درباره فیلم لئون حرفه ای
فیلم لئون حرفهای در سال 1994 تولید شده و در ژانرهای اکشن، درام و جنایی قرار دارد. کارگردانی و نویسندگی این فیلم بر عهده لوک بسون بوده است. بازیگران اصلی فیلم لئون ژان رنو در نقش قاتل حرفهای، ناتالی پورتمن در نقش ماتیلدا و گری اولدمن در نقش پلیس فاسد هستند. این فیلم نخستین حضور سینمایی ناتالی پورتمن است و سن ناتالی پورتمن در فیلم لئون تنها 12 سال بود.
موسیقی فیلم لئون توسط اریک سرا ساخته شده که با آهنگهای تاثیرگذارش به فضای فیلم عمق بیشتری بخشیده است. بیشتر صحنههای داخلی فیلم در فرانسه فیلمبرداری شده و صحنههای بیرونی در نیویورک ضبط شدند. این ترکیب لوکیشنها به فیلم یک حس ویژه و خاص میبخشد که تماشاگران را به دنیای تاریک و پیچیده لئون میبرد. فیلم سینمایی لئون حرفه ای به نوعی ادامهای بر فیلم دختری به نام نیکیتا (La Femme Nikita) اثر لوک بسون است که در آن ژان رنو نقش مشابهی را بازی کرده بود.
لئون حرفهای در جشنوارههای مختلف تحسین شد و چندین نامزدی دریافت کرد. در بیستمین دوره جوایز سزار (César Awards)، این فیلم نامزد جوایز بهترین فیلم، بهترین کارگردان، بهترین بازیگر مرد برای ژان رنو، بهترین فیلمبرداری، بهترین تدوین، بهترین موسیقی و بهترین صدا شد. همچنین، این فیلم در نوزدهمین دوره جوایز آکادمی فیلم ژاپن (Japan Academy Film Prize) نامزد بهترین فیلم خارجی شد.
به دلایل واضح، والدین ناتالی پورتمن نگرانیهایی درباره طبیعت بزرگسالانه نقش ماتیلدا داشتند. بنابراین، آنها با تهیهکنندگان قراردادی امضا کردند که تعداد دقیق و روش نمایش سیگار کشیدن ماتیلدا را مشخص میکرد. براساس قرارداد، مجموعاً ماتیلدا در لئون پنج صحنه سیگار کشیدن دارد. در این صحنهها، پورتمن مجاز به تنفس یا بازدم دود نبود و شخصیت ماتیلدا باید در طول فیلم سیگار کشیدن را ترک میکرد.
به گفته لوک بسون، لئون همیشه برای ژان رنو در نظر گرفته شده بود. اما مل گیبسون، رابرت دنیرو و کیانو ریوز نیز در مراحل مختلف پیشتولید به این نقش متصل بودند. رنو برای آمادهسازی نقش قاتل حرفهای، لئون را به عنوان یک فرد کمی ناتوان ذهنی یا عاطفی بازی کرد، گویی که یک کودک در بدن یک بزرگسال است. رنو احساس کرد این روش ضروری است تا مخاطبان با او همدردی کنند و باور کنند که او تهدیدی فیزیکی یا جنسی برای ماتیلدا نیست.
گری اولدمن یکی از برجستهترین اجراهای خود را در نقش استنسفیلد، پلیس فاسد و دیوانه، ارائه میدهد. بسیاری از دیالوگها و صحنههای به یاد ماندنی او به طور بداهه توسط اولدمن انجام شد.
در مصاحبهای در سال 2014 ، اولدمن اعتراف کرد که دیالوگ معروف همه را بیاور! (در یک صحنه از افراد خود میخواهد همه برای کمک بیایند و هنگام تکرار کلمه آن را فریاد میزند) را به عنوان یک شوخی برای خنداندن بسون با صدای بلند گفت. در برداشتهای قبلی، او این خط را با صدای عادی تکرار کرد. اولدمن به صدابردار گفت تا هدفون خود را در بیاورد تا بتواند دیالوگ را با بلندترین صدای ممکن فریاد بزند که در نهایت همین برداشت در نسخه نهایی فیلم استفاده شد.
نقد و بررسی فیلم لئون حرفه ای
نقاط قوت:
یکی از بزرگترین نقاط قوت فیلم لئون حرفه ای، بازیهای بینظیر بازیگران اصلی آن است. ژان رنو در نقش لئون، یک قاتل حرفهای با قلبی نرم و انسانی، به خوبی توانسته تضادهای درونی شخصیتش را به تصویر بکشد. ناتالی پورتمن نیز در اولین نقشآفرینی بزرگ خود به عنوان ماتیلدا، توانسته است احساسی عمیق و واقعگرایانه به شخصیتش ببخشد. بازی پورتمن در این فیلم به عنوان یکی از بهترین اجراهای کودکانه در تاریخ سینما شناخته میشود.
لوک بسون با کارگردانی هنرمندانه خود، توانسته فضایی منحصر به فرد و استثنایی خلق کند. فیلم با استفاده از لوکیشنهای کثیف و واقعگرایانه نیویورک، حال و هوای خاصی به خود گرفته است. فیلمنامه نیز با ترکیبی از صحنههای هیجانانگیز و لحظات احساسی، تعادل خوبی برقرار کرده و توانسته داستانی جذاب و پرتعلیق را ارائه دهد.
نقاط ضعف:
یکی از انتقادات وارد به فیلم، پرداختن به موضوعات حساس مانند رابطه میان یک مرد مسن و یک دختر نوجوان است. هرچند فیلم تلاش میکند این رابطه را به شکلی انسانی و غیرجنسی نشان دهد، اما همچنان ممکن است برای برخی از مخاطبان ناراحتکننده باشد.
فیلم لئون حرفهای به دلیل صحنههای خشونتآمیز و استفاده از تصاویر خونین، ممکن است برای برخی از بینندگان ناراحتکننده باشد. برخی منتقدان معتقدند که این صحنهها میتوانستند به شکلی کمتر اغراقشده نمایش داده شوند.
نقدهای فیلم لئون حرفهای از رسانههای معتبر:
واشنگتن پست / نوشته هال هینسون - امتیاز 90
گری اولدمن یکی از بازیگران بیپروای نسل خود است و در نقش کارآگاه دیوانه، همه چیز را به نمایش میگذارد و هیچ چیزی را در خود نگه نمیدارد.
ورایتی / نوشته لیزا نسلسون - امتیاز 60
فیلمبرداری با لنزهای عریض معمولاً روی چهرهها متمرکز است و چندین صحنه تیراندازی با جذابیت خاصی ویرایش شدهاند.
نیویورک تایمز / نوشته جنت مسلین - امتیاز 30
این فیلم فاقد جذابیت و شیکی لا فم نیکیتا است و از شوک فرهنگی بسیار بدتری رنج میبرد.
با وجود برخی انتقادات به موضوعات حساس و استفاده از خشونت، فیلم لئون حرفهای همچنان یکی از بهترین آثار سینمایی دهه 90 میلادی محسوب میشود و تماشای آن به علاقهمندان به فیلمهای درام و اکشن توصیه میشود.