جین کمپیون

الیزابت جین کمپیون فیلمنامه ‌نویس، کارگردان و تهیه‌ کننده نیوزیلندی است که در 30 آوریل 1954 در ولینگتون، نیوزلند به دنیا آمد. مادرش دیت کمپیون بورلی جورجت هانا نام داشت که بازیگر و نویسنده بود و پدرش به نام ریچارد ام. کمپیون، معلم و کارگردان تئاتر و اپرا بود. کمپیون در کالج ملکه مارگارت و کالج دخترانه ولینگتون تحصیل کرد و در دنیای تئاتر نیوزلند بزرگ شد. کمپیون در ابتدا ایده حرفه ای شدن در هنرهای نمایشی را رد کرد و در عوض در سال 1975 با مدرک لیسانس هنر در رشته مردم شناسی از دانشگاه ویکتوریا ولینگتون فارغ التحصیل شد. در سال 1976 در مدرسه هنر چلسی در لندن ثبت نام نمود و به سراسر اروپا سفر کرد. او در سال 1981 دیپلم هنرهای تجسمی (نقاشی) را از کالج هنرهای سیدنی در دانشگاه سیدنی گرفت.

فیلم های سینمایی و جوایز جین کمپیون

آثار سینمایی بعدی کمپیون تا حدی با تحصیلات او در مدرسه هنر شکل گرفت. نارضایتی کمپیون از محدودیت‌های نقاشی، او را به سمت فیلمسازی و ساخت اولین فیلم کوتاه خود به نام Tissues در سال 1980 سوق داد. در سال 1981 تحصیل در مدرسه فیلم، تلویزیون و رادیو استرالیا را آغاز کرد و در آنجا چندین فیلم کوتاه دیگر ساخت و در 1984 فارغ ‌التحصیل شد. اولین فیلم کوتاه کمپیون، پوست انداختن (1982)، برنده نخل طلای فیلم کوتاه در جشنواره فیلم کن 1986 شد و جوایز دیگری برای فیلم‌های کوتاه لحظه‌های بی‌شور (1983)، داستان خود یک دختر (1984) و بعد از ساعت‌ها (1984) دریافت کرد. پس از ترک مدرسه فیلم و تلویزیون استرالیا، او قسمتی را برای سریال سرگرمی سبک ABC، Dancing Daze (1986) کارگردانی کرد که منجر به ساخت اولین فیلم تلویزیونی او، دو دوست (1986) به تهیه کنندگی یان چپمن شد. اولین فیلم بلند او، Sweetie (1989)، برنده جوایز بین المللی شد. شهرت بیشتر او با فرشته ای سر میز من (1990)، یک فیلم بیوگرافی درباره زندگی نویسنده نیوزیلندی جانت فریم، از فیلمنامه ای توسط لورا جونز به دست آمد. پس از آن پیانو (1993) برنده نخل طلای جشنواره کن 1993، بهترین کارگردانی از موسسه فیلم استرالیا و جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اصلی در سال 1994 شد.

جین کمپیون همچنین به خاطر کارگردانی فیلم های پرتره بانو (1996)، دود مقدس! (1998) و ستاره درخشان (2009) شهرت یافت. در شصت و ششمین دوره جوایز اسکار، کمپیون دومین زنی بود که برای فیلم پیانو نامزد بهترین کارگردانی شد. کمپیون در 2013 مینی سریال تلویزیونی Top of the Lake را ساخت، نویسندگی و کارگردانی کرد که تقریبا مورد تحسین جهانی قرار گرفت، جوایز متعددی از جمله برای بازیگر نقش اول آن الیزابت ماس، جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر زن - مینی سریال یا فیلم تلویزیونی و یک جایزه تلویزیونی منتخب منتقدان برای بهترین بازیگر زن در یک فیلم/مینی سریال و نامزد جایزه Primetime Emmy برای بهترین بازیگر نقش اول زن در مینی سریال یا یک فیلم سینمایی را به همراه داشت.

کمپیون همچنین نامزد دریافت جایزه Primetime Emmy برای کارگردانی برجسته برای مینی سریال، فیلم یا فیلم ویژه دراماتیک شد. او رئیس هیئت داوران بخش Cinéfondation و فیلم کوتاه در جشنواره فیلم کن 2013 و رئیس هیئت داوران بخش رقابت اصلی جشنواره فیلم کن 2014 بود. کمپیون در مراسم افتخارات سال نوی 2016، به دلیل خدماتی که در زمینه فیلمبرداری انجام داد، به عنوان همنشین مدال نشان شایستگی نیوزیلند (DNZM) منصوب شد. در سال 2019، اولین فیلم کمپیون در یک دهه، اقتباسی از رمان «قدرت سگ» نوشته توماس ساوج معرفی شد. این فیلم توسط او نوشته و کارگردانی شد و در سال 2021 اکران شد و اولین بار در هفتاد و هشتمین جشنواره بین المللی فیلم ونیز به نمایش درآمد که در آن کمپیون جایزه شیر نقره ای بهترین کارگردانی را دریافت نمود. این فیلم در سطح بین المللی مورد تحسین منتقدان قرار گرفت و جوایز و نامزدی بسیاری را برای کارگردانی، فیلمنامه و بازی بازیگران دریافت کرد. کمپیون سه نامزدی در بخش‌های مربوط به بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه و بهترین فیلم در جوایز گلدن گلوب، جوایز بین‌المللی AACTA، جوایز فیلم منتخب منتقدان و جوایز ماهواره‌ای را به دست آورد.

در فوریه 2022، این فیلم 12 نامزدی در نود و چهارمین جوایز اسکار دریافت کرد و نامزد اسکار آن سال شد. این فیلم نامزد بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه اقتباسی، بهترین بازیگر مرد برای بندیکت کامبربچ، بهترین بازیگر نقش مکمل زن برای کرستن دانست و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای کدی اسمیت- مک فی و جسی پلمونز شد. کمپیون اولین زنی شد که چندین نامزدی بهترین کارگردانی دریافت کرد و او برنده بهترین کارگردانی برای این فیلم شد. او همچنین اولین زنی است که برنده بهترین کارگردانی بدون برنده شدن بهترین فیلم مربوطه است. وی در هفتاد و هشتمین جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز با برنده شدن جایزه شیر نقره‌ای، همین سد را شکست. وی سومین زن برنده جایزه انجمن کارگردانان آمریکا برای فیلم بلند است. جین کمپیون به عنوان مسن ترین کارگردان زن برنده، اولین زنی که برنده جوایز اسکار برای کارگردانی و فیلمنامه نویسی در فیلم های مختلفش شد، تاریخ ساز شده است.