جنت لی

جنت لی (Janet Leigh)، بازیگر برجسته آمریکایی، متولد ۶ ژوئیه ۱۹۲۷، بیش از هر چیز برای ایفای نقش به‌یادماندنی ماریون کرین (Marion Crane) در شاهکار ترسناک آلفرد هیچکاک، روانی (Psycho) (۱۹۶۰)، در اذهان جاودانه شده است. این نقش نه تنها جایزه گلدن گلوب را برای او به ارمغان آورد، بلکه نامزدی جایزه اسکار را نیز برایش در پی داشت. از دیگر آثار مهم او می‌توان به زنان کوچک (Little Women) (۱۹۴۹) و نشانی از شر (Touch of Evil) (۱۹۵۸) اشاره کرد که جایگاه او را به عنوان یکی از ستارگان دوران طلایی هالیوود تثبیت کرد.

کودکی و سال‌های ابتدایی

ژانت هلن موریسون (جنت لی) در کالیفرنیا در خانواده‌ای از طبقه کارگر به دنیا آمد و تنها فرزند خانواده بود. دوران کودکی او با دشواری‌های مالی رکود بزرگ اقتصادی آمریکا همراه بود. او دانشجوی کالج پاسیفیک بود که استعدادش به شکلی کاملاً اتفاقی کشف شد. نورما شیرر، ستاره سینمای آن دوران، عکسی از او را در یک پیست اسکی دید و به مسئولان استعدادیابی استودیو مترو گلدوین مایر (MGM) نشان داد.

شروع کار حرفه‌ای

پس از کشف توسط نورما شیرر، جنت لی علی‌رغم نداشتن تجربه قبلی، با استودیو MGM قرارداد بست. اولین حضور سینمایی او در فیلم عاشقانه رزی ریج (The Romance of Rosy Ridge) در سال ۱۹۴۷ رقم خورد و به سرعت به یکی از بازیگران پرکار هالیوود تبدیل شد. او در دهه ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ در فیلم‌های متعددی، اغلب در نقش دختران معصوم، ظاهر گشت و پله‌های ترقی را طی کرد. آخرین حضور سینمایی او در فیلم دختران بد از ولی های (Bad Girls from Valley High) بود که پس از درگذشت او در سال ۲۰۰۵ به نمایش درآمد.

فیلم‌های جنت لی

کارنامه جنت لی سرشار از همکاری با کارگردانان و بازیگران بزرگ است. اگرچه روانی (Psycho) نقطه اوج شهرت اوست، اما فیلم‌های برجسته دیگری نیز در کارنامه دارد. از آن جمله می‌توان به زنان کوچک (Little Women) (۱۹۴۹)، وسترن تحسین‌شده مهمیز برهنه (The Naked Spur) (۱۹۵۳)، فیلم نوآر کلاسیک نشانی از شر (Touch of Evil) (۱۹۵۸) به کارگردانی اورسن ولز، فیلم حماسی وایکینگ‌ها (The Vikings) (۱۹۵۸) و تریلر سیاسی کاندیدای منچوری (The Manchurian Candidate) (۱۹۶۲) اشاره کرد. این گستردگی ژانرها نشان‌دهنده تطبیق‌پذیری بالای او در دوران طلایی هالیوود است.

سریال‌های جنت لی

جنت لی، به‌ویژه در دهه‌های بعد و با کاهش فعالیت‌های سینمایی‌اش، حضور پررنگی در تلویزیون پیدا کرد. او در برنامه‌های آنتولوژی معروفی مانند تئاتر کرایسلر باب هوپ و ساعت رد اسکلتون به ایفای نقش پرداخت. علاوه بر این، در چندین فیلم تلویزیونی ظاهر شد. حضورهای مهمان او در سریال‌های محبوبی چون کولمبو (Columbo) در اپیزود به‌یادماندنی "بانوی فراموش‌شده" (۱۹۷۵)، و همچنین سریال‌هایی نظیر مردی از یو.ان.سی.ال.ای. و منطقه گرگ و میش (The Twilight Zone)، او را همچنان در کانون توجه مخاطبان نگه داشت.

جوایز و افتخارات

بزرگترین افتخار هنری جنت لی، کسب جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش مکمل زن و نامزدی جایزه اسکار برای ایفای نقش فراموش‌نشدنی ماریون کرین در فیلم کلاسیک روانی (Psycho) (۱۹۶۰) بود. این جوایز، تأییدی بر اهمیت نقش‌آفرینی او در این اثر تاریخ‌ساز بود. علاوه بر این، در سال ۱۹۶۰، ستاره‌ای به نام او در پیاده‌روی مشاهیر هالیوود ثبت گردید. در سال ۲۰۰۴، دانشگاه پاسیفیک نیز به پاس یک عمر فعالیت هنری، دکترای افتخاری هنرهای زیبا را به او اعطا کرد.

زندگی شخصی و حواشی

جنت لی چهار بار ازدواج کرد که پر سر و صداترین آن، پیوندش با تونی کرتیس (Tony Curtis)، بازیگر سرشناس، از سال ۱۹۵۱ تا ۱۹۶۲ بود. این زوج محبوب صاحب دو دختر به نام‌های کلی کرتیس و جیمی لی کرتیس شدند که جیمی لی خود به یکی از بازیگران مطرح تبدیل شد. پس از جدایی از کرتیس، لی در سال ۱۹۶۲ با رابرت برانت ازدواج کرد و این ازدواج تا زمان مرگ لی در ۳ اکتبر ۲۰۰۴ بر اثر بیماری ادامه یافت. او همچنین نویسنده بود و چهار کتاب، شامل دو کتاب خاطرات و دو رمان، به چاپ رساند.