonathan Vincent Voight) در ۲۹ دسامبر ۱۹۳۸ در یانکرز، نیویورک، به دنیا آمد. پدرش، المر (Elmer)، یک گلف‌باز حرفه‌ای با اصالت اسلواکی و مادرش، باربارا (Barbara)، از تباری آلمانی بود. او دو برادر دارد: بری (Barry) که یک آتشفشان‌شناس برجسته است و وسلی (Wesley) که با نام چیپ تیلور (Chip Taylor) به عنوان یک خواننده و ترانه‌سرای موفق شناخته می‌شود و خالق ترانه معروف «چیز وحشی» (Wild Thing) است. علاقه ویت به بازیگری از دوران دبیرستان آغاز شد و پس از فارغ‌التحصیلی، برای تحصیل در رشته هنر به دانشگاه کاتولیک آمریکا رفت و در سال ۱۹۶۰ مدرک لیسانس خود را دریافت کرد. سپس به نیویورک نقل مکان کرد و زیر نظر استاد بزرگ بازیگری، سنفورد مایزنر (Sanford Meisner)، در مدرسه تئاتر نیبرهود پلی‌هاوس (Neighborhood Playhouse School of the Theatre) به تکمیل هنر خود پرداخت. 

شروع کار حرفه‌ای

ویت فعالیت حرفه‌ای خود را از صحنه تئاتر آغاز کرد و در سال ۱۹۶۱ اولین نقش خود در برادوی را در نمایش «اشک‌ها و لبخندها» (The Sound of Music) ایفا کرد. در دهه ۱۹۶۰، او در تلویزیون نیز فعال بود و در سریال‌هایی مانند «دود اسلحه» (Gunsmoke) و «مدافعان» (The Defenders) به عنوان بازیگر مهمان حضور یافت. اولین حضور سینمایی او در فیلم «فرانک بی‌باک» (Fearless Frank) (۱۹۶۷) بود، اما این نقش جو باک در فیلم «کابوی نیمه‌شب» (۱۹۶۹) در کنار داستین هافمن (Dustin Hoffman) بود که او را به یک ستاره تبدیل کرد و اولین نامزدی اسکار را برایش به ارمغان آورد. این فیلم به دلیل موضوعات جسورانه‌اش، تاریخ‌ساز شد و ویت را به عنوان یکی از چهره‌های اصلی سینمای نوین هالیوود معرفی کرد. 

مهمترین سریال‌های جان ویت

جان ویت در تلویزیون نیز کارنامه‌ای پربار دارد. برجسته‌ترین نقش تلویزیونی او در سال‌های اخیر، ایفای نقش میکی داناوان (Mickey Donovan)، پدر دردسرساز و جذاب شخصیت اصلی در سریال «ری داناوان» (Ray Donovan) (۲۰۱۳-۲۰۲۰) از شبکه شوتایم (Showtime) است. این نقش برای او یک جایزه گلدن گلوب و دو نامزدی جایزه امی به همراه داشت. او همچنین در فصل هفتم سریال اکشن «۲۴» (2009) در نقش شخصیت منفی اصلی، جوناس هاجز (Jonas Hodges)، ظاهر شد. از دیگر کارهای تلویزیونی مهم او می‌توان به مینی‌سریال «بازگشت به لانسام داو» (Return to Lonesome Dove) (۱۹۹۳) و فیلم تلویزیونی «شورش» (Uprising) (۲۰۰۱) اشاره کرد. آخرین حضور او در یک سریال، فیلم تلویزیونی «ری داناوان: فیلم» (Ray Donovan: The Movie) (۲۰۲۲) بود که داستانی برای این مجموعه محبوب را به پایان رساند. 

مهمترین فیلم‌های جان ویت

پس از موفقیت «کابوی نیمه‌شب»، ویت با بازی در تریلر کلاسیک «بازماندگان» (Deliverance) (۱۹۷۲) جایگاه خود را تثبیت کرد. اوج کارنامه او با فیلم «بازگشت به خانه» (۱۹۷۸) رقم خورد که برای آن برنده جایزه اسکار، گلدن گلوب و جایزه بهترین بازیگر جشنواره کن شد. او برای بازی در فیلم «قطار فراری» (Runaway Train) (۱۹۸۵) نیز نامزد اسکار شد. در دهه‌های بعد، او با نقش‌های مکمل قدرتمند در فیلم‌های بزرگی چون «مخمصه» (Heat) (۱۹۹۵)، «مأموریت: غیرممکن» (Mission: Impossible) (۱۹۹۶) و «دشمن ملت» (Enemy of the State) (۱۹۹۸) درخشید. او برای ایفای نقش هاوارد کوسل (Howard Cosell) در فیلم «علی» (Ali) (۲۰۰۱) برای چهارمین بار نامزد اسکار شد. آخرین فیلم او «اخرین درگیری مسلحانه» (The Last Gunfight) (2025) به کارگردانی جیمز بامفورد (James Bamford) است. 

جوایز و افتخارات جان ویت

جان ویت یکی از پرافتخارترین بازیگران نسل خود است. او در مجموع چهار بار نامزد جایزه اسکار شده و یک بار برای فیلم «بازگشت به خانه» این جایزه را کسب کرده است. او همچنین از ۱۱ نامزدی گلدن گلوب، چهار بار برنده شده است که آخرین آن برای سریال «ری داناوان» در سال ۲۰۱۴ بود. او برای «کابوی نیمه‌شب» برنده جایزه بفتا برای بهترین بازیگر نوظهور شد. در سال ۲۰۱۹، به پاس یک عمر دستاورد هنری و به تصویر کشیدن شخصیت‌های پیچیده، مدال ملی هنر آمریکا، بالاترین نشان هنری این کشور، به او اهدا شد. 

زندگی شخصی

جان ویت دو بار ازدواج کرده است. ازدواج اول او با لوری پیترز (Lauri Peters)، هم‌بازی‌اش در «اشک‌ها و لبخندها»، از سال ۱۹۶۲ تا ۱۹۶۷ به طول انجامید. او در سال ۱۹۷۱ با مارشلین برتراند (Marcheline Bertrand) ازدواج کرد و این دو صاحب دو فرزند شدند: جیمز هیون و آنجلینا جولی که هر دو بازیگر شدند. این ازدواج در سال ۱۹۸۰ به جدایی ختم شد. ویت در فیلم «لارا کرافت: مهاجم مقبره» (Lara Croft: Tomb Raider) (۲۰۰۱) نقش پدر شخصیت دخترش، آنجلینا جولی، را ایفا کرد. او به خاطر دیدگاه‌های صریح خود در مورد مسائل اجتماعی شناخته شده است.