هنگامه قاضیانی

هنگامه قاضیانی ، نامی آشنا و پرافتخار در سینما و هنر ایران، بازیگر، مترجم و خواننده‌ای توانا بود. او با نقش‌آفرینی‌های ماندگار جایگاه ویژه‌ای در میان مخاطبان و منتقدان به دست آورد. قاضیانی علاوه بر بازیگری، در عرصه ترجمه و موسیقی نیز فعال بود، اما در سال‌های اخیر به دلیل کنشگری اجتماعی و مواضع صریحش مورد توجه قرار گرفت و سرانجام در خرداد ۱۴۰۲، پس از ۲۴ سال فعالیت هنری، از دنیای بازیگری خداحافظی کرد. این تصمیم، پایانی دراماتیک بر کارنامه درخشان هنرمندی بود که همواره دغدغه‌های فراتر از قاب تصویر داشت.

کودکی و نوجوانی 

هنگامه قاضیانی در ۳۰ اردیبهشت ۱۳۴۹ در شهر مشهد متولد شد. او در خانواده‌ای علاقه‌مند به هنر، ادبیات و موسیقی رشد یافت. مادربزرگش فردی عالم و فضای خانواده نسبت به حضور زن در اجتماع و هنر، باز بود. با این حال، حساسیت‌های روحی هنگامه، والدینش را در ابتدا نگران ورود او به عرصه سینما کرد، اما در نهایت از حمایت آن‌ها برخوردار شد. مادرش کارمند بانک و پدرش اهل موسیقی بود و او را از کودکی با کتاب و هنر آشنا کردند. هنگامه از کودکی به موسیقی، آوازخوانی و رقص علاقه داشت و پیش از یادگیری خواندن و نوشتن، کتابخانه بزرگی با ۱۸۶ کتاب داشت. پس از دبیرستان، تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته جغرافیای انسانی-اقتصادی در دانشگاه آزاد اسلامی به پایان رساند. در ۲۲ سالگی به آمریکا رفت و مدرک کارشناسی ارشد فلسفه غرب را از دانشگاه سانفرانسیسکو دریافت کرد. او فلسفه را «جواز تفکر» می‌دانست که به هنرمند آگاهی و شجاعت می‌بخشد.

شروع و ادامه کار حرفه‌ای

هنگامه قاضیانی فعالیت حرفه‌ای خود را در عرصه بازیگری نسبتاً دیر و در حدود ۳۰ سالگی، در سال ۱۳۷۹ آغاز کرد. اولین حضور سینمایی او با فیلم «سایه‌روشن» (۱۳۸۰) به کارگردانی حسن هدایت بود. سپس به تئاتر روی آورد و اولین تجربه‌اش نمایش «مثل خون برای استیک» بود. در کنار بازیگری، به ترجمه پرداخت و کتاب «سرزمین مرد سرخپوست، قانون مرد سفیدپوست» نوشته ویلکومب ای. واشبرن را ترجمه کرد. علاقه او به موسیقی در سال ۱۳۹۴ با تشکیل گروه موسیقی و اجرای کنسرت برای بانوان در تالار وحدت نمود یافت. او همچنین به عنوان داور در جشنواره‌های داخلی و خارجی حضور داشت. با توجه به اعلام بازنشستگی در خرداد ۱۴۰۲، آخرین پروژه مهم و شناخته‌شده‌ای که او در آن به ایفای نقش پرداخت و پخش شد، سریال «سرزمین مادری» بود که فیلمبرداری آن سال‌ها پیش انجام شده بود اما پخش آن در سال‌های ۱۴۰۲-۱۴۰۳ صورت گرفت. آخرین فیلم سینمایی اکران شده او «سازهای ناکوک» (۱۳۹۸) است.

فیلم های هنگامه قاضیانی

هنگامه قاضیانی فعالیت هنری خود را از سال 1379 با فیلم سینمائی سایه روشن به کارگردانی حسن هدایت آغاز کرد و پس از آن با تئاتر ادامه داد و با نمایش "مثل خون برای استیک" که کاری از گروه تئاتر لیو بود برای اولین بار روی صحنه اجرا کرد.

از فیلم های سینمای که هنگامه قاضیانی در آنها به ایفای نقش پرداخت می توان سازهای ناکوک: علی حضرتی (۱۳۹۸)، زعفرانیه ۱۴ تیر: سیدعلی هاشمی (۱۳۹۷)، به وقت خماری: محمدحسین لطیفی (۱۳۹۶)، اردک لی: بهروز غریب پور (۱۳۹۶)، یک قناری یک کلاغ: اصغر عبداللهی (۱۳۹۵)، برادرم خسرو: احسان بیگلری (۱۳۹۴)، دلبری: سیدجلال دهقانی اشکذری (۱۳۹۴)، هاری: امیراحمد انصاری (۱۳۹۳)، پدر آن دیگری: یدالله صمدی (۱۳۹۳)، ساکن طبقه وسط: شهاب حسینی (1393)، آزادی مشروط: حسین مهکام (۱۳۹۲)، جینگو: تورج اصلی (۱۳۹۲)، با دیگران: ناصر ضمیری (۱۳۹۲)، به تهران خوش آمدید: رضا سبحانی (۱۳۹۲)، بشارت به یک شهروند هزاره سوم: محمدهادی کریمی (۱۳۹۱)، زندگی مشترک آقای محمودی و بانو: روح‌الله حجازی (۱۳۹۱)، روزهای زندگی: پرویز شیخ ‌طادی (۱۳۹۰)، میگرن: مانلی شجاعی فرد (۱۳۹۰)، من مادر هستم: فریدون جیرانی (۱۳۸۹)، برف روی شیروانی داغ: محمدهادی کریمی (۱۳۸۹)، سعادت‌آباد: مازیار میری (۱۳۸۹)، آینه های روبرو: نگار آذربایجانی (۱۳۸۸)، بیداری رویاها: محمدعلی باشه آهنگر (۱۳۸۸)، طاووس‌های بی‌پر: جواد مزدآبادی (۱۳۸۷)، به همین سادگی: رضا میرکریمی (۱۳۸۶)، نیلوفر: سابین جمایل (۱۳۸۵)، اقلیما: محمدمهدی عسگرپور (۱۳۸۵)، روایت‌های ناتمام: پوریا آذربایجانی (۱۳۸۵)، به آهستگی: مازیار میری (۱۳۸۴) و بازنده: قاسم جعفری (۱۳۸۳) را نام برد.

تئاترهای هنگامه قاضیانی

او در تئاترهای کالیگولا: همایون غنی‌زاده (۱۳۸۹)، خنکای ختم خاطره: حمیدرضا آذرنگ (۱۳۸۸) و در انتظار گودو (۱۳۸۳) به روی صحنه رفت.

سریال های هنگامه قاضیانی

هنگامه قاضیانی در شبکه نمایش خانگی در مجموعه های پدر گواردیولا: سعید نعمت‌الله (۱۴۰۱–۱۴۰۰)، جزیره: سیروس مقدم (۱۴۰۰)، آمستردام: مسعود قراگزلو (۱۴۰۰) و هم گناه: مصطفی کیایی (۱۳۹۸) حضور داشت. هنگامه قاضیانی در مجموعه تلویزیونی سرزمین مادری (۱۳۹۶–۱۳۸۷) به کارگردانی کمال تبریزی نقش آفرینی کرد.

جوایز و افتخارات هنگامه قاضیانی

هنگامه قاضیانی در سال ۱۳۹۰ برای فیلم روزهای زندگی برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن در سی‌امین جشنواره بین‌المللی فیلم فجرشد. او در سال ۱۳۹۰ برای فیلم میگرن نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن بخش فیلم اول در سی‌امین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر بود. وی در سال ۱۳۸۶ برای فیلم به همین سادگی برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن در بیست و ششمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر شد.

از سایر جوایز و افتخارات او می توان به برنده جایزه بهترین بازیگر زن از جشنواره فیلم فجر کرمان برای بشارت به یک شهروند هزاره سوم، برنده جایزه بهترین بازیگر زن از جشنواره فیلم دفاع مقدس برای روزهای زندگی، کاندید بهترین بازیگر زن از سی وامین جشنواره فیلم فجر بخش نگاه نو برای میگرن، برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از سی وامین جشنواره فیلم فجر برای روزهای زندگی، کاندید بهترین بازیگر نقش مکمل زن از جشن خانه سینما برای سعادت آباد، برنده تندیس حافظ بهترین بازیگر زن برای بیداری رویاها، برنده جایزه بهترین بازیگر زن از جشنواره وارنا برای به همین سادگی و برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن از بیست و ششمین جشنواره فیلم فجر برای به همین سادگی اشاره کرد.

آثار هنگامه قاضیانی در خوانندگی و ترجمه

هنگامه قاضیانی در کنار فعالیت هنری خود ترجمه کتاب سرزمین مرد سرخپوست، قانون مرد سفیدپوست نوشته ویلکومب واشبرن را نیز در کارنامه خود دارد و همچنین وی به عنوان داور در جشنواره وارنا در بلغارستان شرکت کرد. او همچنین درسال 1394 در  تالار وحدت کنسرت موسیقی بانوان را در مقام خواننده با اجرای قطعاتی با تنظیم رضا تاجبخش به روی صحنه برد.

زندگی شخصی

هنگامه قاضیانی در جوانی مادر شد و تنها فرزندش، پسری به نام اشکان، حاصل ازدواج اول اوست که دوام نیافت و در پنج سالگی اشکان به جدایی انجامید. او همواره از رابطه صمیمی خود با پسرش گفته است. قاضیانی به عنوان فردی دغدغه ‌مند در مسائل اجتماعی، به‌ویژه حقوق زنان و کودکان، شناخته می‌شود.