جیمز استوارت

جیمز استوارت (James Stewart)، 20 مه 1908 در ایندیانا، پنسیلوانیا متولد شد و در 2 ژوئیه 1997 در لس‌آنجلس، کالیفرنیا درگذشت. او یکی از برجسته‌ترین بازیگران سینمای کلاسیک هالیوود بود که به خاطر سبک بازی طبیعی‌اش شهرت داشت. استوارت با کارگردانان بزرگی چون فرانک کاپرا (Frank Capra)، آلفرد هیچکاک (Alfred Hitchcock) و آنتونی مان (Anthony Mann) همکاری کرد و در فیلم‌های ماندگاری همچون آقای اسمیت به واشنگتن می‌رود (Mr. Smith Goes to Washington 1939)، داستان فیلادلفیا (The Philadelphia Story 1940)، زندگی شگفت‌انگیز است (It's a Wonderful Life 1946)، پنجره عقبی (Rear Window 1954) و سرگیجه (Vertigo 1958) نقش‌آفرینی کرد. او در کنار بازیگری، در جنگ جهانی دوم به‌عنوان خلبان نیروی هوایی خدمت کرد. استوارت در سال 1985 جایزه اسکار افتخاری را دریافت کرد و تا امروز به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین بازیگران تاریخ سینما شناخته می‌شود.

دوران کودکی و ابتدایی زندگی

جیمز میتلند استوارت در ۲۰ مه ۱۹۰۸ در ایندیانا، پنسیلوانیا به دنیا آمد. او در یک خانواده مذهبی و سنتی با ریشه‌های اسکاتلندی-ایرلندی بزرگ شد. پدرش، الکساندر استوارت، صاحب یک فروشگاه سخت‌افزاری خانوادگی بود و انتظار داشت که جیمز در آینده این تجارت را ادامه دهد. اما از همان کودکی، علاقه او به چیزهای دیگری معطوف بود مانند موسیقی، طراحی مکانیکی و پرواز.

جیمز از همان سال‌های نخست، کودکی کنجکاو و خجالتی بود. او زمان زیادی را صرف ساخت مدل‌های هواپیما و طراحی‌های مکانیکی می‌کرد و رویای خلبانی را در سر داشت. موسیقی نیز بخش مهمی از زندگی او بود. او به‌طور خاص به آکاردئون علاقه داشت و نواختن آن را نزد یک آرایشگر محلی یاد گرفت.

تحصیلات ابتدایی‌اش را در مدرسه ویلسون مدل گذراند و در سال ۱۹۲۳ به آکادمی مرسرزبورگ فرستاده شد؛ مدرسه‌ای شبانه‌روزی که تاثیر زیادی در شکل‌گیری شخصیتش داشت. او در این مدرسه در باشگاه سرود، تیم دو و میدانی و انجمن ادبی جان مارشال فعالیت داشت. در همین دوره، برای اولین بار به دنیای تئاتر وارد شد و در نمایش گرگ‌ها بازی کرد. این تجربه، نقطه آغاز علاقه او به بازیگری بود، هرچند که در آن زمان هنوز به‌عنوان یک سرگرمی به آن نگاه می‌کرد.

با وجود این علاقه، استوارت مسیر تحصیلی‌اش را ادامه داد. در سال ۱۹۲۸ وارد دانشگاه پرینستون شد و در رشته معماری به تحصیل پرداخت. او در پرینستون نیز به هنر علاقه نشان داد و به باشگاه‌های درام و موسیقی دانشگاه پیوست. در همین دوران، استعداد بازیگری‌اش بیش‌ازپیش شکوفا شد و پس از فارغ‌التحصیلی، تصمیم گرفت به‌جای معماری، به‌صورت حرفه‌ای وارد دنیای تئاتر و سینما شود.

دوران حرفه ای بازیگری

دوران حرفه‌ای او ترکیبی از فیلم‌های درام، وسترن، دلهره‌آور و کمدی بود و همکاری‌هایش با کارگردانان بزرگی همچون فرانک کاپرا، آلفرد هیچکاک و آنتونی مان جایگاه او را در تاریخ سینما تثبیت کرد.

او پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه پرینستون به گروه تئاتر University Players پیوست و به بازیگری علاقه‌مند شد. اولین حضورش در سینما با فیلم مرد قاتل (The Murder Man۱۹۳۵) بود، اما موفقیت واقعی او در سال‌های بعد و با فیلم‌هایی مانند تو نمی‌توانی آن را با خودت ببری (You Can't Take It With You۱۹۳۸) آغاز شد.

نقطه عطف کارنامه او، همکاری با فرانک کاپرا در فیلم آقای اسمیت به واشنگتن می‌رود (Mr. Smith Goes to Washington ۱۹۳۹) بود. اما موفقیت بزرگ‌تر در سال بعد با فیلم داستان فیلادلفیا (The Philadelphia Story۱۹۴۰) در کنار کاترین هپبورن و کری گرانت رقم خورد.

پس از ورود آمریکا به جنگ جهانی دوم، استوارت حرفه‌اش را کنار گذاشت و به‌عنوان خلبان نیروی هوایی به جبهه رفت. پس از بازگشت، او با فیلم زندگی شگفت‌انگیز است (It's a Wonderful Life۱۹۴۶) بار دیگر به اوج بازگشت. این فیلم در زمان اکران چندان موفق نبود، اما بعدها به یکی از محبوب‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما تبدیل شد.

دهه ۱۹۵۰ دوران جدیدی برای استوارت بود؛ او با آلفرد هیچکاک در فیلم‌های پنجره عقبی (Rear Window۱۹۵۴)، مردی که زیاد می‌دانست (The Man Who Knew Too Much۱۹۵۶) و سرگیجه (Vertigo۱۹۵۸) همکاری کرد، بازی در این فیلم‌ها او را به یکی از ماندگارترین چهره‌های ژانر دلهره‌آور تبدیل کرد.

همزمان، همکاری او با آنتونی مان در فیلم‌های وسترنی مانند وینچستر ۷۳ (Winchester 73۱۹۵۰) و مردی از لارامی (The Man from Laramie۱۹۵۵) باعث شد که چهره‌اش در ژانر وسترن نیز به‌یادماندنی شود.

در دهه ۱۹۷۰، استوارت به تلویزیون روی آورد و در سریال نمایش جیمی استوارت (The Jimmy Stewart Show ۱۹۷۱) نقش‌آفرینی کرد. اما در نهایت، از دنیای سینما فاصله گرفت و بیشتر در پروژه‌های خیریه و اجتماعی فعالیت داشت. آخرین سال‌های زندگی‌اش را دور از هیاهوی هالیوود گذارند و در نهایت جیمز استوارت در ۲ ژوئیه ۱۹۹۷، در سن ۸۹ سالگی درگذشت، اما آثارش همچنان در سینمای جهان می‌درخشند.

افتخارات و جوایز

این بازیگر توانمند در سال 1941 برای فیلم داستان فیلادلفیا (The Philadelphia Story) موفق به دریافت جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد شد، که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین دستاوردهای حرفه‌ای او شناخته می‌شود. همچنین استوارت به دلیل بازی در آثار کلاسیک دیگری مانند آقای اسمیت به واشنگتن می‌رود (Mr. Smith Goes to Washington) و زندگی شگفت‌انگیز است (It's a Wonderful Life) نامزد اسکار شد.

در سال 1985، آکادمی علوم و هنرهای سینمایی، به پاس یک عمر فعالیت برجسته در صنعت سینما، به جیمز استوارت جایزه اسکار افتخاری اعطا کرد. این جایزه افتخاری به‌نوعی تقدیر از سهم شگرف او در تاریخ سینما و تاثیرگذاری او بر نسل‌های جدید هنرمندان بود. در همان سال‌ها، استوارت نیز موفق به دریافت جایزه سیسیل بی دمیل از گلدن گلوب شد که به‌عنوان یک جایزه ویژه برای دستاوردهای یک عمر فعالیت هنری اهدا می‌شود.

جیمز استوارت نه‌تنها در سینما، بلکه در تلویزیون نیز موفقیت‌هایی به دست آورد. در سال 1974، برای بازی در سریال هاوکینز (Hawkins) جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد درام را دریافت کرد. همچنین در 1999، موسسه فیلم آمریکا (AFI) او را به‌عنوان یکی از ۵۰ بازیگر بزرگ تاریخ سینما معرفی کرد.

فعالیت های دیگر

یکی دیگر از این فعالیت‌های او، حضور در تبلیغات تجاری بود. در دهه 1970، او در تبلیغات لاستیک‌های Firestone و Campbell's Soup حضور داشت و صدای او در رادیو برای این برندها شنیده می‌شد. این نوع فعالیت‌ها نشان‌دهنده اعتبار بالای او در میان مردم بود که برندهای معروف به راحتی می‌توانستند از چهره او بهره ببرند.

جیمز استوارت همچنین در رادیو به شهرت رسید و یکی از ستارگان سریال رادیویی کابوی شش تیر (The Six Shooter) بود که نقش یک کابوی به نام بریت پونسِت (Britt Ponset) را بازی می‌کرد. این سریال سپس به تلویزیون منتقل شد و جیمز استوارت در بازآفرینی‌های آن به ایفای نقش پرداخت. علاوه بر این، در برنامه‌های رادیویی معروف دیگری مانند تئاتر رادیویی لاکس (Lux Radio Theater) و تئاتر رادیویی ان‌بی‌سی (NBC Radio Theatre) نیز حضور داشت.

در سال 1982، او به عنوان مارشال عالی‌رتبه در رژه گل‌های تورنمنت پاسادنا (Tournament of Roses Parade) در کالیفرنیا حضور پیدا کرد و در کنار مشاهیر دیگر از جمله هنری فوند (Henry Fonda)، به تجلیل از دستاوردهای فرهنگی و اجتماعی پرداخت.

حقایق پنهان زندگی

در جنگ جهانی دوم، یکی از اولین بازیگران هالیوود بود که داوطلبانه به ارتش پیوست اما با وجود کمبود وزن برای ورود به نیروی هوایی، او افسران را متقاعد کرد. او بیش از ۲۰ ماموریت بمباران در آلمان را هدایت کرد و با درجه سرتیپ بازنشسته شد و چندین مدال افتخار از جمله صلیب پرواز ممتاز و نشان جنگ فرانسه دریافت کرد.

در سال ۱۹۸۵، رئیس‌جمهور رونالد ریگان مدال آزادی ریاست‌جمهوری را به او اهدا کرد.

حاشیه ها

یکی از جنجالی‌ترین موارد، اختلافات سیاسی او با هنری فوندا، دوست صمیمی‌اش بود. استوارت یک جمهوری‌خواه محافظه‌کار و فوندا یک دموکرات لیبرال بود. این اختلاف در سال ۱۹۴۷ به یک درگیری لفظی شدید و حتی یک دعوای فیزیکی کوتاه منجر شد، اما بعدها توافق کردند که دیگر هرگز درباره سیاست صحبت نکنند.

یکی دیگر از حواشی استوارت، همکاری احتمالی او با اف‌بی‌آی در دوران مک‌کارتیسم بود. گفته می‌شود که او به‌عنوان مامور مخفی به شناسایی افراد مشکوک به گرایش‌های کمونیستی در هالیوود کمک کرده است، موضوعی که باعث شده برخی او را چهره‌ای بحث‌برانگیز بدانند.

اما شاید مهم‌ترین جنجال او، مخالفت شدید با رنگی‌کردن فیلم‌های کلاسیک سیاه‌وسفید در دهه ۱۹۸۰ بود. او در کنگره شهادت داد و گفت: بگذارید شاهکارهای قدیمی در آرامش بمانند! این موضع‌گیری باعث شد استودیوهای فیلم‌سازی از او انتقاد کنند، اما طرفداران سینمای کلاسیک از او حمایت کردند.