وقت جهش بزرگ برای استیون سودربرگ

استیون سودربرگ، کارگردانی که با تنوع ژانری آثارش شناخته می‌شود، در سال‌های اخیر به ساخت آنچه خودش «فیلم‌های کوچک» می‌نامد روی آورده است: پروژه‌های جمع‌وجور، کم‌هزینه و عمدتاً تجربی که اغلب خودش فیلمبرداری و تدوین‌شان را نیز برعهده دارد. جدیدترین فیلم او، کیف سیاه Black Bag با بازی مایکل فاسبندر، احتمالاً بهترین نمونه از این دسته فیلم‌ها باشد – اما شاید هم به معنای پایان این مسیر و شروع نیاز به تغییر باشد.

فیلم‌های کوچک سودربرگ؛ یک ژانر مستقل

از Schizopolis در سال ۱۹۹۶ تا Bubble، Kimi، و حالا Black Bag، سودربرگ در ساخت آثاری با مقیاس محدود و کنترل کامل هنری تخصص یافته است. این فیلم‌ها مثل «پاک‌کننده روح» برای او عمل کرده‌اند: فرصتی برای بازگشت به اصل لذت ساخت فیلم، دور از فشارهای تجاری.

Black Bag که با بودجه‌ای ۵۰ میلیون دلاری ساخته شده، یک تریلر جاسوسی عاشقانه‌محور با فضایی شبیه آثار جان لوکاره است. با وجود بودجه‌ی بالاتر نسبت به پروژه‌های قبلی، این فیلم هنوز به‌خاطر فرم مینی‌مالیستی، ساختار پازلی و تمرکز روی جزئیات، به‌راحتی در دسته «کوچک»‌های سودربرگ قرار می‌گیرد – و احتمالاً بهترین آن‌هاست.

اما آیا این مسیر به بن‌بست رسیده است؟

گرچه این فیلم‌ها برای طرفداران سودربرگ جذاب و لذت‌بخش‌اند، اما اغلب به‌راحتی فراموش می‌شوند. اُوِن گلیبرمن در این یادداشت اشاره می‌کند که این فیلم‌ها بیشتر برای فرایند ساخت‌شان اهمیت دارند تا نتیجه نهایی‌شان:

«سودربرگ، مثل وودی آلن در دوران فیلم‌های متوسط سالانه‌اش، بیش از حد در منطقه امن خود مانده است.»

یادآوری «ترافیک» و پتانسیل پنهان

Traffic (۲۰۰۰)، درامی عمیق درباره جنگ مواد مخدر، نمونه‌ای بود از توانایی سودربرگ برای خلق اثری تاثیرگذار، جدی و موفق تجاری. این فیلم با فروش ۱۲۴ میلیون دلاری در گیشه، فراتر از انتظار عمل کرد و نشان داد که سودربرگ می‌تواند فراتر از بازی‌های فرمی و ساختارهای محدود، داستان‌هایی بسازد که به دنیای واقعی و دغدغه‌های انسانی متصل‌اند.

«او می‌تواند بزرگ فکر کند. و حالا زمان آن رسیده که این کار را دوباره انجام دهد.»

پایان یک دوره؟

در شرایطی که سودربرگ احتمال ساخت دنباله‌ای بر Contagion را بررسی می‌کند، این یادداشت او را به چالش می‌کشد که از منطقه امن خود خارج شود، به سراغ پروژه‌ای جاه‌طلبانه، شخصی، سیاسی و سینمایی برود – فیلمی که بتواند مخاطبان بزرگسال را به سینماها بازگرداند و واقعیت را با سینما به آتش بکشد.

سودربرگ یک استاد است، اما استاد بودن کافی نیست. او باید یک بار دیگر ثابت کند که می‌تواند دنیای واقعی را به لرزه درآورد.